Rośliny - przydatność do spożycia.

Na świecie jest pełno jadalnych roślin. Przed ich spożyciem należy wykonać próbę smakową (próba nie dotyczy grzybów):

· próbować tylko jedną część rośliny na raz,
· przyłożyć próbkę rośliny do wewnętrznej strony łokcia i obserwować reakcje,
· przed włożeniem rośliny do ust przyłożyć jej kawałek na zewnętrzną powierzchnię warg, aby sprawdzić czy nie wywołuje pieczenia bądź swędzenia,
· jeżeli nic takiego nie wystąpi można włożyć roślinę do ust, przezuć ją i nie połykać przez 15 minut,
· jeżeli w ciągu tego czasu nie nastąpi podrażnienie można połknąć roślinę,
· jeśli po 8 godzinach od spożycia rośliny nie wystąpiły niepokojące objawy to można spożywać tę roślinę.



Rośliny mogą mieć jadalne:

· bulwy(bogate w skrobię): strzałka wodna, tara, ingam, tatarak, chufa, batat, dzika lilia, dziki tulipan, dzika cebula, komosa błękitna,
· korzenie i kłącza(bogate w skrobię): baobab, fasola goa, platan wodny, paproć orlica, mech polarny, pasternak, kalia dzika, porost skalny, trzcina kwiatowa, tatarak, cykoria, chrzan, paproć drzewiasta, komosa,
· pędy jadalne(rosną w taki sposób jak asparagus): portulaka, porost islandzki, bambus, fasola goa, paproć orlica, ratan, dziki rabarbar, tatarak, porost skalny, papaja, trzcina cukrowa, lotos
· liście: mlecz, wierzbówka, szczaw, szczaw górski, pokrzywa.


Owoce.

Do owoców słodkich należą: dzikie jabłka, poziomki, dzikie wiśnie, czarne jagody, bażyna, żurawina. Do owoców niesłodkich(warzyw) należą: drzewo chlebowe, chrzan, jarzębina oraz dziki kapar.

Ziarna zbóż są źródłem białka. Można je mielić i mieszać z wodą tworząc potrawę podobną do owsianki. Rośliny o jadalnych ziarnach i nasionach to: amarant, proso włoskie, ryż, bambus, tamaryszek, sosna górska i lilia wodna.

Orzechy to źródło białka. Większość z nich można jeść na surowo. Rośliny
o jadalnych orzechach to: dąb, drzewo migdałowe, orzech wodny, bukiew, sosna, kasztan jadalny, orzeszki ziemne, leszczyna, orzech włoski.



Można również spożywać żywice i soki roślin. Soki można uzyskać z: palmy kokosowej, palmy sagowej, palmy cukrowej. Wodę nadającą się do picia uzyskuje się z: akacji słodkiej, kolokwinty, agawy, kaktusa, winorośli.



Do spożycia nadają się również wodorosty. Można je znaleźć w płytkich wodach na dnie lub pływające na otwartym morzu. Jadalne wodorosty to:
· sałata morska – jasnozielona,

· kelp – oliwkowozielony,
· sugar-wrack – ma długie żółtobrązowe pasma,
· porost irlandzki – ma pasma o barwie od purpurowej do oliwkowozielonej,
· dulsa – purpurowo czerwona,
· lawer – ma pasma czerwone, purpurowe lub brunatne.



ROŚLINY TRUJĄCE



Należy nauczyć się rozpoznawać trujące rośliny, aby można było ich unikać. Rośliny trujące to:
· cykuta – ma czerwono nakrapiane łodygi, puste wewnątrz kłącza, małe liście
o ząbkowanych brzegach i baldachy niewielkich białych kwiatków; bardzo nieprzyjemnie pachnie i występuje zawsze w pobliżu wody; ROŚLINA ŚMIERTELNIE TRUJĄCA
· bluszcz jadowity – ma trzyczęściowe liście o zmiennym wyglądzie, zielonkawe kwiaty i białe jagody; występuje w lasach Ameryki PN,
· czerniec gronkowy – ma liście z kilku ząbkowanych blaszek, małe białe kwiaty skupione na końcu łodygi i białe lub czarne jagody; występuje w lasach
· camas – ma długie, paskowate liście luźne baldachy zielonkawobiałych kwiatów o sześciu częściach; występuje na trawiastych, skalistych i lekko zalesionych obszarach Ameryki PN; ROŚLINA ŚMIERTELNIE TRUJĄCA
· szczwół plamisty – wygląd: wysokość do 2m, łodygi rozgałęzione, puste w środku, nakrapiane purpurowo, liście o gruboząbkowanych brzegach, jaśniejsze od spodu. Gęste baldachy małych białych kwiatków i białe korzenie. Występowanie: zarośnięte trawą wysypiska na całym świecie; zapach nieprzyjemny; ROŚLINA ŚMIERTELNIE TRUJĄCA
· Wieluń – ma owalne liście o poszarpanych i ząbkowanych brzegach, duże pojedyncze białe kwiaty o kielichowatym kształcie i kolczaste owoce, zapach mdlący; występuje na obszarach o klimacie umiarkowanym; ROŚLINA ŚMIERTELNIE TRUJĄCA
· tojad mordownik – wygląd: gęste liście w kształcie dłoni, głęboko wycięte; kwiaty hełmowate, włochate, fioletowe lub żółte; występowanie; podmokłe lasy i obszary zacienione; ROŚLINA SILNIE TRUJĄCA
· jaskier – ma jasnożółte błyszczące kwiaty o pięciu lub więcej nakładających się na siebie płatkach; występuje na obszarach klimatu umiarkowanego i arktycznego; MOŻE POWODOWAĆ SILNY STAN ZAPALNY PRZEWODU POKARMOWEGO
· łubin – wygląd: małe listki w kształcie dłoni, szpiczaste grona kwiatowe w kolorze niebieskim, fioletowym, niekiedy różowym, białym i żółtym; występuje na przesiekach i trawiastych obszarach w klimacie umiarkowanym; ROŚLINA ŚMIERTELNIE TRUJĄCA
· ostróżka wyniosła – wygląd: promieniście ułożone listki, kwiaty ciemnoczerwone lub niebieskie; występuje na obszarach podmokłych; ROŚLINA SILNIE TRUJĄCA
· psiankowate – wygląd: dojrzałe jagody zielone, czarne, czerwone, żółte lub białe; rośliny są krzewiaste, liście zwykle paskowate lub w kształcie strzały.



GRZYBY JADALNE



Przy wybieraniu grzybów trzeba zachować szczególną ostrożność. Na zatrucie grzybami nie ma antidotum. Przy wyborze grzybów należy kierować się kilkoma zasadami:

· unikać grzybów z białymi blaszkami, pierścieniami na trzonie i kielichowatymi zgrubieniami u podstawy trzona,
· unikać rozkładających się lub robaczywych grzybów,
· jeśli nie jesteś pewien czy grzyb jest jadalny zrezygnuj z jego spożycia.



Grzyby jadalne dzielą się na grzyby naziemne i grzyby rosnące na drzewach.
Grzyby naziemne to m.in.:

· purchawka olbrzymia – wygląda jak duża piłka o średnicy ok.30 cm, biała
i skórzasta; z wiekiem żółknie,
· borowiki – maja brazowe kapelusze, bulwiaste korzenie i biały miąższ,
· lejkowiec dęty – lejkowaty ciemnobrązowy kapelusz; gładka, stożkowata, szara nóżka,
· kolczak obłączkowaty – ma kolce zamiast siatki rurek.



Grzyby rosnące na drzewach:

· trzęsak pomarańczowy – górna powierzchnia czerwonawa, dolna różowa; pomarszczony; ma ostry i gorzki smak,
· bielaczek owczy – jasnopomarańczowy; gabczasty i żółtawy w przekroju,
· szmaciak gałęzisty – przypomina mózg lub kolonię koralowca,
· opieńki – jasnocytrynowe lub żółte.




GRZYBY TRUJACE


Niżej wymienionych grzybów należy unikać i nie wolno ich spożywać:

· muchomor jadowity – biały z dużą pochwą i łuskowatym trzonkiem, ma słodkomdlący zapach; GRZYB ŚMIERTELNIE TRUJĄCY

· muchomor sromotnikowy – zielonkawooliwkowy, duża pochwa, białe blaszki
i miąższ; GRZYB ŚMIERTELNIE TRUJĄCY

· muchomor czerwony – jasnoczerwony kapelusz nakrapiany białymi centkami, duza pochwa; GRZYB ŚMIERTELNIE TRUJĄCY

· muchomor plamisty – brazowawy kapelusz biało nakrapiany, z białymi blaszkammi i 2-3 pierscieniami u nasady gładkiego szarego trzona; GRZYB ŚMIERTELNIE TRUJĄCY

· wieruszka – kapelusz matowy, szarobiały, silnie wypukły; blaszki żółtawe(czasem różowe), biały miąższ; zapach gorzkich migdałów
i rzodkiewki; GRZYB ŚMIERTELNIE TRUJĄCY




Literatura:

1. Peter Darman – „Podręcznik survivalu”