Systemy totalitarne w XX-leciu międzywojennym

Europa po zakończeniu się 1 wojny światowej, musiała zmierzyć się z nową rzeczywistością i jej problemami. Kraje dotknięte wojną musiały teraz stawić czoła kryzysowi gospodarczemu, zmęczone działaniami wojennymi gospodarki europejskich państw nie były w stanie zapewnić pracy dla milionów ludzi wracających z frontu, którzy często nie mieli żadnego wykształcenia. Rosła więc rzesza obywateli pozostawionych samych sobie i niezadowolonych z działań polityków. Taki tłum oczekiwał szybkich i radykalnych zmian, aż znaleźli się ludzie którzy postanowili ten tłum zagospodarować i wykorzystać go do zdobycia władzy. Jedną z takich osób był urodzony we Włoszech w 1883 roku Benito Mussolini. Jego matka była nauczycielką, a ojciec kowalem i aktywnym działaczem socjalistycznym, miał on duży wpływ na poglądy polityczne młodego Benito. W 1901 roku po ukończeniu instytutu nauczycielskiego, uzyskał uprawnienia do nauki w szkołach podstawowych. Rok później, by uniknąć służby wojskowej wyjechał do Szwajcarii, gdzie działał jako socjalista. Do Włoch wrócił dopiero w 1904 i wstępując do Włoskiej Partii Socjalistycznej, dał się w niej poznać jako genialny mówca i organizator .W latach 1912-1914 był redaktorem naczelnym socjalistycznego pisma "Avanti" . Wybuch 1 wojny światowej ,to początek "skrętu" Mussoliniego w stronę nacjonalizmu. Rezygnuje on z prowadzenia "Avanti" i zakłada własny nacjonalistyczny "Il Popolo d'Italia" Lata 1915-1917 przyszły "duce" spędza na froncie 1 wojennym w dolinie rzeki Isonzo ,gdzie 23 lutego 1917 zostaje raniony w nogę kawałkiem pocisku moździerzowego i po dwudziestu siedmiu operacjach zostaje odesłany do domu. Po powrocie do kraju Mussolini ,wraz z Grupą kombatantów zakłada związek kombatantów "Fasci Italiani di Combattimento" , ich symbolem stał się rzymski symbol "Fasces", stąd potoczna nazwa faszyści. Dwa lata po tym wydarzeniu, w 1921 roku Benito Mussolini przekształca związek kombatantów w Narodową Partię Faszystowską Partia ta cieszyła się dużym poparciem w całym społeczeństwie ,zdobywając je populistycznymi hasłami. Faszyści głosili antyparlamentaryzm, pochwałę rządów silnej ręki, tak zwane "czarne koszule" , czyli zorganizowane bojówki partyjne krwawo rozprawiały się z przeciwnikami politycznymi. Mussolini czuł się tak pewnie, że w 1922 roku postanowił przejąć władze przez zamach stanu. 28 Października ok 30 tysięczny tłum ruszył na Rzym. Byli w nim czołowi przedstawiciele partii faszystowskiej, członkowie bojówek, jak i zwykli obywatele. Mimo, że tłum nie był wstanie zbrojnie obalić rządu, a armia włoska bez trudu mogła powstrzymać całą sytuacje. Rewolucja się powiodła, przez słabość króla Włoch Wiktora Emanuela lll, który obawiał się zamieszek i by ich uniknąć oddał tekę premiera Mussoliniemu. Faszyści przejmują władze nowy premier wygłasza swoją przemowę, obiecuje Włochom odbudowe imperium Rzymskiego, walkę z mafią, czy reformy socjalne, rządy faszystów to stopniowy upadek demokracji i wolności. 1923 roku zostaje powołana milicja faszystowska do ochrony członków partii oraz walki z opozycjom. kwietniu 1924 roku socjalista Giacomo Matteotti wygłosił mowę w której oskarżył Mussoliniego o fałszerstwa wyborcze za co w odwecie został porwany i zamordowany. Lata 1926-28 to całkowity rozkwit totalitaryzmu, zdelegalizowane zostają wszelkie partie opozycyjne, wprowadzona jest cenzura mediów mająca likwidować wszelką działalność antyfaszystoską w społeczeństwie, za, którą groziły zsyłki do obozów pracy. Nastąpił rozrost aparatu państwowego, który miał kontrolować każdy aspekt życia. Mimo agresywnej polityki zagranicznej oraz dyktatury wewnętrznej faszyści cieszyli się sporym poparciem obywateli, głównie dzięki zmniejszeniu bezrobocia oraz wzmocnieniu gospodarki Włoch. Za rządów Mussoliniego wzrosło wydobycie żelaza wzrosła produkcja tekstyliów, zmodernizowana została kolej ulepszono opiekę zdrowotną. To wszystko na potrzeby przemysłu wojennego, system obozów pracy z złożony przeciwników politycznych i obywateli podbitych krajów zapewniał tanią siłę roboczą. Rząd więc stać było na rozbudowany wachlarz świadczeń socjalnych, państwo wspierało rodziny wielodzietne. Faszyzm Mussoliniego pomimo swego totalitaryzmu nigdy nie przybrał takich rozmiarów jak w trzeciej Rzeszy czy ZSRR.

To co wydarzyło się we Włoszech nie było odosobnionym przypadkiem i zapoczątkowało fale totalitaryzmu w europie. W Niemczech uznanych za jedynych winnych wybuchu l wojny światowej, na fali niezadowolenia do głosu dochodzą dwa skrajne nurty: komuniści i faszyści. Na czele tych drugich stoi Adolf Hitler, weteran l wojny światowej, doskonały mówca, wpływowy polityk. Swoją karierę polityczną Hitler zaczynał jako agitator "Reichswehry" gdzie wygłaszał płomienne przemówienia w których wskazywał winowajców klęski Niemiec w l wojnie światowej, byli to według niego: Żydzi, Liberałowie, Socjaldemokraci. W 1919 roku Hitler dołącza do małej niemieckiej partii "DAP", której nazwa wkrótce zostaje zmieniona na "NSDAP" a sam Adolf staje się jej liderem. W 1921 powstała "SA" (Sturmabteilung) partyjna bojówka partyjna odpowiedzialna za walkę z opozycjom, prześladowania Żydów, mordy polityczne. W 1923 Hitler organizuje "pucz monachijski" czyli próbę zbrojnego przejęcia władzy, który kończy się niepowodzeniem a jego uczestnicy trafiają do więzienia. Sam Hitler zostaje skazany na 5 lat pozbawienia wolności, lecz wychodzi wcześniej. Podczas odbywania kary, Hitler pisze "Mein Kampf" ,w której przedstawia główne założenia polityki nazizmu. Takie jak antysemityzm, rasizm, nacjonalizm. Hitler tworzy niejako nową mitologię, w myśl, której Germanie tworzą "rasę" panów" tzw. aryjczyków, którzy panują nad światem i innymi "gorszymi" rasami: Słowianami, Żydami, Cyganami. Przyszły kanclerz lll Rzeszy, w swojej książce przedstawia plan rozwoju Niemiec pod swoimi rządami, i pozyskania "przestrzeni życiowej" na terenach wschodnich. Po odbyciu kary, Hitler wznawia działalność "NSDAP" i przez kolejne 10 lat budował siłę swojego ruchu. Narodowi socjaliści zdobywają zainteresowanie niemieckich obywateli, dzięki populizmowi naziści zyskują poparcie bogatych i wpływowych przedsiębiorców i zyskując w ten sposób ogromne pieniądze, na prowadzenie kampanii politycznej. W 1933 roku Hitler wygrywa wybory i zostaje kanclerzem Rzeszy. Następnie Hitler, dzięki rozporządzeniu prezydenta Rzeszy wydanym po pożarze budynku Reichstagu, zastraszając przeciwników politycznych i opozycję doprowadził do uchwalenia przez Reichstag (parlament niemiecki) Ustawy w "Celu Pomocy Narodowi i Państwu w Potrzebie". Zaowocowało to przejęciem pełnej władzy, w ten sposób że wspomnianą ustawą parlament przekazywał rządowi Rzeszy kierowanemu przez Hitlera swą moc ustawodawczą. W tym samym roku ,weszła w życie ustawa o likwidacji wszystkich partii poza NSDAP i zakazie tworzenia nowych. Dało to pretekst do ostatecznego rozprawienia się z opozycjom, w tym celu został stworzony pierwszy obóz koncentracyjny, dla wrogów rzeszy w Dachau. Po całkowitym ugruntowaniu swojej władzy Adolf Hitler przystąpił do realizacji celów, postawionych w "Mein Kampf". Prześladowań i eksterminacji Żydów, pod nazwą "ostatecznie rozwiązanie kwestii żydowskiej" wskutek, której zamordowano 6 milionów Żydów.
Lata 30 XX wieku pokazują, że w obliczu kryzysu, i załamań ekonomicznych ludzie są w stanie zrzec się wolności i moralności oraz się oddać w ręce tyrana za obietnice dobrobytu. Hitler i Mussolini mieli przecież społeczny mandat zaufania.