Andrzej Wajda nie pojął się pierwszy ekranizacji Mickiewiczowskiego poematu. Pierwszy wyreżyserował „Pana Tadeusza” Ryszard Ordyński w 1928 roku.
Muzykę do filmu napisał Wojciech Kilar. Występują: Michał Żebrowski jako Tadeusz, Bogusław Linda jako Jacek Soplica (ksiądz Robak), Daniel Olbrychski jako Gerwazy, Grażyna Szapołowska jako Telimena, Andrzej Seweryn jako Podkomorzy, Marek Kondrat jako Hrabia, Krzysztof Kolberger jako sędzia oraz Alicja Bachleda – Curuś jako Zosia.
W filmie wprowadzono narratora, który opisuje nam tak słynne sceny z książki, jak robienie kawy podczas uczty w zaścianku. Tym właśnie narratorem jest Adam Mickiewicz. Opisy przyrody zawarte w książce znacznie mniejszą rolę odegrały w filmie.
Zatem akcja filmu rozpoczyna się w paryskim mieszkaniu Adama Mickiewicza i powrotem Tadeusza ze studiów do rodzinnego miejsca. Fabułą całej opowieści jest zatarg Sędziego z Hrabią i jego następstwo – ostatni zajazd na Litwie. Wokół tego skupia się reszta wątków: wspomnienia Gerwazego przy Hrabim i historia Jacka Soplicy, romans Tadeusza z Telimeną. Napięcie filmu rośnie , aż do zbrojnej napaści szlachty na dwór w Soplicowie. Następnie do sceny spowiedzi księdza Robaka przy Gerwazym, gdy ksiądz Robak ujawnił, że to on jest Jackiem Soplicą. Z żądnego zemsty, wiecznego sługi Stolnika, zmienia się w wyrozumiałego, wdzięcznego za uratowanie życia swojego i życia Hrabiego ( ostatniego z rodu Stolnika )człowieka.Gerwazy wybacza Robakowi, który zabił swojego Pana. Uwiecznieniem filmu jest taneczny pochód bohaterów „wijący” się w rytmie Poloneza. Koniec filmu zamyka Inwokacja czytana przez Mickiewicza w jego własnym paryskim mieszkaniu.