Dżuma, choroba zakaźna odzwierzęca, o wysokiej śmiertelności, wywołana przez pałeczkę dżumy. Źródło zakażenia stanowią dzikie gryzonie, głównie szczury. Przenosicielem zarazka jest pchła szczurza.
Obecnie występuje prawie wyłącznie w krajach Azji (Indie, Indonezja, Pakistan) i Afryce, jednak jeszcze w XIX w. występowała również w Europie. Z uwagi na łatwe przenoszenie się drogami komunikacyjnymi, istnieje stała możliwość ponownego przywleczenia jej do Europy.
Wyróżniamy dwie postacie tej choroby:
1) Dżuma dymienicza zaczyna się nagle wśród dreszczy, wysokiej gorączki i silnych bólów głowy. Węzły limfatyczne karkowe, pachowe, pachwinowe po 2 dniach ulegają powiększeniu, stają się bolesne, potem ropieją i przebijają się na powierzchnię skóry. Przy pomyślnym przebiegu gorączka spada po 2-3 tygodniach.
2) Dżuma płucna może powstać w przebiegu dymieniczej lub pojawić się pierwotnie po zakażeniu kropelkowym od chorego. Choroba ta zaczyna się wysoką gorączką, suchym kaszlem z towarzyszącą dusznością a potem krwiopluciem i sinicą. W przypadkach nieleczonych, o ciężkim przebiegu zejście śmiertelne następuje w przeciągu 2-5 dni, a najczęstszą przyczyną zgonu jest obrzęk płuc.
Powikłaniem obu postaci może być posocznica. Leczenie tylko w szpitalu zakaźnym, a głównymi lekami są: streptomycyna z sulfonamidami. Profilaktyka: szczepienia ochronne, zwalczanie szczurów i pcheł, kwarantanna.