Wojna w Wietnamie

W 1954 Wietnam został podzielony na dwa niezależne państwa: komunistyczny W. Polnocny i W. Południowy. W 1961 USA i W. Południowy podpisały układ o wzajemnej współpracy gospodarczej i wojskowej. Na południu prezydent prowadził dyktatorskie rządy i stosował represje wobec opozycji. Nastroje niezadowolenia wykorzystywali partyzanci z Vietcongu, zarówno miejscowi, jak i ci napływający tysiącami z północy i w 1963 doszło do obalenia prezydenta Wietnamu Ngo Dinh Diemo. (Został zabity prawdopodobnie przez CIA, ponieważ stal się niewygodny dla USA). Komuniści postanowili wykorzystać chaos polityczny i w następnym roku doprowadzili do nasilenia protestów przeciwko obecności w ich kraju licznych żołnierzy amer. USA chciały uczynić z Wietnamu zaporę przeciwko ekspansji komunizmu w południowo-wschodniej Azji.

2 sierpnia 1964 nastąpił rzekomy atak trzech północno wietnamskich okrętów patrolowych na niszczyciel USA. "Incydenty w Zatoce Tonkinskiej" - jak atak ten wtedy nazywano, spowodowały dalszy wzrost napięcia pomiędzy Południowym Wietnamem popieranym przez USA i Wietnamem Polnocnym.

4 sierpnia, po następnym ataku północno wietnamskim, Amerykanie odpowiedzieli bombardowaniem urządzeń na wybrzeżu polnocnym. Działalność dyplomatyczna w pierwszej fazie konfliktu, powstrzymała rozwój działań wojennych: obie strony zwróciły się do ONZ. Rada Bezpieczeństwa starała się znaleźć pokojowe rozwiązanie konfliktu i próbowała organizować w tym celu spotkania obu stron przy stole negocjacji. Równocześnie trwał kryzys polityczny w Południowym Wietnamie.

Wreszcie prezydent USA Lyndon Johnson uzyskał zgodę na Kongresu na podjecie działań militarnych. Wywołało to liczne protesty. Szczególnie silne emocje wzbudził protest, o którym rozpisywała się potem amerykańska prasa. 14 maja 1970 na uniwersytecie w Kent odbyła się antywojenna demonstracja wbrew zakazowi wydanemu przez gubernatora stanu zebrało się tam około 1500-3000 studentów. Około południa demonstracje chciano rozproszyć przez użycie gazów łzawiących. Gdy nie przyniosło to oczekiwanego efektu Gwardia Narodowa bez ostrzeżenia otworzyła ogień. Zginęły 4 osoby, 9 zostało rannych. Zabici nie brali bezpośrednio udziału w proteście...

W 1967 W Wietnamie walczylo 400 000 amerykańskich zolnierzy, a w czasie najwiekszego nasilenia w 1969 pol miliona wspieranych przez armie poludniowowietnamska. Jednakze nawet tak liczne oddzialy zolnierzy ani zmasowane ataki amerykanskiego lotnictwa (z uzyciem m. in. napalmu) nie były w stanie pokonac rosnacych w sile oddzialow komunistycznych, oddzialow Vietcongu (który kilka lat przed wojna stal się zbrojnym ramieniem Narodowego FrontuWyzwolenia Wietnamu Poludniowego.

Wojna wywolywala w USA coraz wiekszy sprzeciw, co przyspieszylo wycofanie się Amerykanow z Wietnamu. W 1969 pod naciskiem międzynarodowej i amerykańskiej opinii publicznej, USA podjęły rozmowy z rzadem w Hanoi.

W 1973 strony konfliktu (USA, Wietnam Poludniowy, Wietnam Polnocny i Vietcong) podpisały układy paryskie o zakończeniu wojny i przywróceniu pokoju w Wietnamie. /strona 255/ i wycofano wojska amerykanskie w ciagu 60 dni.

Na poludniu mialy zostac przeprowadzone wolne wybory pod kontrola miedzynarodowa. Nie doszlo jednak do nich. Hanoi oskarzylo rzad poludniowowietnamski o zlamanie porozumienia i zaatakowalo poludnie. W kwietniu 1975 Wietnam Polnocny, i jego sojusznicy z Vietcongu zdobyli port w Sajgonie i ostatecznie opanowali Wietnam Poludniowy W nastepnym roku proklamowano zjednoczona Socjalistyczna Republike Wietnamu. Wraz z nia pojawily się tortury, obozy "reedukacyjne" dla co najmniej 200 tysiecy ludzi i nedza. /strona 256/ W sumie wojna w Wietnamie pochlonela ok. 2 milionow istnien ludzkich, w tym ok. 58 tysiecy stanowili amerykanscy zolnierze, a około 150 tysiecy wrocilo do kraju jako inwalidzi, a także niebotyczne kwoty, co w latach 70 doprowadzilo do zalamania kursu dolara.