Owady społeczne

Pszczoły i osy należą do rzędu blonoskrzydłych, a ściślej-do grupy żądłówek. Wyróżniającą ich cechą jest żądło, które te owady mogą wykorzystywać do ochrony lub ataku, przebijając okrywy ciała przeciwnika i wstrzykując jad.
Żądło to rodzaj przekształconego pokładełka-narządu znajdującego się na odwłoku samic i pierwotnie służącego do składania jaj. Jest zbudowane z dwóch szczecinek kłujących oraz połączonej z gruczołem jadowej rynienki, znajdujących się w stanie spoczynku w pochewce. Żądło wysuwa się z pochewki, kiedy owad zagina pod ciało końcową część odwloka.

Osy zakładają gniazda w rozmaitych miejscach: w ziemi, w dziuplach drzew, zagłębieniach w murze. Budują również gniazda wiszące, np. na strychach. Dochodzą one nieraz(gniazda) do wymiarółw ludzkiej głowy. Mieszkania szerszeni składają się z kilku pięter plastrów, których komórki są skierowane otworami w dół. Ich cykl życia jest podobny do os. Od kiedy robotnice przejmują obowiązki w gnieżdzie, królowa ogranicza sie do składania jaj, karmiona regularnie przez potomstwo.

Swoje larwy szerszenie często karmią pszczołami, ale tę szkodliwą działalność rekompensują ludziom, odławiając liczne szkodniki.
Z niezapłodnionych jaj pszczół na początku lata wylęgają się trutnie, które poza okresem rozrodczym są rodzinie zbędne: giną podczas kopulacji albo przed nastaniem zimy zostaja przez robotnice usunięte z gniazda lub zabite.
Przecietny rój pszczoły miodnej składa się latem z 20-30 tys. osobników: jednej królowej matki, samic(robotnic) oraz 200-300 samców(trutni). Te trzy kasty różnią się morfologicznie i mają różne zadania do wypełnienia.
Królowa osiąga około 25mm dł. i jako jedyna w ulu jest niezwykle płodna i co roku, od marca do końca września, składa jaja-aż po 2 tys. dziennie.

Robotnice osiągają około 15mm dł. i mają 12-członowe czułki. Starsze robotnice odbywają w lecie loty po pokarm. Zbierają nektar i pyłek kwiatowy, spijają też słodki sok owoców oraz spadź mszyc.
Trutnie dochodzą do 17mm dł., są wyposażone w 13-członowe czułki.
Wnętrze gniazda os wypełniaja ułożone poziomo plastry z komórkami, w których królowa składa jaja. Zewnętrzną powłokę gniazda tworzą cienkie warstwy masy przypominającej pzpier.