Prawa autorskie.

Prawo autorskie zapisane w ustawie o prawie autorskim z dnia 4 lutego 1994 roku, określa co i kto może skorzystać z ochrony praw autorskich. Taka ochrona przysługuje twórcy bez względu na stworzony przez niego utwór. W praktyce oznacza to, że każdy z nas napisawszy dowolny utwór, moze zastrzec sobie do niego prawa. Aby być twórcą w rozumieniu prawa autorskiego i ewentualnie czerpać z tego tytułu profity, nie trzeba mieć ukończonych szkół artystycznych, nie trzeba przywdziewać ekstrawagandzkich strojów czy porzucać własnego stylu życia. Twórcą według ustawy o prawie autorskim jest każdy kto stworzył utwór, a więc obok Piccassa, dziecko malujące obrazek, student piszący żałosne wiersze dla ukochanej czy babcia haftująca obrusik.

Prawo autorskie uznaje za utwór każdy efekt działalności człowieka niezależnie od jego wartości czy przeznaczenia, byle by tylko była to działalność charakteryzująca się zawartością elementów twórczych. Innymi słowy utworem jest wszystko to, co nie powstaje z wiernego odwzorowania rzeczywistości czy przedmiotów już istniejących. Wszystko pięknie, tylko jak zwykle jest haczyk. Zgodnie z prawem autorskim za utwór uznaje się tylko: zdjęcia, katalogi, informatory, instrukcję obsługiwania maszyny, instrukcję BHP, kompozycje kwiatów, wzór zdobniczy, projekt znaku towarowego, program komputerowy. W praktyce oznacza to, że nie możemy zastrzec sobie praw do np. wypracowania z języka polskiego.

Niejednokrotnie prawidłowa kwalifikacja danego wytworu działalności intelektualnej jako utworu budzi dla szarego człowieka poważne trudności, które rozwiązywać należy dogłębnie znając zakres prawa autorskiego oraz podpierając sie orzeczeniami sądowymi. Wykorzystywanie materiału objętego prawem autorskim bez zgody autora jest zawsze naruszeniem prawa autorskiego, nawet gdy nie wiąże się z uzyskiwaniem korzyści materialnych. Jeżeli naszym działaniem, świadomym bądź pozbawionym złych intencji, naruszymy prawa autorskie twórcy, to przysługuje mu szereg środków prawnej ochrony. Twórca może żądać przed sądem cywilnym nie tylko odszkodowania ale także zaprzestania działalności naruszającej jego interes czy zniszczenia w ten sposób wytworzonych towarów, może także wystąpić z oskarżeniem prywatnym do sądu karnego przeciwko naruszycielowi.

W prawie autorskim istnieje oczywiście pojęcie dozwolonego użytku. Polega ono na wykorzystaniu krótkiego fragmentu utworu z podaniem jego autora i źródła - czyli zamieszczaniu cytatów. Wolno więc cytować framenty artykułów z serwisu, z podaniem źródła. Pamiętając o tym, że cytowany przez nas fragment może się zmienić, warto w źródle cytatu zaznaczyć datę ostatnich zmian.

Tak więc warto przestrzegać praw autorskich pamiętając, iż niejednokrotnie prawa takie nam przysługują.