Dlaczego małe przedsiębiorstwa nazywa się lokomotywą ciągnącą gospodarkę ku rozwojowi?

Każdy człowiek bez względu na wykształcenie i miejsce zamieszkania może sobie założyć firmę i zarabiać pieniądze na własny rachunek. Niektórym ludziom, co podjęli ryzyko i zajęli się prowadzenia własnej działalności gospodarczej poszczęściło się i obecnie ich firmy są znane na całym świecie. Podjęcie ryzyka i wykorzystanie szansy wejścia na rynek z produktem nowym i zupełnie nieznanym dało tym ludziom sławę i bogactwo, a ich firmy przynoszą dzisiaj wielkie zyski. Wszystko jednak zaczęło się od pomysłu i małego przedsiębiorstwa, nawet założonego w garażu, jak to miało miejsce z firmą Microsoft.

Nie wszystkie jednak firmy stają się gigantami. Na rynku istnieje różnorodność firm pod względem wielkości. Istnieją różne metody i definicje określania wielkości firm. Jedną z metod jest rozróżnienie wśród podmiotów na rynku i wyodrębnienie tych, co są cedodawcami od tych, co są cenobiorcami. Według tego kryterium firmy zwane cenobiorcami będą małymi firmami, które nie maja wpływu na cenę swojego produktu i poddają się zasadom panującym w doskonałej lub czystej konkurencji.
Innym kryterium wyznaczającym mały rozmiar jest stosunek między firmą a przedsiębiorcą. Mała firma to taka, która ma niezależnego właściciela i kierownictwo oraz wywiera niewielki wpływ na swoje otoczenie.
Jednak praktyczne zastosowanie powyższych kryteriów jest dosyć trudne, dlatego najlepszą metodą na rozpoznanie wielkości firmy jest zastosowanie danych statystycznych ilości zatrudnionych w nich osób. Ta zmienna jest najłatwiej uchwytna i podlega najmniejszym wahaniom z roku na rok.
Wyróżniamy trzy grupy podziału przedsiębiorstw na duże, średnie i małe, przy czym są to firmy zatrudniające mniej niż 500 pracowników. W każdej grupie mamy tez mniejsze podziały: bardzo małe firmy mają mniej niż 20 pracowników, małe zatrudniają od 20 do 99 pracowników, małe średnie mają od 100 do 199 zatrudnionych i duże średnie posiadają od 200 do 500 zatrudnionych.

Małe przedsiębiorstwa odgrywają ważną rolę w gospodarce na całym świecie. Zarówno w Unii Europejskiej jak i w gospodarce Stanów Zjednoczonych Małe firmy stanowią ponad 99% z 18 milionów przedsiębiorstw w Unii i 17 milionów firm w Stanach Zjednoczonych.
Przy tak dużej liczbie małych firm ich wpływ jest odczuwalny w wielu dziedzinach, włącznie z wynikami finansowymi, innowacjami, tworzeniem miejsc pracy, tworzeniem nowych przedsiębiorstw wreszcie zasilanie sektora wielkich przedsiębiorstw.
Dane statystyczne na ogół pokazują, że rola małych i średnich przedsiębiorstw w krajach wysoko rozwiniętych jest znaczna, ponieważ te firmy w sumie zatrudniają od 40% do 66% wszystkich pracowników.
W samej unii generują 55 proc. wszystkich obrotów gospodarczych krajów piętnastki. Statystyki mówią też o 20% nakładów inwestycyjnych, które dokonywanie są przez małe przedsiębiorstwa.

Omówmy teraz najistotniejsze zagadnienia dotyczące małych przedsiębiorstw, które wpływają na ich znaczenie dla gospodarki globalnej.

Są dowody na to, że małe przedsiębiorstwa wykazują lepsze wyniki finansowe niż duże firmy. Przeciętnie mali producenci uzyskują wyższy zysk na jednostkę zainwestowanego kapitału niż duże firmy. Dzieje się tak z dwóch przyczyn.
Po pierwsze małe firmy w wielu gałęziach przemysłu przetwórczego mogą szybciej reagować i to przy niższym koszcie przy coraz szybszym tempie zmian produktów i usług, procesów produkcyjnych i usługowych oraz rynków.
Po drugie małe przedsiębiorstwa stały się bardziej atrakcyjne dla agresywnych i ambitnych jednostek. Cechy te umożliwiają podejmowanie ryzyka, wspieranie innowacji i utrzymanie wysokiej elastyczności, co może się przyczyniać do uzyskania wyższej marży zysku.

Drugim elementem, w których małe firmy odgrywają ważną rolę są innowacje. Dzięki innowacji i pomysłowości małych przedsiębiorstw powstały: komputer osobisty, radio tranzystorowe, fotokopiarka, kalkulator kieszonkowy, fotografia błyskawiczna, a nawet silnik odrzutowy. Dynamizm i pomysłowość małych firm dały początek wielu nowym gałęziom przemysłu.

Innym ważnym elementem istnienia małych firm jest ich zdolność do tworzenia nowych miejsc pracy. Młode i małe firmy wykorzystując rozwijającą się techniką tworzą miejsca pracy znacznie szybciej niż duże i stare przedsiębiorstwa, które raczej są skłonne do zwalniania swoich pracowników. Małe natomiast zatrudniają ludzi z wybitnymi kwalifikacjami z dziedziny nauk ścisłych i technicznych.

Kolejnym wskaźnikiem znaczenia małych przedsiębiorstw jest rekordowa ilość firm tworzonych każdego roku. W Polsce również dostrzeżono rolę, jaką odgrywają małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce narodowej. Jako przyszły członek Unii Europejskiej staramy się zwiększyć konkurencyjność sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). Rząd RP podjął już odpowiednie działania zmierzające do utworzenia instytucji i programów pomocowych dla małych i średnich przedsiębiorstw. Rząd polski realizując postanowienia Układu Europejskiego i doceniając znaczenie sektora MSP w gospodarce narodowej, przyjął w 1995 roku dokument „Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce narodowej” określający politykę rządu wobec tego sektora do roku 1997.
Wiele spośród założeń zawartych w programie zostało zrealizowane, zarówno w zakresie regulacji prawnych, jak i w zakresie tworzenia i działania instytucji i struktur wspierających małe i średnie przedsiębiorstwa. Obecnie jest opracowywany program, w którym zostaną uwzględnione kierunki działań wynikające z dotychczasowej realizacji programu polityki wobec MSP oraz dołączone nowe wynikające z przyjętej strategii rozwoju kraju i starań o członkostwo w Unii Europejskiej.

Ostatnią przyczyną, dla której małe przedsiębiorstwa mają tak ogromny wpływ, jest ich udział w funkcjonowaniu sektora wielkich przedsiębiorstw. Wielkie firmy mogą być zainteresowane utrzymaniem małych i średnich firm na swym rynku jako pogranicza, aby w ten sposób zapobiec lub utrudnić wejście nowych konkurentów. Przetrwanie małych firm na rynku zdominowanym przez wielkie przedsiębiorstwa jest wtedy dodatkowym elementem wśród barier wejścia.
Duże firmy nabywają również od małych firm znacznie więcej materiałów do produkcji niż od innych dużych producentów. Na przykład General Motors Copr. Zaopatruje się u ponad 25 tys. Dostawców, z których większość to małe firmy.
Drobne firmy mogą bardziej skutecznie dostarczać specjalistycznych produktów, ponieważ niewielkie rozmiary przedsiębiorstw zapewniają im dodatkową elastyczność. Odgrywają też ważną rolę w dystrybucji i sprzedaży konsumentom produktów pochodzących od dużych firm.

Główne dziedziny, w których małe przedsiębiorstwa dobrze sobie radzą to przede wszystkim usługi, handel detaliczny i hurtowy, ale istnieją też w innych gałęziach np.: w produkcji czy rolnictwie.

Firmy usługowe są chyba najpowszechniejszym typem drobnych przedsiębiorstw. Ich uruchomienie wymaga niewielkich nakładów pieniężnych. Na rynku jak grzyby po deszczu powstają biura rachunkowe, wymagają one tylko zaangażowania jednego księgowego i małego biura.

Handel detaliczny od zawsze chyba był popularną dziedziną małych przedsiębiorców nawet w czasach starożytnych. Drobni handlarze mogą się specjalizować w sprzedaży tylko jednego towaru lub zaopatrywać wybraną grupę ludzi.

Handel hurtowy, który jest zdominowany przez drobne przedsiębiorstwa, polega na zakupie towarów od wielkich wytwórców, a następnie ich sprzedaży detalistom. W tej dziedzinie drobne przedsiębiorstwa są efektywnym rozwiązaniem, ponieważ zapewniają niezbędną elastyczność i mogą wyprowadzać odpowiednie osobiste stosunki przydatne w koordynacji wielkiej liczby sprzedawców i nabywców.

Produkcja nie jest dziedziną, w której małe firmy odnoszą sukcesy, ale nie jest to regułą. Niektóre wielkie firmy zaczynały jako małe jedno lub dwuosobowe przedsiębiorstwa. Przykładem tego jest firma Microsoft, założona przez dwóch ludzi w garażu stała się gigantem. Ich rewolucyjny produkt, jakim było oprogramowanie do komputerów był nowatorski i zapełnił lukę w rynku. Łatwiejsza obsługa komputera dzięki oprogramowaniu Microsoftu stworzyła nowe możliwości i większą dostępność dla konsumentów do rynku komputerów. Jednocześnie przyczynił się do rozpowszechnienia komputerów w każdej dziedzinie przemysłu i naszym codziennym życiu.

W rolnictwie powodzenie rolników produkujących na małą skalę nie zawsze jest opłacalne, ale to w dużej mierze uzależnione jest od warunków politycznych i ekonomicznych w danym kraju.

Chociaż wiele przedsiębiorstw spośród tych, które powstają, co roku odnosi sukcesy, to jeszcze więcej ponosi porażki. Na sukces małych przedsiębiorstw składa się wiele elementów, są to ciężka praca, pragnienie osiągnięcia sukcesu, pęd do rozwoju, zdolność do poświęceń, popyt rynkowy na dane produkty i usługi, a także szczęście.
Gotowość do podejmowania ryzyka w rozsądnych granicach, wiara w swoje możliwości, gotowość do pracy i cel to cechy, przy których mały przedsiębiorca jest w stanie osiągnąć sukces. Czasami przypadek może spowodować, że mała firma dokona czegoś przełomowego i rozwinie swoją działalność na wielka skalę.

Dlaczego małe przedsiębiorstwa nazywa się lokomotywą ciągnącą gospodarkę ku rozwojowi? To pytanie stało się bardzo aktualne i coraz więcej na to wskazuje, że tak się właśnie dzieje. W codziennym życiu rozpowszechnione są przysłowia i prawdy, które obrazują, dlaczego to, co jest małe pozornie niewiele znaczy, ale zebranie tych małych rzeczy w jedną całość staje się silne i mocne jak „ziarnko do ziarnka i zbierze się miarka”. Małe przedsiębiorstwa, choć same mają niewielki zasięg i wpływ na swoje otoczenie to zebrane razem stanowią niewiarygodną siłę jak lokomotywa, która ciągnie wagony tak małe przedsiębiorstwa ciągną gospodarkę i napędzają jej rozwój. Patrząc na te firmy jako na jedną całość dostrzegamy ich duży wpływ, widzimy, że to rozwój tych niewielkich przedsiębiorstw daje całej globalnej gospodarce jak i każdemu państwu z osobna siłę do dalszego rozwoju.

Praca oceniona na 5.

Bibliografia:
1. „ Podstawy zarządzania organizacjami” Ricky W. Griffin Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2000.
2. „Ekonomia przemysłowa” Michel Rainelli Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1996.
3. http://www.exporter.pl/zarzadzanie/pme/6msp_wplyw.html
4. http://www.mos.gov.pl/1materialy_informacyjne/archiwum/nppc_aneksy/roz5.html
5. http://www.medianet.pl/~multikra/ips2.htm