W literaturze obcej i polskiej możesz odnaleźć różne postawy życiowe. Zaprezentuj te, które mógłby zaakceptować dzisiaj młody człowiek.

Każde dzieło literackie przedstawia różne zachowania, charaktery i postawy bohaterów. Niektóre są pozytywne, warte naśladowania i popierania, inne zaś negatywne, godne potępienia. To, jaką ktoś przyjmie postawę zależy od wielu czynników, m.in. od środowiska w jakim przebywał, od wychowania czy też własnych aspiracji. Każdy człowiek jest inny, mamy różne charaktery. U praktycznie wszystkich bohaterów literackich te uwarunkowania były różne, każdy miał inne spojrzenie na życie i sprawy z nim związane. Poeci byli świadomi odpowiedzialności ciążącej na nich – wydając swoje dzieła kształtowali w pewnym stopniu świadomość czytelników. Najczęściej wiedzieli, że to co piszą trafi do szerokiego grona odbiorców, a część z nich będzie się utożsamiała z bohaterami lub ich naśladowała. W ten sposób autorzy chcieli promować pewne postawy. Mimo, iż wiele ówczesnych poglądów prezentowanych przez bohaterów straciło już swoją „datę ważności”, jest staroświeckich, to według mnie niektóre przetrwały do dnia dzisiejszego i mają duże szanse na zaakceptowanie przez współczesną młodzież (i nie tylko młodzież!).

Pierwszym dziełem jakie mi przyszło na myśl o aktualnej postawie (i „dobrym przykładzie” dla młodych ludzi!) jest Antygona, tytułowa bohaterka tragedii Sofoklesa. Jest ona przedstawiona jako młoda, piękna dziewczyna. Spotkało ją duże nieszczęście – straciła rodziców i braci w bratobójczej walce. Narażając się władcy, postanawia pogrzebać brata – nie zważa na konsekwencje czynu zabronionego przez króla. Dla niej ważniejsze jest wypełnienie moralnego obowiązku niż poddanie się woli tyrana, co by było z pewnością najwygodniejszym rozwiązaniem, wybranym z pewnością na jej miejscu przez całe rzesze konformistów i oportunistów. Autor ukazuje ją jako bardzo pobożną osobę, dla której tradycja i nakazy bogów są najważniejsze. Odwaga to jedna z jej głównych cech, uważa ona, że trzeba konsekwentnie bronić swych przekonań. Jest bardzo zdecydowana i nie uznaje żadnych kompromisów. Wie, jak ma postąpić i zna następstwa swojego czynu.
W historii Antygony można się dopatrzyć wielu zawsze aktualnych, uniwersalnych, i bardzo pozytywnych zasad – np. że w życiu należy kierować się miłością, najwyższą wartością jest dobro człowieka czy że należy przestrzegać praw boskich. Mam świadomość, że heroiczna postawa prezentowana przez bohaterkę nie jest w dzisiejszych czasach szczególnie doceniana, ale wiem, że moim rówieśnikom imponuje takie zachowanie.

Innym bohaterem, którego postawa mogłaby dziś według mnie zdobyć popularność wśród młodych ludzi, jest Stanisław Wokulski - bohater „Lalki” Bolesława Prusa, pochodzący ze szlacheckiej rodziny, wierzący w postęp nauki i mający ogromną chęć zdobywania wiedzy. Uczęszczał on do prestiżowej Szkoły Głównej. Jego samozaparcie, samodzielność i upór w dążeniu do celu bardzo mu pomogły w życiu – dorobił się ogromnej fortuny, której znaczną część przepisał w testamencie przyjacielowi, by ten mógł kontynuować swoje niesłychanie kosztowne badania naukowe. Był filantropem, chciał pomagać innym i tak czynił – biednej prostytutce Magdalenie załatwił godną pracę i wynajął mieszkanie, co pomogło jej pójść nową, lepszą drogą życia. Pomagał również wielu innym ludziom, w tym niesłusznie oskarżonej o kradzież lalki kobiecie, którą bronił w procesie. Miał piękne i wzniosłe idee, chciał służyć społeczeństwu.
Myślę, że postawa tego bohatera może się spodobać młodym ludziom – Wokulski i jego życie jest świetnym dowodem na to, że sukces osiągnąć można w głównej mierze dzięki ciężkiej pracy, wytrwałości i sprytowi w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Wokulski bowiem miał tzw. „żyłkę” do interesów. Jego filantropijna postawa też się podoba ludziom – świadczy o jego dobrym sercu i jak najlepszych chęciach.

Kolejnym przykładem dzieła literackiego, który można przytoczyć w rozważaniach o aktualności postaw bohaterów literackich, jest „Kandyd” Woltera – pisarza z okresu oświecenia. Tytułowy bohater, który z kompanami podróży przeżył wiele negatywnych i przykrych doświadczeń, osiada z nimi w małym folwarczku. Rozpoczynają tam życie o zupełnie innym charakterze nim dotychczas. Oddają się pracy na roli, „uprawiają własny ogródek”. Zapewnia im to byt, oraz, jak mówi Kandyd „oddala od nas trzy wielkie niedole: nudę, występek i ubóstwo”.
Uważam, że wielu młodym ludziom taka postawa również może się spodobać – jest prostą receptą na szczęście. Gwarantuje ona przy tym bezpieczeństwo i podstawowe środki do życia. Co prawda nie będziemy mieli żadnych luksusów prowadząc taki tryb życia, ale mamy zapewnione życie spokojne, pozbawione większych zmartwień. „Uprawa własnego ogródka” jest więc zatem postawą najbardziej odpowiadającą osobom oczekującym od życia ciszy i spokoju, nie poszukującym niezwykłych przygód kończących się niekiedy problemami. A takich ludzi, szczególnie młodych, zdegustowanych dzisiejszym „wyścigiem” o władzę i pieniądze, jest niemało!

Pomimo upływu setek lat i rozwoju cywilizacji powodującej zmiany w sposobie myślenia człowieka, istnieją pewne ponadczasowe wartości, które były, są i nadal będą promowane przez wybitnych twórców literatury.

Krzysiek Pietrzykowski