Braque Georges.

Urodził się w roku 1882 w Argenteuil-sur-Seine, (1882-1963), francuski malarz, grafik i rzeźbiarz. Jeden z najwybitniejszych twórców XX w., współtwórca - razem z P. Picassem - kubizmu. Z wykształcenia malarz pokojowy. W latach 1902-1904 uczył się w Paryżu w prywatnej szkole artystycznej. 1904-1905 nawiązywał do impresjonistów (zwłaszcza C. Moneta i C. Pissarra). W 1906 pod wpływem O. Friesza zbliżył się do fowizmu, za którym uznał obraz przede wszystkim za powierzchnię pokrytą farbami, a funkcję mimesis za rzecz wtórną. W 1907 poznał P. Picassa, ale silniej oddziałała nań wystawa obrazów P. Czanne’a, pod których wpływem skupił się na problemie bryły i przestrzeni w obrazie (seria pejzaży z L’Estaque z 1907-1908). Przytłumił wtedy koloryt, zaczął geometryzować przedstawiane przedmioty i likwidować przestrzeń. Namalowany w 1908 obraz Braque’a Domy w L’Estaque krytyk L. Vauxcelles ironicznie określił jako zbudowany z kubów, co wkrótce dało nazwę całemu kierunkowi. 1909-1914 Braque ściśle współdziałał z Picassem. 1909-1910 malował gł. wyrafinowane kolorystycznie martwe natury. Eliminował przestrzeń i rozkładał przedmiot, ukazując go na płaszczyźnie płótna równocześnie ze wszystkich stron, przez co zbliżał się do abstrakcji (seria martwych natur ze skrzypcami, Skrzypce i dzban, Dziewczyna z mandoliną - wszystkie z 1910). Nie chcąc zatracić kontaktu z rzeczywistością od 1911 wprowadzał elementy figuratywne w postaci cyfr i liter (Portugalczyk, Kompozycja z asem trefl - oba 1911). Od 1912 (faza kubizmu syntetycznego) zaczął tworzyć kolaże (Waza z owocami i szklanką 1912) i malować, mieszając piasek z farbą. Jednocześnie razem z P. Picassem przeniósł technikę kolażu w trzeci wymiar, tworząc trójwymiarowe konstrukcje z tektury i papieru (nie zachowane). W latach 1914-1915 zmobilizowany. Zwolniony w 1916, zaczął stopniowo coraz bardziej odchodzić od kubizmu (który stał się tymczasem łatwą manierą dekoracyjną) w stronę figuratywności. Zachował jednak na stałe niektóre osiągnięcia kubizmu. Projektował scenografie na zamówienie S. Diagilewa (1923 i 1925).

W okresie neoklasycznym (1922-1926) malował martwe natury i akty kobiet z koszami owoców (serie: Kanefory i Leżące akty). 1927-1929 tworzył utrzymaną w żywych barwach serię Gerydonów. 1930-1931 pod wpływem Picassa malował Kąpiące się. Ok. 1930 inspirował się sztuką antycznej Grecji. Wykonał wtedy serię dekoracyjnych kompozycji o tematyce mitologicznej, wydobywając rylcem z czarnego tła malowanego gipsu arabeski białych linii (tzw. gips grawerowany). Tworzył także akwaforty do Teogonii Hezjoda (wydanie 1955). Często malował pejzaże morskie z Varengeville (1929, 1938-1939). Od 1936 malował kompozycje z motywem podwójnej twarzy kobiecej: widzianej z przodu jasnej twarzy i wpisanej w nią ciemnej, widzianej z profilu (Kobieta ze sztalugą 1936, Malarz i modelka 1939). Od ok. 1939 wykonywał w kredzie i metalu syntetyczne figurki zwierząt (ryby, ptaki, główki koni). Do kościoła w Assy wykonał drzwiczki do tabernakulum. Tworzył także witraże (1954 kościół w Varengeville). W ostatnich latach życia malował martwe natury i serię Pracowni z motywem ptaka (od 1949). W 1952 zaprojektował plafon w Luwrze i wydał tom refleksji nad sztuką. W 1961 jako pierwszy żyjący artysta miał wystawę w Luwrze. Wywarł wielki wpływ na rozwój sztuki XX w. zmarł w roku 1963 w Paryżu. ...