Obrazy młodzieży w literaturze bywały najróżniejsze. Zwycięzcy bohaterowie i samotni nastolatkowie nie potrafiący znaleźć swojego miejsca na ziemi
„Buszujący w zbożu” to zaskakująca powieść Jerome'a Davida Salingera. Jej narratorem i głównym bohaterem, jest Holden Caufield – nie akceptujący swojego życia szesnastolatek. Wszystkie jego próby nawiązania więzi ze światem w którym żyje spełzają na niczym. Historia, zaczyna się w momencie, w którym już kolejny raz zostaje usunięty ze szkoły. Nie chcąc wracać do domu, w którym spotkała by go trudna rozmowa z rodzicami, wyrusza w samotną wędrówkę po Nowym Yorku. Ma ona uświadomić mu że niezależnie gdzie by nie szedł i z kim by się nie zaprzyjaźniał zawsze zostanie sam.
Przepełniony uczuciem nienawiści oraz buntu, włóczy się bez celu, odwiedza znajomych, oraz wydaje ogromnie ilości pieniędzy na papierosy i alkohol. Po randce z dawną sympatią, upija się, idzie w nocy do Central Parku, ale w końcu przerażony wizją śmierci i choroby jako bezdomny, potajemnie odwiedza dom rodziców, i spędza noc, na rozmowie ze swoją młodsza siostrą. Bardzo ją lubi, ponieważ ona go podziwiała, naśladowała go, i jak to dzieci – była szczera. W trakcie tej rozmowy, kazała mu wymienić chociaż jedną rzecz, albo osobę, którą lubi w życiu. Holden wymienił ją, ale niestety też jej znienawidził pod koniec książki. W trakcie rozmowy z siostrą, pod wpływem wiersza angielskiego poety, marzy że będzie strzegł ludzi przed upadkiem, niczym dzieci bawiące się w zbożu, na skraju urwiska. Niestety nie myśli o tym aby ratować samego siebie. Stąd i tytuł - „Buszujący w zbożu” dotyczący głównego bohatera.
W efekcie powyższych działań (m.in. spotkania z homoseksualistą który nagle wyjawia swe skłonności) potęgujących jeszcze poczucie pustki, Holden trafia do szpitala psychiatrycznego. I jak na złość – znajduje się on w Kalifornii. Miejscu, w którym rzekomo będzie mógł wieść zdrowe, normalne życie. „B...” jest tak bliski młodym ludziom, i ich porusza, ponieważ wielu z nich, podobnie jak Holden, przeżywa okres buntu i negacji. Oni też tęsknią za światem w którym istnieją jakieś wyższe idee, poza „zdobyciem hajsu”
Aleksander Kamiński, w swojej powieści „Kamienie na szaniec” , opisuje grupę harcerzy - kolegów z liceum im. Batorego. Rudego, Zośkę i Alka, oraz ich opiekuna prof. „Zeusa” . Ukazuje dojrzewanie bohaterów, miłość, przyjaźń, i przede wszystkim walkę z okupantem niemieckim.
Wybuch wojny całkowicie zmienił im życie, niemal od pierwszych dni zaczęli szukać sposobów walki, i zaszkodzenia wrogowi. Szybko zwiazali się z organizacją „Wawer” i zajęli małym sabotażem, wybijając szyby fotografom wystawiającym zdjęcia niemieckich mundurowych, rysowali kotwicę na murach całej Warszawy. Miała ona symbolizować niepokorną walkę. Zrywali także niemieckie flagi. Alek indywidualnie usunął niemiecką tablice spod pomniku Kopernika. (w filmie zrobił to Zośka) później harcerze zostali włączeni w akcję „Szare szeregi Grup Szturmowych”. Od tego momentu walczyli z bronią w ręku. 23. Marca gestapo aresztowało Rudego. Drobiazgowo przygotowaną akcją, zajął się oddział Zośki. Akcja (pod Arsenałem) zakończyła się odbiciem Rudego. Niestety, w tym czasie Alek został zraniony w brzuch. Z kolei Rudy po nieludzkich torturach jakie przeprowadziło na nim gestapo, zmarł na rękach swoich kolegów, tego samego dnia co Rudy. Zośka po stracie wszystkich najważniejszych ludzi którzy go otaczali nie potrafił dojść do równowagi. Odzyskał ja dopiero po wyjeździe na wieś, i spisaniu wspomnień o Rudym – swoim najlepszym przyjacielu. Po powrocie do Warszawy otrzymywał coraz trudniejsze zadania. W jednym z nich sam zginął. Była to likwidacja posterunku żandarmerii w Sierzycach pod Wyszkowem.
„Kamienie na szaniec” zawierają elementy opowieści i reportażu. Mają wartość dokumentalną, ponieważ są prawdziwe pod każdym względem. Szczególnie w warstwie psychologicznej i historycznej. Ukazują nie tylko walkę harcerzy, ale też ich dojrzewanie, nabieranie odwagi, męstwa, twardego charakteru. Ich postawy życiowe stały się wzorem służby braterstwa i lojalności, wielu pokoleń. Wywarły wpływ na losy Polski.