profil

Rola wyroczni w dramacie i kulturze antycznej.

poleca 88% 105 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Sofokles

W starożytności miejscem gdzie udzielano odpowiedzi na pytania lub sposób postępowania w danej sytuacji nazwano Wyrocznią. Najczęściej mieściła się ona w świątyni, świętej grocie, drzewie lub źródle. Według tradycji wyrocznia pochodziła od bóstwa, najczęściej zaś przekazywana była za pośrednictwem medium, czyli osobie ulegającej łatwo hipnozie, bardzo podatnej na sugestie.
Wyrocznia była częstym epizodem w sztuce antycznej, a przede wszystkim w dramatach. Wspomniał i o niej Sofokles w swym dziele „Król Edyp”. Chociaż o proroctwach jest już mowa w historii rodu Labdakidów. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że zginie z ręki własnego syna, który ożeni się ze swoją matką; wraz ze zbiegiem wydarzeń Edyp udał się do niej, która zapytana o radę odpowiedziała, że przyczyną zarazy jest zmaza plamiąca miasto, w którym przebywa nie wykryty dotąd zabójca Lajosa. De facto gdyby nie proroctwa owej wyroczni nic złego by się nie stało. Właściwie to dzięki niej jest taka a nie inna akcja w utworze (pomijając twórcze myślenie Sofoklesa).
Wyrocznie odgrywała duża rolę nie tylko w samym dramacie ale i w kulturze antycznej. W Grecji dużo znaczyli wróżbici. Zwykle skupiali się oni przy świątyniach. Najważniejsza wyrocznia grecka mieściła się w Delfach, w świątyni Apollina. Przepowiadała losy nie tylko pojedynczych osób, lecz nawet państw. Odpowiedzi na zadane pytania formułowało specjalne kolegium kapłańskie, a przekazywała je kapłanka Pytia. Wyrocznia ta wywierała duży wpływ na politykę państw greckich.

Żyjący w VI wieku p.n.e. władca z Azji Mniejszej, Krezus, planując wyprawę wojenną przeciwko Persom postanowił zasięgnąć rady wyroczni. Przepowiednia którą otrzymał w odpowiedzi głosiła, że jeśli zaatakuje, to może zniszczyć wielkie imperium. Zadowolony Krezus szybko wyruszył na wojnę. Przegrał. Przepowiednia się spełniła. Zniszczył wielkie imperium. Własne.
Pomimo, że przepowiednie Delfickiej wyroczni były niejednoznaczne i dość zagadkowe cieszyła się ona wielką sławą i była uważana za najbardziej prawdomówną wyrocznię na świecie. Zasięgały w niej rady głowy państw przed wyprawami wojennymi, radzili się kupcy, prosili o radę przyszli małżonkowie. Zdarzało się jednak, że odpowiedzi pytii były jednoznaczne. Sokrates został przez nią nazwany najmądrzejszym człowiekiem Grecji, zaś Aleksander Wielki dowiedział się, że nikt się mu nie oprze.
Wyrocznia w antycznych wierzeniach była także miastotwórcza i posiadała funcje cywlizacyjna. Kadmos, w mitologii greckiej, założyciel Teb, syn Agenora, króla Tyru, i Telefassy; brat Fojniksa, Kiliksa i Europy; ożeniony z Harmonią. Po porwaniu Europy przez Zeusa wysłany przez ojca na poszukiwanie siostry dotarł aż do Delf, gdzie wyrocznia nakazała mu założyć Kadmeję (Teby). Kadmos wpłynął na rozwój greckiej cywilizacji: stworzył 16-literowy alfabet fenicki.

Prócz głównej i najważniejszej wyroczni delfickiej istniały jeszcze inne. Chociażby wyrocznia Zeusa w Dodonie w Epirze, gdzie kapłanki i kapłani prorokowali na podstawie szumu liści dębu, oraz wyrocznia Apollina w Didymie w Azji Mniejszej. Zwykle wyrocznie opierały swe porady na losowaniu „boskiej” odpowiedzina konkretne pytania, czasem na badaniu wyglądu wnętrzności ofiary, zachowania ptaków w locie i na interpretowaniu snów. Wyrocznie nie tyle przepowiadały przyszłość, co zatwierdzały już podjęte, ważne decyzje lub sposoby postępowania zgodne z wolą bogów.Sybilla była legendarną grecką prorokinią, wróżbitką, podczas ekstatycznych transów wypowiadającą przepowiednie, które darzono wielkim szacunkiem.

Wyrocznie zarówno w kulturze jak i w dramacie antycznym odegrały wielkie role. Pełniły funkcje dzisiejszych wróżek. Czy dobrze się stało, że istniały? To już jest inny temat wypracowania, ale moje skromne zdanie jest takie, że życie jest niespodzianką, i nie warto go rozpakowywać, zanim się jej nie dostanie.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Ciekawostki ze świata