Znaczenie zabarwienia ciała u zwierząt.

Zabarwienie ciała jest w przyrodzie bardzo istną sprawa, a nawet u zwierząt może wyrażać uczucia, takie jak: płodność, jadowitość itp. Ale nie tylko do normalnych funkcji życiowych zabarwienie jest ważne… Dzięki kolorze zwierze może się zjednać z otoczeniem (kamuflując się) chroniąc się przed innymi groźniejszymi drapieżnikami. Tak wiec, wiele gatunków przetrwało dzięki barwnikowi znajdującemu się w ich skórze, ale jakie to barwniki i na czym polegają?

Barwniki, a może komórki barwnikowe, które znajdują się w organizmie nazywają się chromatoforami. Są to komórki zwierzęce zawierające w cytoplazmie ziarenka barwnika (pigmentu). Ubarwienie oraz rysunek powłok skórnych wielu zwierząt zależy od ilości i ułożenia chromatoforów, m.in. ryb, płazów, gadów itd. Zmiany ubarwienia, np. u ośmiornicy, zachodzą głównie przez skupianie się i rozpraszanie pigmentu w komórkach chromatoforowych. Są regulowane hormonalnie. Oto kilka nazw komórek chromatoforowych:

1) melanofory – chromatofory czarne lub brązowe, zawierają melaninę,
2) lipofoty, czyli ksantofory – żółte lub czerwone (zw. też erytroforem), występują pigmenty lipochromowe – substancje zbliżone do karotenów,
3) guanofory (leukofory, irydocyty, ochrofory) – kryształy guaniny lub soli mineralnych, dające barwy interferencyjne – tęczowe, mieniące się.

U ssaków i człowieka chromatofory (melanocyty) znajdują się w większej ilości głównie w tęczówce.

Każda komórka na świecie posiada organ odpowiedzialny za swoją barwę. Rośliny posiadają plastydy, które wytwarzają zróżnicowane kolory, jak zielony, żółty, czerwony i wiele, wiele innych… Natomiast zwierzęta, czyli organizmy, które posiadają komórki bez ściany komórkowej oraz bez plastydów maja duży zasób komórek barwnikowych (wyżej wymienione). Weźmy na przykład kameleona. Kameleon posiada takie zabarwienie skóry, które posiadają zdolności wtopienia go w dane otoczenie. A jak to się dzieje? Skupiając się potrafi rozproszyć pigment w komórkach swojego organizmu. Pozwala mu to zdobywać pożywienie, chronić się przed różnego rodzaju drapieżnikami, a nawet przyjmowania koloru godowego. Człowiek tez posiada komórki barwnikowe, ale nie posiada on umiejętności zmiany koloru, wiec utrzymuje jeden główny kolor (kremowy, czarniawy, żółty). Istnieją pewne uchybienia, np. czerwoności na policzku czy stłuczenia.

Istnieją pewne gatunki, na których słabo widać lub nie widać skóry tylko jest czymś osłonięta, np. pierz, włosy, łuski, muszle, pancerz, które chronią ja, ocieplają lub usztywniają. U ptaków skora jest całkowicie zasłonięta pierzem. Ciało ptaka ma jednolity kolor, a natomiast pióra są różnokolorowe, gdyż komórki barwnikowe są w pierzu... Takie zjawisko, że wytwór nabłonka ma większą ilość komórek chromatoforowych, niż skóra zdarza się bardzo często.

Tak wiec kolor ciała zwierzęcia odgrywa potężna rolę w jego życiu. Barwnik skóry może oznaczyć wszystko: od pory godów, aż po kamuflaż…

Rafał Konarski Kl. 1 „g” Nr.12

Praca znajduje sie w załączniku!!!