Towaroznawstwo---> włókna naturalne i chemiczne

Klasyfikacja towarów nieżywnościowych
a)ze względu na pochodzenie towarów
krajowe, zagraniczne
b)ze wzgędu na funkcję towarów w procesie produkcyjnym
surowce i materiały, półprodukty, wyroby gotowe
c)ze względu na branżę handlową
wyroby codziennego użytku, wyr. okresowo nabywane, wyr. trwałego użytku
d)ze względu na branżę produkcyjną
włókiennictwo, hutnictwo, drzewny, tworzyw sztucznych, skórzany, papierniczy
Klasyfikacja włókien naturalnych
a)organiczne
-roślinne: nasienne(bawełna,kapot), łodygowe(len,konopie), liściaste (manila,sizal), owocowe(wł.kokosowe)
-zwierzęce, włosienne *wełna*włosie*włos*sierść,
- jedwabne
b)nieorganiczne -mineralne
Klasyfikacja włókien chemicznych
a)organiczne
-sztuczne: celulozowe i pochodne, białkowe, kauczuki nat., wł. gumowe
-syntetyczne: poliamidowe, poliestrowe, polipropylenowe, polichlorowinylowe, poliakrylanitrowe
b)nieorganiczne
-szklane, -metalowe
Gatunki bawełny:
-pólnocno Amerykanska, -egipska, -południowo amerykanska, -pakistańska, -chińska
Włókna bawełny są wytrzymałe na rozciąganie, charakteryzują się dużą izolacyjnością cieplną, duża chłonność wody, włókna łatwo się wybielają i farbują, najszlachetniejsze ma kremowy odcień i ma dł.4-6 cm jedwabisty połysk, jest cienkie i mocne.
Len-uprawiany w Polsce, Francji, Belgii, Holandii, ZSRR. Ma budowę pęczkową, czyli wł. techniczne dł. 20-140cm,składa się z elementarnych włókienek połączonych pektynami, ze 100kg lnu otrzymujemy 14kg wł. technicznego. Duża wytrzymałość, sztywne mało sprężyste ze zgrubieniami, ziarniste, łatwo się gniecie i ciężko prasuje. Chłonność duża, dobrze się wybiela, źle barwi.
Włókna naturalne zwierzęce i mineralne
1.włókna naturalne zwierzęce-włókno te jest wrażliwe na działanie wys. temperatur, rozcięczonych zasad oraz na działanie aktywnego tlenu.
wełna owcza-zależy od rasy owiec i warunków w jakich są chodowane, wytwarza się dywany, tkaniny wełniane. Włos wełny składa się z trzech warstw. Włókno ma kształt karbikowaty.
wełna kozia-wełna pochodząca od kóz angolskich i kóz kaszmierskich to wełny bardzo szlachetne do produkcji swetrów, płaszczy, szali nie produkowane na dużą skalę
wełna wielbłądzia-puch wielbłądzi, grubsza, gorszej jakości
wełna z królika angolskiego- dodatek do wełny owczej
włos króliczy i zajęczy- w produkcji filców kapeluszowych
włosie końskie-do produkcji włosianek, szczotek, smyczki do grania, pędzle
2.Jedwab naturalny-najcięższe z wł. Naturalnych ,miękkie i lśniące, duża wytrzymałość na rozciąganie, duża sprężystość, dobra chłonność, nieco mniejsza od wełny izolacja cieplna. Służy do wyrobu tkanin sukienkowych, bluzkowych, chustek, krawatów i nici do szycia. Pozyskiwane od jedwabników z kokonów.
3.Azbest- wł. naturalne mineralne wydobywane z ziemi w Azji, St.Zjednoczonych, Kanadzie, Chiny, zbudowany z cienkich, miękkich włókien o barwie białej lub szarej. Pszędza azbestowa ma właściwości izolacyjne, zły przewodnik ciepła i prądu. Stosowany jako materiały izolacyjne. Wyrób tkanin ognioodporbych.
Charakterystyka włókien chemicznych sztucznych
Powstają ze zw. naturalnych:
-wł. celulozowe(z resztek bawełny)
-wł. białkowe(z kazeiny)
-wł. kauczukuwe i gumowe (lateks)
Produkowane są z polimerów naturalnych.
+ wł. celulozowe- słabe, charakteryzują się niewielką wytrzymałością, małą sprężystością i dają się barwić
*wł. wiskozowe-najtańsze i najbardziej rozpowszechniany do produkcji jest celuloza drzewna, ług sodowy *wł.miedziowe *wł. octanowe
Dążenie do zwiększenia wytrzymałości wł. sztucznych chęć otrzymania wł. jednolitych doprowadziły do produkcji i przerobu tzw. wł. odcinkowych. Zaletą tych włókien jest jednolitość nitek uzyskiwana w procesie przędzalniczym oraz ich większa wytrzymałość
+włókna białkowe-produkowane na małą skalę *wł. kazeinowe *wł. sojowe
+wł. kauczukowe i gumowe-wyrabia się taśmy gumowe. Używamy do wyrobu rękawic, czepków pływackich, smoczków


Włókna chemiczne syntetyczne
Wytwarzane są z polimerów otrzymywanych w wyniku syntezy chemicznej. Wł. wytwarzane są w 3 postaciach:
-ciągłe –odcinkowe -żyłki
Charakterystyka wł. syntetycznych:
-duża wytrzymałość na rozciąganie i tarcie, dobra sprężystość, termoplastyczność, odporne na działanie chemikaliów nie są atakowane przez mole, bakterie, grzyby
Cechy ujemne: mała higroskopijność i przewiewność, zdolność do elektryzowania, szybko się brudzą, mechacą się
Wł. poliamidowe: mała odporność na działanie promieni słonecznych, produkuje się pończochy ,kostiumy kąpielowe, koszule
Wł. poliestrowe: odporne na działanie promieni słonecznych, substytut włókien bawełnianych, nie gniotą się, odporne na ścieranie
Wł. poliakrylonitrylowe: stosowana do mieszanek z wełną, ma właściwości, termoizolacyjne, wykonane z nich dzianiny są ciepłe, miękkie i lekkie, mechacą się, trudno barwią, do wyrobu szali, swetrów, koce, dywany
Wł. polichlorowinelowe: odporne na działanie chemikaliów, niepalne, duża izolacyjność cieplna, ubrania ochronne, płaszcze laboratoryjne, worki na chemikalia
Wł.polipropylenowe: duża wytrzymałość i sprężystość, odporne na chemikalia, stosowane do wyrobu lin, sieci
Wł. poliuratanowe:w formie żyłek do wyr. Technicznych, elastyczne, duża zdolność do odkształacania się i powracania do początkowych wymiarów, lycra, do wytwarzania rajstop, bielizny
Nitki
Nitka-liniowy wyrób włókienniczy, produkowane w postaci ciągłej i odcinkowe. Są wł. chemicznymi
Nitki z wł. odcinkowych-przędze
-są różne rodzaje przędza czesankowa długa i zgrzeban krótka. Długą przędzie się systemem czesankowym z tej przędzy wyrabia się cienkie tkaniny o gładkiej powierzchni. A zgrzebna przędza jest puszysta, słabiej skręcona miękka i podatna na podarcia, wykorzystywana do wyr. grubszych i cieplejszych tkanin.
-przędza rdzeniowa-utworzona przędzy ciągłej z rdzenia oraz oplotu.
Nitki z wł.ciągłych-jedwabie: jedwab jednowłókowy, jedwab wielowłókowy jedwab teksturowanypuszysty
elastyczny
Mikrowłókna: mała średnica i masa liniowa nitek, przestrzenie między włóknami są niewielkie co umożliwia stworzenie bariery dla kropel wody