Ekologia jest to dziedzina nauk biologicznych, zajmująca się zbiorami organizmów.
Między organizmami tworzącymi zbiór oraz między nimi i środowiskiem abiotycznym zachodzi wiele oddziaływań. Zbiory organizmów posiadają, więc cechy systemu i stąd nazywa się je systemami ekologicznymi. Życie na Ziemi występuje w postaci systemów okolicznych, które mogą trwać nieskończenie długo, a tworzące je poszczególne organizmy są wymieniane w procesach rozrodu i śmiertelności.
Tradycyjnie ekologia dzieli się na 2 działy:
1. Autekologia bada wpływ warunków środowiska na pojedynczy organizm, np. przedmiotem badań może być reakcja organizmu (przedstawiciela jakiegoś gat.) na zmiany temp. otoczenia, wilgotności, nasłonecznienia i innych. Obecnie autekologia jest uważana za część fizjologii, zwanej fizjologią ekologiczną
2. Synekologia wypełnia całą treść ekologii i jej zakres jest jednoznaczny z ekologią.
Podstawowym systemem ekologicznym jest populacja, będąca przedmiotem badań ekologii populacyjnej. Wzajemne oddziaływanie osobników w populacji odbywa się przez kontakty seksualne, prowadzące do wymiany (pamiksji) genów w kolejnych pokoleniach osobników. Oddziaływanie to odbywa się także poprzez zachowania osobników i ich grup: kooperacyjne, prowadzące do zmniejszenia śmiertelności (np. wspólna opieka osobników nad potomstwem) lub dysoperacyjne, prowadzące do zwiększenia śmiertelności (np. odpędzanie osobników słabszych przez mocniejsze od źródła pokarmu).
Ekologia dając podstawy do działalności człowieka w środowisku przyrody, została w języku potocznym utożsamiona z zagadnieniami głównie ochrony środowiska przyrody oraz niszczenia. Słowo „ekologiczne” a także przedrostek eko — stały się synonimem pojęcia
„nieszkodzące środowisku”. W tym znaczeniu występują one w wielu tekstach, np. w reklamach wyrobów nieszkodzących przyrodzie i bezpośrednio człowiekowi. Utożsamianie ekologii z niszczeniem i ochroną środowiska nie jest jednak słuszne, gdyż są problemy ekologiczne, które nie dotyczą ochrony środowiska i istnieją zagadnienia w ochronie środowiska, które nie wchodzą w skład problematyki ekologii, np. technologia urządzeń utylizujących odpady. Utożsamienie ekologii z ochroną środowiska doprowadziło do powstania ekologii głębokiej, którą to nazwą określa się poglądy filozoficzne i etyczne przyjmujące, że życie (organizmy, systemy ekologiczne) są wartością, którą należy bezwzględnie chronić ze względu np. na długi czas, jaki był potrzebny ewolucji, by utworzyć współczesne życie na Ziemi. W ujęciu radykalnym ekologia głęboka uznaje Ziemię jako wartość nadrzędną, co prowadzi do zasady przyrodocentryzmu (w przeciwieństwie do poglądów antropocentrycznych, uznających człowieka za najwyższą wartość). Poglądy ekologii głębokiej mają niewielką zbieżność z ekologią rozumianą jako dyscyplina naukowa.
W każdym gospodarstwie domowym należy podjąć działania zapobiegające powstawaniu ujemnych skutków oddziałujących na środowisko. W zakresie ekologii i ochrony środowiska każde gospodarstwo domowe powinno przede wszystkim dbać o utrzymanie czystości zarówno we własnym gospodarstwie jak i w jego otoczeniu. Poprzez racjonalne gospodarowanie zużyciem wody, wykorzystywanie urządzeń filtracyjnych, energooszczędnych i ograniczających pobór wody urządzeń technicznych zmniejszamy ilość ścieków, pobieranej energii i dzięki temu ma tu zastosowanie formuła oszczędności. Sortowanie odpadów wg ich rodzaju pozwala na odzyskiwanie materiałów wtórnych, ograniczając w ten sposób zanieczyszczenie środowiska jak również ekonomiczne
- racjonalnie gospodarować zużyciem wody – mniejsze zużycie wody, to mniej ścieków, mniej zużytej energii, gazu, czasu – ma tu zastosowanie formuła oszczędności,
- sortować własne odpady wg ich rodzajów,
- nie dopuszczać do tworzenia dzikich wysypisk śmieci,
- jeśli to możliwe jak najmniej korzystać z opakowań wykonanych z tworzyw sztucznych, gdyż są one uciążliwe dla środowiska,
- unikać stosowania środków żrących i chemicznych, które mogą przedostawać się zraz ze ścierakami do zbiorników wodnych i gleby,
- unikać stosowania płynów w aerozolu, które ujemnie wpływają na atmosferę (dziura ozonowa),
- zadbać o użytkowanie urządzeń chłodniczych, których agregaty nie są wypełnione freonem szkodliwym dla otoczenia,
- nie dopuszczać do tworzenia ognisk zapalanych na terenach zalesionych,
- przestrzegać wszystkich kierunków ochrony środowiska zawartych w ustawie o ochronie i kształtowaniu się środowiska