List Tatiany do Oniegina, jako realizacja wzorcowego modelu miłości romantycznej

Romantyzm to niezwykle ważny okres w dziejach kultury i sztuki europejskiej, ponieważ właśnie wtedy Europa weszła w epokę rządów mieszczańskich, feudalizm ustąpił przed kapitalizmem. Romantycy byli dziećmi oświecenia. Zawiedzionymi sztucznym ładem, pragnącym wolności od namnażających się tabel i wzorów. W życiu duchowym ówczesnych twórców, przejawem tego właśnie rozczarowania był gwałtowny wybuch nowej uczuciowości. Romantyzm odrzucał klasyczną poetykę. Powracał do narodowych i ludowych źródeł. Powstał z gruzów poprzedniej epoki. Natchnienie, uczucia, szaleństwo, miłość, potęga słów, geniusz wieszcza, metafizyka, bunt, milczenie, cierpienie i szatan. To katalog najczęstszych pojęć. Romantycy zbuntowali się przeciwko racjonalizmowi, uznając za najważniejszą intuicję. Zainteresował ich świat niematerialny. Romantyzm przyniósł niezwykłą erupcję poezji. Rozkwitła liryka i poetycka epika.

Nastrojowe wyznania miłosne, zapisy wrażeń, refleksji, mroczne życie wewnętrzne, niepokoje i tęsknoty – wszystko to można znaleźć w tekście listu Tatiany do Oniegina. Eugeniusz Oniegin – to tytułowy bohater dzieła Puszkina. (1830) Samotny indywidualista, marzyciel i buntownik. Czyli typowy bohater romantyczny. Romans napisany jest wierszem, przedstawia wizerunek młodzieży szlacheckiej w carskiej Rosji. Jej styl życia, konflikty i postawy. Oniegin, znudzony wielkomiejskimi zabawami przybywa na wieś gdzie wzbudza sympatię Tatiany Łariny. Ta młoda panna z prowincjonalnego dworu nie jest ani zbytnio piękna, ani zbytnio wykształcona. Jest jednak wyjątkowa bo czyta wiele książek i podobnie jak on – stroni od żartów. Żyje w bliskim kontakcie z przyrodą, marzy o tym co niematerialne. Zauroczona jest Onieginem, tak różnym od wszystkich, że postanawia wyznać mu uczucie, co zgodnie z ówczesną obyczajowością, mogło zdeklasować ją moralnie. Pisze do niego list z wyznaniem miłości, ale niestety Oniegin nie docenia jej uczuć (choć list go wzruszył) bo małżeństwo to dla niego nuda i męka. List ma wydźwięk rozpaczliwy i błagalny, co dodatkowo ją poniżyło. Tatiana wprawdzie wyszła z tej samej warstwy społecznej i w niej pozostała, ale ukształtowała ją inna rzeczywistość, a także jako kobieta, co było drugim powodem, reprezentowała inny system wartości. (Szlachta prowincjonalna kultywowała stare zwyczaje, życiową mądrość i prostotę)
List Tatiany jest uważany za szczytowe osiągnięcie artystyczne Puszkina, jedno z największych dzieł romantyzmu europejskiego, bowiem cała konwencja epoki jest zawarta w krótkim i niezawiłym opisie rzeczy. Pomimo tego, że autor wplótł w opowieść wiele dygresji, własny komentarz i osąd bohaterów, to jednak list Tatiany (najważniejsza część poematu) jest uważany za szczytowe osiągnięcie artystyczne Puszkina, jedno z największych dzieł romantyzmu europejskiego, bowiem cała konwencja epoki jest zawarta w krótkim i niezawiłym opisie rzeczy.