Skorupa ziemska, najbardziej zewnętrzna powłoka kuli ziemskiej otoczona na powierzchni przez atmosferę i hydrosferę, natomiast w głębi granicząca z płaszczem Ziemi wzdłuż nieciągłości Mohoroviąicia. Stanowi sztywny, niejednorodny twór, którego struktura jest zależna od obecności i sposobu wykształcenia trzech głównych warstw występujących w profilu pionowym: warstwy osadowej, warstwy granitowej i warstwy bazaltowej. Z tego względu wyróżnia się trzy typy skorupy ziemskiej: skorupę kontynentalną, skorupę oceaniczną i skorupę suboceaniczną (subkontynentalną).
Skorupa kontynentalna, typ skorupy ziemskiej występujący na obszarach zajmowanych przez bloki kontynentalne. Grubość skorupy kontynentalnej wynosi średnio ok. 35 km, może jednak dochodzić nawet do 80 km. W jej skład wchodzą: warstwa osadowa (średnia miąższość kilka km), warstwa granitowa (średnia miąższość kilkanaście km) oraz warstwa bazaltowa złożona z bazaltu, gabra lub granulitu (średnia miąższość ok. 20 km). Nieciągłość Mohoroviąicia oddziela skorupę kontynentalną od znajdującego się poniżej płaszcza Ziemi. Grubość skorupy ziemskiej wynosi ok. 5-12 km pod dnem oceanów, ok. 35-40 km pod platformami kontynentalnymi, dochodząc do 80 km pod niedawno wypiętrzonymi górami. Na obszarze Polski grubość skorupy ziemskiej oceniana jest na 27-47 km.
Skorupa oceaniczna, typ skorupy ziemskiej występujący na obszarach zajmowanych przez oceany, stanowiący ok. 60% powierzchni Ziemi. Grubość skorupy oceanicznej wynosi średnio ok. 7-8 km, może jednak dochodzić do 12 km.W jej skład wchodzą: warstwa osadowa (średnia miąższość 1-2 km), nie zawsze występująca warstwa pośrednia, złożona z naprzemianlegle ułożonych skał osadowych i law bazaltowych (miąższość do kilka km), oraz warstwa bazaltowa, złożona z bazaltu i gabra (miąższość do 5-6 km).
Skorupa oceaniczna jest oddzielona od znajdującego się poniżej płaszcza Ziemi przez nieciągłość Mohoroviicia.
Skorupa suboceaniczna, skorupa subkontynentalna, typ skorupy ziemskiej występujący na obszarach zajmowanych przez łuki wysp, baseny załukowe i rowy oceaniczne. Stanowi przejściowy typ między skorupą kontynentalną a skorupą oceaniczną. W jej skład wchodzą: dużej miąższości warstwa osadowa, nieciągła warstwa granitowa o bardzo niewielkiej miąższości oraz znacznej grubości warstwa bazaltowa.
QUIZ
1. Jak inaczej nazywamy skorupę suboceaniczną:
a) skorupą subkontynentalną
b) skorupą ziemską
c) skorupą oceaniczną
2. Ile średnio wynosi grubość skorupy kontynentalnej:
a) ok.35
b) ok.45
c) ok.55
3. Z jakich stref zbudowana jest skorupa ziemska:
a) bazaltowa i granitowa
b) bazaltowa i poprzeczna
c) granitowa i powierzchniowa
4. Jakie wyróżniamy fale sejsmiczne:
a) podłużne
b) podłużne i poprzeczne
c) poprzeczne
5. Z jakich jąder składa się Ziemia:
a) jądro wewnętrzne i zewnętrzne
b) jądro wewnętrzne i poboczne
c) jądro poboczne i zewnętrzne
6. Od kogo lub od czego pochodzi nazwa powierzchnia Moho:
a)od nazwiska jej odkrywcy
b) od nazwiska jej założyciela
7. Ile stopni Celsjusza wynosi temperatura na głębokości 2900 km, między płaszczem Ziemii i
jądrem w środku Ziemii:
a) 4500 C
b) 6000 C
c) 9000 C
8. Ile mln atmosfer wynosi ciśnienie wewnątrz jądra:
a) ok.7 mln atmosfer
b) ok.4 mln atmosfer
c) ok.10 mln atmosfer
9. Zaznacz prawidłową odpowiedz:
a) litosfera to sztywna, wewnętrzna warstwa Ziemii
b) litosfera to miękka zewnętrzna warstwa Ziemii
c) litosfera to sztywna, zewnętrzna warstwa Ziemii
10. Czy skorupa Ziemska składa się ze skorupy kontynentalnej, oceanicznej i suboceanicznej:
a) tak
b) nie
