"Muzyka – dziedzina sztuki, której tworzywem artystycznym są dźwięki zorganizowane w kompozycyjna całość"... Taką definicję podaje słownik języka polskiego. Towarzyszy ona człowiekowi od wieków... Można chyba nawet powiedzieć, że od samego początku jego istnienia. Wielu ludzi słucha muzyki, czasami wręcz nałogowo, jednak mało kto zastanawia się, skąd się wzięła - jak powstała, gdzie ma swoje początki, co miało największy wpływ na jej rozwój... Historia muzyki jest niezwykle bogata i nie sposób przedstawić jej choćby pobieżnie na kilku kartkach. W swojej pracy postanowiłam więc zająć się pewnym jej wycinkiem, mianowicie jednym z gatunków muzyki rozrywkowej – rock’n’rollem oraz opisać krótko twórczość i osiągnięcia kilku muzyków związanych z tym gatunkiem.
Rock and roll z języka angielskiego oznacza ‘kołysać się, huśtać’. Jest jednym z najważniejszych gatunków współczesnej muzyki rozrywkowej. Narodził się w Stanach Zjednoczonych na przełomie lat 40. i 50. w wyniku połączenia "czarnego" bluesa, rhytm’n’bluesa, gospel oraz "białej" muzyki country. Ze względu na swoje przeznaczenie – taniec, zabawa, w szybkim tempie zdobył popularność wśród młodzieży. Gatunek ten ewoluował pod koniec lat 50. i w latach 60., dając początek nieraz bardzo wyrafinowanym odmianom muzyki rockowej.
Jednym z najbardziej znanych przedstawicieli rock’n’rolla jest ELVIS PRESLEY. Jest to postać, która wywarła ogromny wpływ na cale pokolenie piosenkarzy i muzyków.
Elvis Presley urodził się w 1935 r.. Był amerykańskim piosenkarzem i gitarzystą, znanym na całym świecie. Zadebiutował w połowie lat.50, a jego nagrania nawiązywały do muzyki bluegrassowej i bluesowej. Oprócz utworów rock’n’rollowych wykonywał także piosenki w stylu country. W 1955 r. odniósł pierwszy sukces w USA, co umożliwiło mu m.in. współpracę z wybitnym menedżerem T. Parkerem, który od tego czasu kierował jego karierą.
Nagrana w 1956 r. piosenka Heartbreak Hotel zdobyła światowy rozgłos. Od tamtej pory Presley stał się idolem młodego pokolenia. Późniejsza działalność estradowa i fonograficzna przyniosła mu pierwsze miejsce nie tylko w dziedzinie rock’n’rolla: wykonywał przeboje muzyki country, własne wersje utworów rhythm’n’bluesowych, ballady itp.. W dorobku Elvisa Presleya można również odnaleźć melodie z musicali, ludowe piosenki z różnych kręgów kulturowych oraz pieśni religijne. Odznaczał się niezwykłą muzykalnością, walorami głosowymi oraz wszechstronnością repertuarową, co z pewnością przyczyniło się do zyskania tytułu najpopularniejszego piosenkarza XX w.. Do jego najsłynniejszych utworów należą: Love Me Tender, Heartbreak Hotel, Blue Moon, Rip It Up, I Got A Woman, After Loving You, Tiger Man, Miracle Of The Rosary, My Way, I wont you I need you I love you. Wydal także wiele albumów. Wybrane płyty to: Elvis Presley (1956), Loving You (1957), Christmas Album (1957), King Creole (1958), A Date With Elvis (1959), Elvis Is Back! (1960), His Hand in Mine (1960), Something For Everybody (1961), Pot Luck With Elvis (1962), Girl Happy (1965), Elvis For Everyone (1965), How Great Thou Art (1967), Clambake (1967). Presley znany jest również z działalności aktorskiej – zagrał w ponad trzydziestu filmach, tworzonych często specjalnie dla niego. Grał w nich najczęściej role młodych mężczyzn pracujących w show- businessie, debiutujących piosenkarzy. Do najpopularniejszych filmów z jego udziałem zaliczyć możemy: Jailhouse Rock (1957, reżyseria R. Thorpe), King Creole (1958, reżyseria M. Curtiz), Blue Hawaii (1961, reżyseria N. Taurog), Girls, Girls, Girls! (1962, reżyseria N. Taurog), Girls, Girls, Girls! (1962, reż. N. Taurog), Fun In Acapulco (1963, reż. R. Thorpe), Viva Las Vegas (1964, reż. G. Sidney), Charro (1969, reż. M. Warren).
Swoją działalność koncertową Elvis Presley zawiesił w 1961 r., jednak powrócił do niej w 1969. Na początku lat 70. popadł w uzależnienie od leków, a 1977 r. zmarł na atak serca. Po śmierci popularność artysty nabrała swoistego kultu – Graceland (siedziba piosenkarza), zamieniona została w muzeum, a w Memphis wystawiono mu pomnik.
Elvis Presley po dziś dzień ma wiernych fanów, którzy nie tylko znają na pamięć wszystkie fakty z życia idola oraz jego piosenki, ale również nie wierzą w jego śmierć... A dzięki swojej twórczości Presley stal się symbolem amerykańskiej kultury XX w.
Innym przedstawicielem muzyki rock’n’rollowej jest PAUL ANKA. Jest to urodzony w 1941 r. kanadyjski piosenkarz, kompozytor i autor piosenek. Zadebiutował w połowie lat 50. Jego największym przebojem jest bezapelacyjnie Diana. W swojej twórczości łączył elementy rock’n’rolla i tradycyjnej muzyki rozrywkowej. Wydal wiele płyt, a do najpopularniejszych z nich należą: Paul Anka, My Heart Sings, At the Copa, Our Man Around the World, Italiano, Strictly Nashville, Sincerely, Life Goes On, Jubilation, Walk a Fine Line, Somebody Loves You. Paul Anka zajmował się także aktorstwem. Zagrał w wielu filmach, a najsłynniejszymi z jego udziałem były m.in.: Keep It Cool (1958), H. Fostera oraz Najdłuższy dzień (1961), K. Annakina. Po utracie popularności zaczął komponować piosenki dla innych wykonawców. Do najznakomitszych z nich należą m.in. Frank Sinatra, Tom Jones i Barbra Streisand.
Kolejnym wykonawcą, który zapisał się na kartach historii muzyki rozrywkowej XX w. jest ROY ORBISON. Był on amerykańskim piosenkarzem, kompozytorem i autorem piosenek, żyjącym w latach 1936-1988. Zadebiutował w latach 50. jako wykonawca, a następnie był kompozytorem w Nashville. Swój pierwszy sukces płytowy jako wykonawca piosenek odniósł w roku 1960. Wydarzenie to zapoczątkowało w jego życiu falę sukcesów. W latach 60. zdobył w Stanach Zjednoczonych stanowisko jednego z czołowych przedstawicieli muzyki pop. Dysponował wspaniałym głosem - charakteryzowały go tzw. wysokie rejestry. Doskonale wykorzystywał je podczas tworzenia repertuaru autorskiego, zwłaszcza romantycznych ballad, np. Unchained melody. Swą działalność jako muzyka porzucił w połowie lat 60. z powodu osobistych dramatów (śmierć żony i dwóch synów oraz poważna operacja serca). Jednakże odzyskał popularność w latach 80., o czym świadczyć mogą zdobyte w tym czasie nagrody: nagroda Grammy w 1980 r. oraz rockowy Panteon Sławy w 1987 r.. Roy Orbison współpracował również z wybitnymi artystami, takimi jak Bob Dylan czy George Harisson. Do najbardziej znanych albumów Orbisona możemy zaliczyć: Lonely And Blue, Crying, In Dreams, Oh Pretty Woman, Cry Softly, Lonely One, Laminar Flow, Problem Child, A Black And White Night. W 1989 r. (czyli już po śmierci muzyka) ukończono realizacje filmu przedstawiającego sylwetkę i twórczość tego doskonałego piosenkarza. Warto również wspomnieć, że utwory Roya Orbisona były wykorzystywane we współczesnych produkcjach filmowych, m.in. w filmie "Pretty woman" (piosenka Oh pretty woman) oraz w "Uwierz w ducha" (Unchained melody).
JERRY LEE LEWIS jest urodzonym w 1935 r. amerykańskim wokalistą, pianistą, kompozytorem i autorem tekstów piosenek. Zadebiutował podobnie jak poprzedni muzycy przedstawiani w mojej pracy w pierwszej połowie lat 50. Pierwszy album wydal w 1956 r., ale na sukces musiał poczekać jeszcze rok. Osiągnął go dzięki utworom rock’n’rollowym wykonywanym z niezwykłą żywiołowością wokalną i perfekcją instrumentalną, a także z niekonwencjonalnym, agresywnym zachowaniem na estradzie. W późniejszych latach swojej kariery wykonywał utwory country, czasami występując również na festiwalach rockowych. Zajmował się także aktorstwem, zagrał w takich filmach jak Disc Jockey Jamboree czy American Hot Wax. Apogeum kariery Jerry’ego Lee Lewisa przedstawiono w filmie Great Balls Of Fire (reżyseria J. McBride). Wybranymi płytami wydanymi przez artystę są: Jerry Lee Lewis, The Golden Hits Of Jerry Lee Lewis, The Killer Rocks On, Killer Country.
Innym muzykiem, który jest uważany za współtwórcę rock’n’rolla jest CHUCK BERRY. Naprawdę nazywa się Charles Edward Anderson Berry. Urodził się w 1926 r.. Jest amerykańskim piosenkarzem, autorem tekstów, kompozytorem. Jego debiut przypada na rok 1952, kiedy to wystąpił przed publicznością Cosmopolitan Club w Stanach Zjednoczonych. To dzięki niemu w rocku przyjęły się proste zasady aranżacyjne, do tej pory używane w rhythm'n'bluesie, a w szczególności eksponowanie akompaniamentu gitary elektrycznej. Do jego najsłynniejszych przebojów należą takie piosenki jak: Roll Over Beethoven, Rock And Roll Music, Sweet Little Sixteen. Wydal również bardzo wiele albumów, których nie sposób wymienić.
Podsumowując, uważam, że bardzo wielu jest doskonałych wykonawców, na których warto zwrócić uwagę, ale ponieważ nie sposób przedstawić ich wszystkich, ograniczyłam się do kilku, których osiągnięcia wydały mi się najciekawsze oraz do tych, których piosenki zna cały świat. Twórczość tych muzyków stała się wzorem do naśladowania dla kolejnych pokoleń artystów i widoczna jest po dziś dzień. Kto wie, może już niebawem nasze pokolenie będzie słuchało ich przebojów? Bo przecież moda na wszystko, co "stare" powraca...