Pod koniec XIX wieku w Nowym Orleanie, mieście położonym na południu Stanów Zjednoczonych, narodził się nowy rodzaj muzyki – jazz.
Narodził się on w wyniku połączenia wiejskiego i miejskiego folkloru Afroamerykanów z europejską tradycją muzyczną i stanowi on połączenie muzyki ludowej, artystycznej i rozrywkowej. Jazz charakteryzuje się dużą dowolnością interpretacją i aranżacyjną oraz tendencją do improwizacji.
Pochodzenie słowa „jazz”, które pojawiło się latach 1910-20, nie zostało do końca wyjaśnione. Jego znaczenie zmieniało się z czasem i początkowo nie odnosiło się do muzyki.
Największa popularność tego gatunku muzycznego przypada na lata 1920-1960.
Jazz był pierwotnie muzyką pogodną, melodyjną i pełną energii. Wykonywały go małe zespoły muzyczne zwane combo, w których występowali najczęściej instrumentaliści grający na: kornecie, klarnecie, puzonie, bębnach, fortepianie, kontrabasie i gitarze.
Dzięki nieznacznym wyprzedzeniom i opóźnieniom w stosunku do regularnego pulsu rytm w utworach jazzowych stawał się płynny, kołyszący. Zjawisko to określano jako swing.
Tym słowem nazwano również jedną z najpopularniejszych odmian jazzu, która ukształtowała się w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku.
We współczesnym jazzie wykorzystuje się saksofony oraz instrumenty elektryczne i elektroniczne. Muzycy występujący w combo bardzo często improwizują, czyli grają bez nut i wymyślają melodię na poczekaniu, podczas koncertu. Improwizacja wymaga od wykonawców wielkiej swobody i wyobraźni muzycznej. Muszą oni szybko reagować na pomysły innych muzyków z zespołu, a podczas gry solowej prezentować wirtuozowskie umiejętności.
Jazz jest idealną muzyką dla osób, które czują się prawdziwymi artystami i pociąga ich gra głównie ze słuchu.
Najwybitniejsi twórcy są autorami standardów jazzowych, czyli melodii, które zyskały dużą popularność i są do dziś wielokrotnie wykorzystywane przez innych wykonawców.
Jazz dzieli się na wiele styli, w każdym kraju trochę różnią się one od siebie, mieszają się i uzupełniają. Główne style to: swing, bop, free jazz, fusion jazz i soul jazz. Muzyka tego typu opiera się jednak głównie na improwizacji, dlatego częste są tak zwane jam sessions, czyli improwizacyjne granie.
Często angażuje się słuchaczy i publiczność, więc koncerty są niezwykle żywiołowe. Ważne są ich oklaski, okrzyki czy aplauz, które czynią jazz jeszcze bardziej żywym tworem.
Także w Polsce muzyka jazzowa ma dość długą tradycję i narodziło się tu wiele odłamów jazzowych.
Zainteresowanie jazzem w Polsce pojawiło się w latach trzydziestych XX wieku, a rozwój tego gatunku muzycznego rozpoczął się w Polsce mniej więcej od roku 1955.
W 1958 roku w Warszawie odbył się pierwszy festiwal Jazz Jamboree, który obecnie jest jednym z najstarszych festiwali jazzowych w całej Europie.
Najznakomitsi jazzmani w historii cieszą się do dziś wielką sławą. Nagrania ich wirtuozowskich występów sprawiły, że jazz stał się jedną z najpopularniejszych odmian muzyki.
Do najbardziej rozpoznawalnych muzyków zagranicznych należą:
Louis Armstrong, Miles Davis, Duke Ellington i Ella Fitzgerald.
Polskie sławne nazwiska to: Krzysztof “Komeda” Trzciński, Jan “Ptaszyn” Wróblewski, Urszula Dudziak I Michał Urbaniak.
Najlepsze utwory jazzowe wszechczasów, które powstały w kolebce jazzu, w Stanach Zjednoczonych prezentują się następująco:
1. Take Five Dave Brubeck
2. So What Miles Davis
3. Take The Train Duke Ellington
4. Round Midnight Thelonious Monk
5. My Favorite Things John Coltrane
6. A Love Supreme (Acknowledgment) John Coltrane
7. All Blues Miles Davis
8. Birdland Weather Report
9. The Girl From Ipanema Stan Getz & Astrud Gilberto
10. Sing, Sing, Sing Benny Goodman