Bolesław Chrobry.

Bolesław urodził się już w kraju chrześcijańskim . Gdy miał sześć lub siedem lat , jego ojciec , Mieszko I , został zmuszony oddać go jako zakładnika na dwór cesarski . Nie wiemy jak długo tam przebywał . Być może wtedy właśnie zawarł wiele przyjaźni z przedstawicielami niemieckiej arystokracji . Może też wtedy nauczył się języka niemieckiego .

Wydaje się , że wraz z dojściem do pełnoletności i zawarciem małżeństwa uzyskał Bolesław własną dzielnicę , najprawdopodobniej była to ziemia Wiślan ze stolicą w Krakowie .

Panowanie swoje rozpoczął od wypędzenia z kraju braci : Mieszka , Świętopełka i Lamberta ,
oraz ich matki Ody . Nie dopuścił więc do podziału Polski . Początkowo kontynuował politykę Mieszka I polegającą na ścisłej współpracy z Cesarstwem . Wyrażała się ona we wspólnych walkach na Połabiu i zapewne przyniosła Bolesławowi korzyści w postaci nabytków terytorialnych przy ujściu Odry .

Plany Bolesława były bardziej ambitne . Chcąc dorównać innym władcą chrześcijańskim , zaczął organizować wyprawy misyjne .
W tym czasie przybył do Polski wygnany z Czech biskup praski Wojciech . Wobec wrogości ,
z jaką się spotykał w kraju ojczystym , wobec wymordowania całej niemal jego rodziny , nie mógł wrócić na swoją katedrę i zdecydował się nawracać pogan . Pragnienie Wojciecha zbiegło się z planami Bolesława . W 997 roku została zorganizowana wyprawa misyjna do Prus . Zakończyła się ona męczeńską śmiercią biskupa Wojciecha . Wydarzenie to stało się głośne w całej Europie Zachodniej , gdzie był on znany i szanowany .

Bolesław wykupił ciało męczennika i urządził pogrzeb w Gnieźnie . Jednocześnie rozpoczął starania w Rzymie o uzyskanie własnej metropolii kościelnej . Mógł liczyć na przychylność zarówno papieża Sylwestra , jak i cesarza Ottona .

Zamierzenia Bolesława były zgodne z planami młodego Ottona III . Władca ten marzył
o odrodzeniu Cesarstwa Rzymskiego , w którym cesarzowi podlegałyby równe sobie królestwa . Zachowała się miniatura przedstawiająca cztery postacie w koronach , składające Ottonowi III dary . Postacie te to personifikacje królestw : Romy , Galii , Germanii i Sklawinii . Przyszłego króla tej ostatniej widział zapewne Otton w Bolesławie Chrobrym . Tak zaszczytna pozycja w ramach zjednoczonej przez Cesarstwo Europy odpowiadała Chrobremu .

W planach cesarskich leżało utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie . Potrzebne było ono zarówno ze względu na cześć dla męczennika , jak i dlatego , że w planowanym królestwie słowiańskim musiało takowe istnieć .

W 1000 roku cesarz Otton udał się z pielgrzymką do Gniezna . Został nadzwyczaj uroczyście przyjęty przez Bolesława , a przy okazji zapadły bardzo istotne decyzje polityczne .

Pierwszym wielkim osiągnięciem Chrobrego stało się utworzenie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego
i trzech podległych mu biskupstw – w Krakowie ,we Wrocławiu i w Kołobrzegu . Ponadto istniała
w Polsce diecezja poznańska , poddana Gnieznu dopiero po śmierci urzędującego wówczas biskupa Ungera . Utworzenie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego potwierdziło niezależność Kościoła polskiego od Niemiec , stworzyło możliwość przeprowadzania w przyszłości koronacji królewskiej bez pomocy obcych hierarchów kościelnych .

Następnym osiągnięciem Bolesława , nazywanego przyjacielem i współpracownikiem Cesarstwa , było przekazanie mu przez cesarza prawa mianowania biskupów we własnym kraju . Został też polski władca zwolniony z obowiązku płacenia trybutu , stał się – jak to wyraził współczesny kronikarz niemiecki ,Thietmar - ,,z trybutariusza panem”.

Na zjeździe gnieźnieńskim miała też miejsce ceremonia , która do dziś budzi spory wśród historyków . Mianowicie cesarz nałożył Bolesławowi na głowę swoją koronę .

Dostał w końcu Bolesław od Ottona gwóźdź z Krzyża Chrystusa oraz kopię włóczni św. Maurycego . Sam obdarował cesarza ramieniem św. Wojciecha i oddał do jego dyspozycji trzystu rycerzy na wyprawę włoską .

Zjazd gnieźnieński potwierdził pozycję Polski na arenie europejskiej . Niestety , dobra koniunktura nie trwała długo . Już w 1002 roku zmarł Otton III , cesarzem został nieprzychylny Polsce Henryk II .



Nie był on skłonny uznać tak wysokiej pozycji Bolesława , władcy polskiemu natomiast nie odpowiadała rola niemieckiego lennika . Stosunki polsko-niemieckie zaczęły się komplikować . Uprzedzając ataki niemieckie , Chrobry zajął Milsko , Łużyce i Miśnię . W 1003 roku rozszerzył jeszcze bardziej swój stan posiadania , obejmując władzę w Czechach . Wzrost potęgi Bolesława poważnie zaniepokoił cesarza . Zażądał złożenia hołdu z Czech , a gdy Bolesław odmówił , wyparł go stamtąd . Rok później wybuchła wojna polsko-niemiecka . Toczyła się ona w trzech etapach , w latach 1004-1005 , 1007-1013 , 1015-1018 . Zakończył ją pokój w Budziszynie . Mimo zmiennego przebiegu walk , mimo sojuszu niemiecko-ruskiego i ataku Jarosława Mądrego od wschodu ,udało się Bolesławowi odnieść zwycięstwo . Pokój w Budziszynie potwierdził niezależność Polski ,na jego mocy w rękach Bolesława pozostały Milsko i Łużyce . Pod jego władzą były też Morawy zajęte w 1003 roku .

Po zwycięskiej wojnie z Niemcami przyszła kolej na sprawy wschodnie . W 1018 roku zorganizował Chrobry wyprawę na Kijów , posiłkowali go w niej Niemcy i Węgrzy . Interwencja miała na celu przywrócenie władzy usuniętemu z kijowskiego tronu zięciowi Bolesława , Świętopełkowi . Wojska polskie pokonały Rusinów , Bolesław zajął Kijów i stamtąd wysłał poselstwa do cesarzy , wschodniego i zachodniego . Świętopełk odzyskał władzę .

Polacy wywieźli z Rusi cenne łupy , wracając przyłączył Chrobry do Polski Grody Czerwieńskie , utracone w 981 roku . Niestety jego protegowany , Świętopełk , nie zdołał utrzymać się na tronie . Bolesław nie interweniował ponownie w jego sprawie , porozumiał się z rządzącym w Kijowie Jarosławem Mądrym .

Ostatnim posunięciem Bolesława Chrobrego była koronacja , która nastąpiła w 1025 roku , zapewne w czasie Wielkiejnocy .
Bolesław był czterokrotnie żonaty . Z dwiema pierwszymi żonami , Niemką i Węgierką , rozwiódł się , choć Węgierka urodziła mu syna Bezpryma . Trzecia żona , Emnilda , pozostała aż do swej śmierci towarzyszką jego życia . Miał z nią dwóch synów , Mieszka i Ottona , oraz córki . Ostatni raz ożenił się z Niemką Odą .

Wiemy o Bolesławie nieco więcej niż o jego ojcu . Kronikarz ruski pisze , że był on ,, wielkim
i ciężkim , Ze ledwie na koniu mógł usiedzieć , ale bystrego umysłu ’’. Kronikarz niemiecki natomiast przytacza wiele niepochlebnych opinii na temat Bolesława . Przyznaje jednak , że gorliwie krzewił chrześcijaństwo w swoim kraju . Bardzo natomiast korzystna dla polskiego władcy opinia Brunona
z Kwerfurtu . Ten Niemiec , który później , podobnie jak św. Wojciech , znalazł śmierć w czasie wyprawy misyjnej na pograniczu Prus , w pisanym czasie wojny polsko-niemieckiej liście do cesarza Henryka II , krytykując postępowanie władcy niemieckiego , przeciwstawiał mu Bolesława .

Za czasów Bolesława Chrobrego wzmocniły się struktury państwa , powstało arcybiskupstwo gnieźnieńskie , zostały zbudowane liczne grody i fortyfikacje graniczne , wzniesiono pierwsze monumentalne katedry polskie . Za to wszystko współcześni i potomni zwali go Wielkim . Natomiast określenie Chrobry zaczęło być używane dopiero w końcu XIII wieku , a stało się niemal wyłączne
w XVI stuleciu .