Analiza finansowa banku PKO BP S.A

PKO BP jest największym bankiem komercyjnym na terenie Polski, jak i również niekwestionowanym liderem pod względem wartości aktywów oraz depozytów, kredytów bądź liczby placówek własnych oraz bankomatów, liczby kont osobistych i obsługiwanych kart bankowych. Wartość aktywów opisywanego banku ogółem wyniosła 86,0 mld zł. Posiada on sieć 1222 placówek własnych, której uzupełnienie stanowiło zarówno 3140 agencji, 1785 bankomatów oraz 177 terminali samoobsługowych. Poza tym bank obsługuje około 7,9 mln klientów z grupy indywidualnych, około 390 tys. MiSP, około 13 tys. klientów z grupy korporacyjnych. PKO BP jest jednym z największych pracodawców w Polsce. To właśnie w nim stan zatrudnienia wynosi 35.929 etatów. Bank zajmuje również pierwszą pozycję na rynku określonych usług bankowych zarówno pod względem wartości należności z tytułu udzielonych kredytów, jak i wartości zobowiązań z tytułu przyjętych depozytów. Wartość zobowiązań z tytułu przyjętych depozytów wynosi 73,1 mld zł. Natomiast wartość należności z tytułu udzielonych kredytów 39,3 mld zł co stanowiło 21,0% wartości zobowiązań z tytułu przyjętych depozytów, czyli 14,2% wartości należności dotyczących tytułu udzielonych kredytów sektora bankowego w całej Polsce.

3.1 Ogólna charakterystyka Banku PKO BP SA
Analiza sprawozdań finansowych wymaga krótkiej charakterystyki przed­siębiorstwa i jego otoczenia. Bank PKO BP S.A. chce i powinien być postrzegany jako instytucja, która jest bezpieczna oraz konkurencyjna na rynku, nowoczesna, jak i również innowacyjna. Powinna być również przyjazna dla klientów bądź sprawnie zarządzana. Powinna się również charakteryzować wrażliwością na materialne czy duchowe potrzeby społeczeństwa. Kolejną wartością powinno być dbanie o rozwój świadomości kulturowej. Natomiast wachlarz usług, które proponuje bank powinien być dostosowywany do zmieniających się ciągle uwarunkowań rynku i rosnących wymagań poszczególnych klientów. W chwili obecnej PKO BP S.A. oferuje usługi wszystkim, którzy mają chęć bezpiecznie przechowywać oszczędności, pragnąc również zaciągnąć kredyt z dobranym indywidualnie terminem spłaty, jak i również wykazują chęć w miarę nowoczesny sposób gospodarować swoimi wciąż wpływającymi dochodami. Podobną ofertę PKO BP ma dla tak zwanych klientów instytucjonalnych, do których zaliczono poszczególne firmy, instytucje życia społecznego, jak i również sfery budżetowej, gmin oraz instytucji samorządu lokalnego. Ze względu na fakt dużej konkurencji bank ten pozostaje liderem na rynku bankowości jednocześnie pod względem osiągnięć związanych z działalnością biznesową, jak i również wyników finansowych. Wskazaną pozycję wzmacnia jedna z największych sieci sprzedaży. Klienci mogą również korzystać z licznych usług bankowości z grupy elektronicznej. Bank PKO BP S.A. prowadzi ogrom depozytów oraz rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych, jak i również wydaje najwięcej kart bankowych. To właśnie wzmacnia pozycję lidera wśród poszczególnych banków zajmujących się usługami dotyczącymi klientów detalicznych. Grupa ta poza działalnością bankową świadczy wszelkie usługi specjalistyczne, jak i również zajmuje się określoną sprzedażą poszczególnych produktów finansowych, do których zaliczono fundusze emerytalne, produkty leasingowe, kolejno jednostki funduszy inwestycyjnych, jak i również elektronicznych usług płatniczych.
Będąc podmiotem, który posiada znaczący wpływ na funkcjonowanie polskiego systemu finansowego bank ten aktywnie uczestniczy w procesach konsolidacji rynku, jak i również umacnia pozycję na bankowych rynkach zagranicznych. Wykorzystując również stworzone możliwości i oceniając zmiany niektórych uwarunkowań zewnętrznych. Zamierzeniem jest, że PKO BP ma zamiar realizować tak zwaną Strategię Innowacyjności, która została ukierunkowana na ugruntowanie pozycji banku. Dotyczyło to uniwersalizmu o polskim, a jednocześnie nowoczesnym charakterze, nowoczesnego i dynamicznie rozwijającego się, gdzie najważniejszą wartością stał się klient. To właśnie on aktywnie poszukuje oraz wdraża nowatorskie rozwiązania w związku z obsługą oraz pozyskiwania klientów w poszczególnych segmentach rynku oraz budowy długoletnich relacji z klientami oraz zaspokajania ich rozumianych potrzeb w zakresie finansowym, które stale poprawiają jakość poszczególnej obsługi.
Do obszarów innowacyjności PKO BP zalicza:
• nowoczesną organizację sprzedaży,
• rozwój informatyczny,
• innowacyjność produktową oraz nowoczesne kształtowanie procesów w randze wewnętrznych.
W ciągu najbliższych lat celem PKO BP stało się umacnianie najlepszej pozycji na rynku bankowości z grupy detalicznej, jak i również na rynku finansowania poszczególnych nieruchomości, poza tym na rynku obsługi niektórych podmiotów gospodarczych, jak i również rozwijanie działalności na określonych rynkach europejskich. Na obszarze bankowości z rangi detalicznej PKO BP S.A. chciało i chce nadal zaproponować klientom coraz to nowsze formy współpracy, jak i również rozwój wachlarza określonych produktów oraz usług. Pragnie również skupić swoje działania na szybko rosnących segmentach rynku, jak i również zwiększaniu udziału rynkowego. Ma na celu również poprawić efektywność oraz jakość obsługi poszczególnych klientów PKO BP zwłaszcza w segmencie swoich klientów, którzy posiadają najniższy dochód miesięczny, w związku z migracją do tańszych kanałów, jak i również proponujące jednocześnie proste oraz szybkie produkty dla małych czy średnich przedsiębiorstw. Powyższa kwestia dotyczyła również klientów indywidualnych charakteryzujących się dochodami przekraczającymi poziom wskazanej średniej krajowej.
W zakresie bankowości z rangi korporacyjnej celem strategicznym PKO BP stała się koncentracja na zwrocie z kapitałem oraz zmianami w poszczególnym modelu obsługi, która stanowiła motor, źródło rentownego wzrostu (dodatkowego) dla wskazanego banku poprzez poszczególne rozszerzenie palety usług, jak i również produktów dla danych klientów z rangi korporacyjnych łączącego się ze zmianą określonego modelu sprzedaży oraz obsługi klienta. Dzięki tak zwanej Strategii Wzrostu bank ten stał się aktywnym graczem na największych, a jednocześnie rosnących rynkach bankowości z grupy detalicznej w Europie Środkowej oraz Wschodniej. To właśnie ten bank towarzyszy wielokrotnie polskiej emigracji.
Wspomniane działania zrealizowane zostały w ramach Strategii Banku, które dotyczą inicjatyw zmierzających do pełniejszego oraz efektywnego wykorzystania PKO BP jak spółek zależnych od GKB . Działania o których wspomniano mają na celu osiągnięcie określonego efektu synergii oraz optymalizacji korzyści biznesowych, które są związane z przygotowaniem całościowej oferty usług. Zrealizowane zostały we wspomnianym zakresie inicjatywy pod względem strategicznym, które dotyczą działań, które zmierzają do optymalizacji modelu GKB obejmujących w szczególności opracowanie coraz to nowszych strategii powstawania dla określonych spółek. Rozwój ten założył również prace zmierzające do ,,wzrostu” efektywności kosztowej. W efekcie tych działań strategicznych PKO PB stało się jeszcze silniejszym podmiotem sprawnej oraz efektywnej Grupy Kapitałowej, która zaoferowała klientom nowoczesną czy kompleksową ofertę produktową. Ważnym oraz wymiernym efektem wspomnianego procesu szczególnie jednak z punktu widzenia poszczególnych akcjonariuszy stała się stabilna oraz umacniająca się pozycja PKO BP na rynku w randze usług finansowych. Odzwierciedleniem dotyczącym zaufania inwestorów do omawianego banku została stabilność dotycząca wartości kursu akcji. Było to związane z odniesieniem do indeksów giełdowych, dotyczących w szczególności ograniczeń makroekonomicznych, które wyniknęły z trwającego wówczas kryzysu gospodarczego. Faktem jest, że zaufanie inwestorów wzmacnia odnotowywany wzrost poziomu satysfakcji klientów, który świadczy o trafności zmian systemowych.
Omawiając wymiar biznesowy warto wskazać, że strategia PKO BP została oparta na trzech filarach, do których zaliczono:
• bankowość detaliczna,
• bankowość korporacyjna,
• bankowość inwestycyjna .
Wdrażanie poszczególnych strategicznych celów stało się silnie ukierunkowane na potrzeby klientów banku, zarówno dotyczących tych indywidualnych, jak instytucjonalnych, gdzie warto jest uwzględnić specyficzne potrzeby poszczególnych segmentów, do których kolejno zaliczono podmioty rynku małych oraz średnich przedsiębiorstw, poza tym instytucji działających w związku z poszczególnymi gospodarstwami domowymi, jak i również instytucji rządowych oraz samorządowych. W celu realizacji działań biznesowych czy pro klientowskich doszło do realizacji prac dotyczących rewitalizacji oferty produktowej, która dostosowywała usługi PKO BP do potrzeb oraz oczekiwań klientów. Wdrożone zostały również najlepsze standardy obsługi, które obowiązywały na rynku usług finansowych. Realizacja wspomnianych celów dotyczyła inicjatyw w obszarze bankowości detalicznej czy szczególnym uwzględnieniem klientów prywatnych oraz osobistych, a kolejno inicjatyw na obszarach bankowości korporacyjnej czy inwestycyjnej.
W przyjętym tak zwanym horyzoncie czasowym strategii przewidziane zostały zmiany jakościowe nie tylko w poszczególnych aspektach, jak ofercie, procesie oraz standardzie obsługi. Poza tym dotyczyło również rozwoju, modernizacji, wyposażenia czy wizualizacji sieci placówek. To właśnie tu prowadzone były działania zmierzające do określonej poprawy funkcjonalności dotyczącej obsługi rachunków klientów czy zdalne kanały dostępu. W związku z tym wsparcie realizacji poszczególnych inicjatyw biznesowych PKO BP kontynuuje prace związane z wdrożeniem zmian systemowych dotyczących zakresu określonych procesów. Przyczyniło to się to do znaczącego uproszczenia oraz skrócenia czasu realizacji poszczególnych czynności sprzedażowych. PKO BP prowadzi inicjatywy zmierzające do rozwoju tak zwanych platform transakcyjnych, które dążą do wspierania procesów sprzedażowych w sieci oddziałów. We wspomnianym zakresie konsekwentnie realizowana jest dana centralizacja operacji oraz analiz, która została oparta na określonym rozwoju tak zwanego jednolitego SIZB .
Prowadzone są dodatkowo działania w aspekcie wdrożeniowym platformy, która wspierała kompleksowo procesy grupy HR. Kierunek tych zmian w obszarze IT związany został ze zmianami w tak zwanych systemach operacyjnych. Dotyczyło to również przebudowy procesów z rangi front office, a poza tym ze zmianami w tak zwanych procesach, które wspomagały zarządzanie PKO BP.

3.2 Wstępna analiza sprawozdania finansowego Banku PKO BP S.A.
W zakres analizy finansowej wchodzą kolejno: analiza sprawozdań finansowych, ustalenie oraz ocena przepływów pieniężnych, jak i analiza czynników kształtujących określony wynik finansowy. Zaliczyć również można ustalenie sytuacji finansowej w tym przypadku PKO BP SA, co można odnieść do: płynności, zadłużenia, a poza tym aktywności, obrotowości, oraz efektywności.

Analiza finansowa została zrealizowana głównie na podstawie danych pod względem ilościowym oraz obejmuje ocenę i interpretację dotyczącą relacji pomiędzy wielkościami ekonomicznymi, jak i zmianami w czasie wspomnianych wielkości i relacji między nimi. Źródłem tych danych są w szczególności materiały ewidencyjne, do których zaliczono:
• sprawozdania finansowe,
• dane księgowe,
• kalkulacje,
• wyniki poprzednich analiz,
• inne dokumenty obrazujące działalność przedsiębiorstwa.
W przeprowadzonej analizie finansowej dotyczącej PKO BP SA skorzystano z następujących materiałów:
• protokołów zarządu,
• protokołów pokontrolnych,
• informacji pochodzących z wywiadów,
• materiałów zewnętrznych,
• informujące o otoczeniu przedsiębiorstwa.
Rzetelność przeprowadzonych wyników analizy została uzależniona od prawdziwości danych, która była jej podstawą. Wiarygodność opisanych danych czasem może nie być zachowana lub w wyniku określonych celowych działań, które mają na celu zafałszowanie istniejącej kondycji finansowej – skutek to nieumyślna pomyłka.
Należy jednak pamiętać, iż wstępną analizy jest prawidłowa umiejętność czytania bilansu, która polegała na znajomości treści określonych pozycji bilansu, badania określonych zmian oraz proporcji pozycji i trafnym ustaleniu. Powyższe stwierdzenie dotyczy w szczególności wstępnej analizy dotyczącej sprawozdania finansowego Banku PKO BP S.A na podstawie najaktualniejszych danych na przełomie 2008 a 2013 roku.
Obliczone wskaźniki w ramach wstępnej oraz wskaźnikowej analizy bilansu PKO BP służyły do następujących czynności:
porównania pomiędzy określonymi jednostkami w ramach banku oraz gałęzi gospodarki.
W tym wypadku wskaźniki porównywane były z określonymi wskaźnikami, które były uzyskane w podobnym kierunku produkcji jak i ze wskaźnikami PKO BP, by ustalić sytuację finansową PKO BP na tle podmiotów gospodarczych. Analiza wstępna bilansu była przeprowadzona w ujęciu statycznym, jak i dynamicznym.
Wspomniana analiza wstępna sprawozdania finansowego PKO BP została złożona z analizy pionowej i poziomej. Badanie dynamiki sumy oraz pozycji bilansowych dotyczących analizy poziomej, która miała na celu ustalenie zmian w czasie. Można było zaobserwować wzrost bądź spadek określonej sumy bilansowej oraz wielkości poszczególnych pozycji aktywów oraz finansujących je pasywów. Doprowadziło to do zmian ich poszczególnej struktury. Powodem przeprowadzenia analizy na przełomie lat był fakt, iż dokonywanie analizy na podstawie wieloletnich danych są postrzegane jako najlepsze. Dopiero w takim wypadku widać tendencje oraz kierunki rozwoju określonych pozycji co umożliwiło wnioskowanie dotyczące majątkowo-finansowej analizy banku PKO BP.
Analiza ta zgodnie z nazwą stała się początkowym etapem analizy określonych sprawozdań finansowych, które osoba tworząca wstępne hipotezy o kondycji banku. Miała ona jedynie sugerować kierunek kolejnej analizy. Obecnie, gdy większość firm posiada mniej rozbudowane informatyczne systemy rachunkowości problemem stał się nadmiar formacji, które nie zostają poddane określonej selekcji oraz przetworzeniu, które wywołuje jedynie tak zwany szum informacyjny. Analiza sprawozdań finansowych, w tym analiza wstępna, służyła selekcji materiału badawczego oraz pozwoliła formułować wnioski. Były one kolejno pogłębiane oraz weryfikowane przy pomocy zaawansowanych metod analizy. W związku z tym, że analizie wstępnej poddawana jest jedynie część informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych, a jej metody są bardzo proste, możliwe interpretacje są zbyt wieloznaczne, aby można było wyciągać jednoznaczne wnioski co do rentowności działalności

Wielkości kwotowe zawarte w przeprowadzonych sprawozdaniach finansowych, pomimo ówczesnych sprawozdań w stopniu niewystarczającym wyjaśniły skutki operacji gospodarczych, jakie nastąpiły w ciągu danego roku obrotowego. W związku z tym analiza wstępna dała odpowiedzi na określone pytania:
• Na temat pozycji sprawozdania,
• określenia rośnięcia bądź przeciwnie: różne wielkości liczbowe zostały ujęte w sprawozdaniach,
• określenia podstawowych powiązań zachodzących pomiędzy różnorodnymi pozycjami określonego sprawozdania.
Odpowiedź na powyższe kwestie daje zastosowanie określonych metod analizy. Działalność ta stała się na tyle skomplikowana, iż wnioskowanie mogło ulec zakłóceniu z powodu:
• dysproporcji zachodzących między wartościami pozycji sprawozdania finansowego,
• występowania wartości ujemnych i zerowych,
• układu liczb powodującego, że wyciągnięte wnioski mogą się różnić zależnie od stosowanej metody analizy.
Z powyższych powodów konieczna stała się znajomość metod analizy oraz pułapek czyhających na praktyka.
Analiza pionowa polegała w szczególności na wersji ogólnej dotyczącej procentowego ustalenia udziału poszczególnych pozycji danego bilansu w sumie bilansowej oraz rachunku zysków, strat w wielkości przychodów dotyczących sprzedaży. W związku z analizą pionową ustalono udział procentowy zbadanej wartości w tak zwanej wartości zagregowanej. Pozwolił on określić obszary zaangażowania PKO BP SA. Z natury wspomniana analiza wykonywana była każdorazowo w ramach danego dokumentu sprawozdawczego, dla jednego okresu.
Tabela 1. Analiza pionowa wybranych składników aktywów PKO BP SA za okres od czerwca 2008 do czerwca 2013 roku.
AKTYWA 06.2008 06.2009 06.2010 06. 2011 06. 2012 06. 2013
Majątek
Trwały 14 336,0 9 375,0 14 716,0 33,65% 26,06% 26,62%
Rzeczowy
majątek trwały 12 300,0 7 670,0 8 292,0 85,80% 81,81% 56,35%
Inwestycje
Długoterminowe 1 546,0 1 287,0 5 431,0 10,78% 13,73% 36,92%
Majątek obrotowy 28 283,0 26 593,0 40 565,0 66,35% 73,94% 73,38%
Zapasy 11 932,0 10 536,0 18 470,0 42,22% 39,62% 45,53%

Należności
Krótkoterminowe 15 107,0 13 978,0 18 515,0 53,45% 52,56% 45,64%
Inwestycje
Krótkoterminowe 1 075,0 2 036,0 3 205,0 3,80% 7,66% 7,90%
RAZEM AKTYWA 42 599,0 35 968,0 55 281,0 100,00% 100,00% 100,00%
Źródło: Opracowanie własne

W badanych latach w aktywach dominowały aktywa obrotowe, związane z udziałem w danej strukturze, gdzie wynosił 70%. Wspomniany udział wzrósł z 65% w czerwcu 2008 do 73% w czerwcu 2009. Natomiast w okresie kolejnym utrzymywał się na porównywalnym poziomie. Znaczy to, iż struktura poszczególnych aktywów PKO BP SA stała się elastyczna. Wspomniana zmiana dotyczyła wyniku restrukturyzacji oraz istotnych zmian dotyczących zarządzania podmiotem, które zostały przedstawione w 2008 roku. W strukturze określonych aktywów trwałych w omówionych latach zdominowały rzeczowe aktywa trwałe, gdzie udział w 2008 i 2009 roku przekraczał 80%. W ostatnim roku – 2013 roku udział rzeczowych składników majątku spadł aż do 56% w związku z inwestycjami długoterminowymi, których udział w danej strukturze w czerwcu 20013 osiągnął 37%. Zmiana o której wspomniano stała się wynikiem odnowionej strategii podmiotu, który po danym przeprowadzeniu restrukturyzacji zainicjował rozwój zewnętrzny spółki.
W majątku obrotowym w omówionych latach dominowały zapasy dotyczące udziału w 2008 i 2009 roku, który przekraczał 50%. Natomiast w kolejnym roku zmniejszył się już do 45% wskutek określonego wzrostu udziału należności. Ten natomiast wahał się w zbadanym okresie w przedziale 40–45%. Nieznaczną zmianę udziału zapisano w inwestycjach krótkoterminowych, dotyczących udziału w strukturze w czerwcu 2008, który stanowił zaledwie 4%. Natomiast w okresie kolejnym nastąpił wzrost do niemal 8% i to właśnie na tym poziomie utrzymywał się w dalszych latach.
Tabela zamieszczona przedstawia analizę pionową omawiając PKO BP za ostatni okres: 2008 – 2013. Badanie dynamiki sumy oraz pozycji bilansowych (analiza pozioma) miała na celu ustalenie tych zmian w czasie. Można dodatkowo zaobserwować wzrost bądź spadek sumy bilansowej, jak i również wielkości poszczególnych pozycji aktywów oraz finansujących je pasywów, co doprowadziło do zmian określonej struktury. Najlepsze jednak wyniki daje dokonywanie analizy na podstawie danych na poziomie danych wieloletnich do 5 lat tak jak w tym przypadku.
Dopiero w takim momencie wyraźnie można zauważyć tendencje oraz kierunki rozwoju określonych pozycji, co umożliwiło wnioskowanie o rozwoju sytuacji majątkowo-finansowej banku w tym przypadku PKO BP SA. Zdecydowanie łatwiejsza w tej interpretacji stała sie trzecia część wstępnej analizy bilansu, a mianowicie analiza pionowo-pozioma. Polegała ona na sprawdzeniu czy metody finansowania aktywów przez bank zapewniają bezpieczeństwo związane z długoterminową płynnością finansową. Przyjmuje się również, że bank stosujący konserwatywną, bezpieczną politykę finansową powinien stosować złotą regułę bilansową, która polegała na tym, iż całość posiadanych aktywów trwałych została finansowana za pomocą kapitałów własnych. Ewentualna reguła bankowa dopuszczała pokrycie aktywów trwałych z kapitałem stałym, czyli własnym łącznie z długoterminowym. Jest to również uzależnione od branży oraz specyfiki konkretnego banku – w tym przypadku PKO BP SA.

Tabela 2. Analiza pionowa wybranych składników pasywów PKO BP SA za okres od czerwca 2008 do czerwca 2013
PASYWA 06.2008 06.2009 06.2010 06. 2011 06. 2012 06. 2013

Kapitał własny 12 636,0 14 038,0 18 981,0 29,66% 39,03% 34,34%

Kapitał akcyjny 300,0 1 000,0 1 000,0 2,37% 7,12% 5,27%

Kapitał zapasowy 10 000,0 9 166,0 13 038,0 79,14% 65,29% 68,69%
Zysk (strata) netto 1 666,0 5 522,0 4 943,0 13,18% 39,34% 26,04


Zobowiązania i rezerwy
29 963,0 21 930,0 36 300,0 70,34% 60,97% 65,66%
Zobowiązania długoterminowe 2 616,0 49,0 4 287,0 8,73% 0,22% 11,81%
Zobowiązania krótkoterminowe 24 951,0 20 945,0 30 436,0 83,27% 95,51% 83,85%
PASYWA RAEM 42 599,0 35 968,0 55 281,0 100,00% 100,00% 100,00%
Źródło: Opracowanie własne

W kapitale dominował kapitał zapasowy, związanego z udziałem, który wahał się w badanym okresie pomiędzy 65 a 79%. Drugim składnikiem stał sie zysk netto związany z udziałem w strukturze, który wynosił 13% w czerwcu 2008 roku, a następnie osiągnął 40%, by w następnym roku spaść do 26%. W omawianej strukturze zobowiązań zdominowały zobowiązania krótkoterminowe, których ich udział stanowił 83% w czerwcu 2008. Wzrósł on o ponad 65% związanego ze spłatą większości zobowiązań długoterminowych, a następnym roku obniżył się do tak zwanego poziomu z pierwszego okresu. Omawiając dalej udział zobowiązań długoterminowych wahał się w omówionym okresie, osiągając poziom 9% w czerwcu 2008 roku, gdzie następnie spadł prawie do zera w następnym roku, gdzie w ostatnim okresie osiągnąć 12% udziału w strukturze zobowiązań.
Z opisanych danych wynika, iż suma ogólnych pozycji bilansowych (aktywów trwałych i obrotowych stanowi 100%). Suma udziału podrzędnych wskaźników struktury daje w efekcie wskaźnik pozycji zbiorczej. Aktywa obrotowe zdominowały w strukturze aktywów ogółem. Natomiast udział pozycji (niektórych) w sumie bilansowej jest mały, gdyby potrzeba dowiedzieć się o wygodniejszym byłoby przeprowadzenie analizy struktury w wersji bardzo dokładnej. Analiza pionowa natomiast umożliwiła opisanie wielkości finansowych najbardziej pasujących do sytuacji banku. Jej stosowanie natomiast doprowadziło do szacowania udziału pozycji w wielkości głównej.
Dzięki zmianie danej bazy doniesienia określony udział wartości stał się jednak bardziej czytelny oraz łatwiejszy do analizy. Dodatkowo rzeczowe aktywa trwałe stanowiły o istocie aktywów z grupy trwałych PKO BP SA.
Przechodząc do analizy poziomej można stwierdzić, iż można potraktować jako narzędzie oceny zmian danych składników sprawozdania w określonym badanym czasie do ich stanu w okresie uprzednim. Należy również, iż dokonuje się oceny zmienności w czasie. Można również osiągnąć tempo zmian bądź dynamikę danych finansowych.
Analiza pozioma pozwalała ocenić zmiany, które zachodziły w przedsiębiorstwie, gdzie szczególną rolę odegrała w niej badanie dynamiki bądź tempa zmian wielkości finansowych, między innymi sprzedaży, kosztów oraz wartości środków trwałych i zobowiązań długoterminowych. W ramach tej analizy poziomej ocenia się również zmianę poszczególnych wartości liczbowych, każdorazowo w ramach dokumentu - dla co najmniej dwóch następujących okresów. Analiza ta może odnosić się do wnioskowania na podstawie zestawianych ze sobą wielkości jednego sprawozdania bądź pomiędzy sprawozdaniami. Typowym przykładem opisanego pierwszego zdarzenia stała się analiza kapitału obrotowego PKO BP SA. Natomiast drugiego zestawienie tempa zmian przychodów związanego ze sprzedażą bądź aktywów obrotowych. Analiza ta polegała na ustaleniu zmian w ujęciu wartościowym oraz procentowym poszczególnych składników bilansu związanego z ciągiem określonego czasu,, a najczęściej kilku lat.
Analiza pozioma PKO BP SA polegała na porównaniu pozycji bilansu i rachunku zysków strat ze względu na ujęcie wartościowe oraz procentowe w ciągu określonego czasu. Rozpoczyna się również obliczeniem zmian określonej pozycji bilansu dotyczącego roku poprzedzającego oraz bazowego. W związku z analizą dla dwóch lat możliwe stało się przeprowadzenie określonej analizy poziomej dla poszczególnych lat z rzędu. Związane jest to z pokazaniem sytuacji przedsiębiorstwa oraz zmian, które w nim zachodzą w przekroju danych okresów, a również zaprezentowanie tendencji przedstawionej w formie graficznej. Do obliczania zmian użyto się określonych indeksów.
Analiza wspomnianych trendów i odchyleń wynikających z badań wielkości sprawozdań finansowych, które mogą być podstawą do podjęcia kroków zaradczych przy pojawieniu się tendencji dla banku PKO BP SA. Istotnym utrudnieniem we wspomnianej analizie poziomej to inflacja, związana ze zmianami pozycji sprawozdań finansowych, które powinno się skorygować o jej określoną wielkość.
Szczegółowa interpretacja zależna była od tempa zmian bądź dynamiki zależnej od określonej badanej wielkości od charakteru zjawiska ekonomicznego. Warto było również zbadać analizę określonego obrotu, która stała się podstawą do danej oceny pozycji banku. Wyrażona została w procentach dynamika określonego obrotu, która pozwoliła na określenie danego tempa rozwoju PKO BP oraz umocnienia osłabienia pozycji na rynku. Istotne stało się również o rozróżnienie wartości nominalnych od pozycji realnych do nawet wzrostu nominalnym sprzedaży banku może sprzedać mniej bądź w minionych okresach. To właśnie taka analiza pozioma stała się jednym z instrumentów służących określonej ocenie banku. Ogólnie rzecz ujmując, służy ona sprawdzeniu zmian zachodzących w wielkościach finansowych w okresie czasu o ile wzrosła obniżyła się wartość pozycji.

3.3 Analiza i ocena bilansu
Można określić, że bilans PKO BP jest sprawozdaniem sporządzanym na określoną datę. W wielu przypadkach jest określane fotografią stanu zobowiązań oraz majątku. We wstępnej analizie bilansu w ujęciu dynamicznym za pomocą wskaźników dynamiki określa się kierunek i stopień zmian poszczególnych składników bilansu, w porównaniu do ich wartości we wcześniejszych momentach bilansowych oraz wskaźników struktury, przedstawiających udział poszczególnych pozycji majątku i źródeł ich finansowania. Analiza struktury majątku i kapitałów w PKO BP SA stała się odzwierciedleniem zaangażowania kapitału firmy. Podstawowe znaczenie mają tutaj wskaźniki wyposażenia przedsiębiorstwa w środki gospodarcze.

3.4 Analiza i ocena rachunku zysków i strat
Faktem jest, że interpretacja wskaźników struktury rachunku zysków i strat nie jest już taka prosta jak przeprowadzona wcześniej analiza pionowa bilansu. Jednak po przeprowadzonej analizie autor pracy uważa, że główną korzyścią jaką daje porównanie pozycji Rachunku zysków i strat do przychodów netto ze sprzedaży, jest informacja o skali wielkości danej pozycji do przychodów z działalności statutowej. Rachunek zysków i strat jest również podany w formie analizy poziomej oraz pionowej.

Tabela 3. Analiza pozioma wybranych składników rachunku wyników PKO BPza okres od czerwca 2008do czerwca 2013 roku.
RACHUNEK WYNIKÓW PKO BP SA 06.2009 06.2010 06.2011 06.2012 06.2013
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów 125 953,0 112 986,0 124 705,0 -10,30% 10,37%
Przychody ze sprzedaży produktów 94 176,0 88 346,0 101 757,0 -6,19% 15,18%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów 31 777,0 24 640,0 22 948,0 -22,46% -6,87%
Koszty sprzedanych towarów i produktów 95 216,0 82 434,0 89 736,0 -13,42% 8,86%
Koszty sprzedanych produktów 70 194,0 61 474,0 71 339,0 -12,42% 16,05%
Koszty sprzedanych towarów i materiałów 25 022,0 20 960,0 18 397,0 -16,23% -12,23%
ZYSK (STRATA) BRUTTO NA SPRZEDAŻY 30 737,0 30 552,0 34 969,0 -0,60% 14,46%
Koszty ogólnego zarządu 26 686,0 25 806,0 27 671,0 -3,30% 7,23%
ZYSK (STRATA) NA SPRZEDAŻY 4 051,0 4 746,0 7 298,0 17,16% 53,77%


Pozostałe przychody operacyjne 1 596,0 5 432,0 1 360,0 240,35% -74,96%
Pozostałe koszty operacyjne 1 409,0 2 230,0 1 291,0 58,27% -42,11%
ZYSK (STRATA) NA DZIALNOŚCI OPERACYJNEJ 4 238,0 7 948,0 7 367,0 87,54% -7,31%
Przychody finansowe 117,0 1 556,0 638,0 1229,91% -59,00%
Koszty finansowe 1 996,0 2 584,0 1 777,0 29,46% -31,23%

ZYSK (STRATA) NA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 2 359,0 6 920,0 6 228,0 193,34% -10,00%
ZYSK (STRATA) BRUTTO 2 359,0 6 920,0 6 228,0 193,34% -10,00%
Podatek dochodowy 693,0 1 398,0 1 285,0 101,73% -8,08%

ZYSK (STRATA) NETTO 1 666,0 5 522,0 4 943,0 231,45% -10,49%
Źródło: Opracowanie własne

Wykreślony rachunek dotyczący zysków i strat PKO BP na podstawie aktualnych danych. Analiza rachunku zysków i strat polega na badaniu dynamiki i struktury wielkości strumieni prezentujących poszczególne przychody, a mianowicie koszty oraz wynik finansowy - ocena relacji dotyczących poszczególnych kategorii wyniku finansowego. Zmiany zysku jest wynikiem zmian określonych kategorii danego wyniku finansowego. Dla łatwiejszej oceny rachunku zysków oraz strat wykorzystuje się następujące wskaźniki:
• dynamiki przychodów i kosztów,
• struktury:
• rodzajowej przychodów,
• poziomu kosztów,
• rentowność przychodów.
Opisana wstępna analiza rachunku zysków oraz strat daje ogólne pojęcie o sytuacji finansowej PKO BP SA oraz tendencjach i kierunkach, dotyczących danego rozwoju. Analiza wskazuje aspekty, którym każdy analizujący powinien przyjrzeć się dokładniej w kolejnych etapach analizy finansowej badanej jednostki czyli PKO BP SA. Dynamika zysku netto banku w zbadanym okresie wzrosła o 231%. W następnym roku spadła o 10%.
W tym okresie spadły o 10% łączne przychody ze sprzedaży towarów oraz produktów, w następnym okresie wzrosły o 10%. Wpływ na zmniejszenie sprzedaży w badanym okresie miało ograniczenie sprzedaży niektórych usług. Natomiast rezygnacja z mniej rentownych kontraktów do sieci detalicznych, kolejno umocnienie złotego, jak i obniżenie stawek po wejściu Polski do integracji europejskiej, w związku z tym, że polski rynek stał się konkurencyjny dla określonych podmiotów zagranicznych. Spadek określonej wielkości sprzedaży w pierwszym ze zbadanych okresów oraz ponadto wynikiem spadku określonego eksportu wskutek ograniczenia sprzedaży niektórych produktów pojedynczo.
Uzyskawszy wstępne informacje, można przejść do kolejnego etapu analizy finansowej, jakim stała się analiza wskaźnikowa. Na jej podstawie uzyskano szczegółowe informacje o przyczynach zdarzeń obserwowanych we wstępnej analizie oraz dogłębnie zbadanej kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

Tabela 4. Analiza pionowa wybranych składników rachunku wyników PKO BP okres od czerwca 2008do czerwca 2013 roku.
RACHUNEK WYNIKÓW 06.2008 06. 2009 06. 2010 06. 2011 06. 2012 06. 2013
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów 125 953,0 112 986,0 124 705,0 100,00% 100,00% 100,00%
Przychody ze sprzedaży produktów 94 176,0 88 346,0 101 757,0 74,77% 78,19% 81,60%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów 31 777,0 24 640,0 22 948,0 25,23% 21,81% 18,40%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów 31 777,0 24 640,0 22 948,0 25,23% 21,81% 18,40%
Koszty sprzedanych towarów i produktów 95 216,0 82 434,0 89 736,0 75,60% 72,96% 71,96%
Koszty sprzedanych produktów 70 194,0 61 474,0 71 339,0 55,73% 54,41% 57,21%
Koszty sprzedanych towarów i materiałów 25 022,0 20 960,0 18 397,0 19,87% 18,55% 14,75%
ZYSK (STRATA) BRUTTO NA SPRZEDAŻY 30 737,0 30 552,0 34 969,0 24,40% 27,04% 28,04%
Koszty ogólnego zarządu 26 686,0 25 806,0 27 671,0 21,19% 22,84% 22,19%
ZYSK (STRATA) NA SPRZEDAŻY 4 051,0 4 746,0 7 298,0 3,22% 4,20% 5,85%
Pozostałe przychody operacyjne 1 596,0 5 432,0 1 360,0 1,27% 4,81% 1,09%
Pozostałe koszty operacyjne 1 409,0 2 230,0 1 291,0 1,12% 1,97% 1,04%
ZYSK (STRATA) NA DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ 4 238,0 7 948,0 7 367,0 3,36% 7,03% 5,91%
Przychody finansowe 117,0 1 556,0 638,0 0,09% 1,38% 0,51%
Koszty finansowe 1 996,0 2 584,0 1 777,0 1,58% 2,29% 1,42%

ZYSK (STRATA) NA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 2 359,0 6 920,0 6 228,0 1,87% 6,12% 4,99%
ZYSK (STRATA) BRUTTO 2 359,0 6 920,0 6 228,0 1,87% 6,12% 4,99%
Podatek dochodowy 693,0 1 398,0 1 285,0 0,55% 1,24% 1,03%
ZYSK (STRATA) NETTO 1 666,0 5 522,0 4 943,0 1,32% 4,89% 3,96%
Źródło: Opracowanie własne

Marża zysku netto po nałożeniu podatku w okresie od czerwca 2008 do czerwca 2013 roku osiągnęła poziom 1,32 %, w następnym okresie wzrosła około 3,5% osiągając 5 % wartość. W kolejnym okresie doszło do spadku o 1 punkt % oraz osiągnęła marżę o wysokości 4%. Wpływ na polepszenie marży w zestawionym okresie powinno mieć zgodnie z przeprowadzoną analizą ograniczenie zdecydowanie mniej rentownej sprzedaży usług oraz rezygnacja w zdecydowanie mniej opłacalnych kontraktów z klientami. Dodatkowo umocnienie złotego oraz obniżenie stawek celnych miało zdecydowany wpływ na spadek cen zakupów dostępnych w imporcie. Istotna stała się również poprawa marży na przełomie od czerwca 2008 do czerwca 2013 roku wywołała dynamikę zysku w okresie pomimo spadku sprzedaży. W związku z pogorszeniem marży w następnym okresie pomimo wzrostu skutkowało spadkiem opracowanym wynikiem finansowym. Główną przyczyną stała się poprawa marży w okresie od czerwca 2008 do czerwca 2013 roku stał się spadek kosztów sprzedanych z towarem i produktem o prawie 2,5 punktu%. W następnym roku udział spadł o następny punkt %. Marża w okresie od czerwca 2008 do czerwca 2013 roku dodatkowo została osiągnięta w związku z wysokim zyskiem ze sprzedaży majątku z grupy trwałego w związku z restrukturyzacją firmy. Wspomniany element charakteryzował się charakterem emincydentalnym, w związku z czym spadek określonej marży w następnym roku, skutkujący obniżeniem zysku w 2013 roku, gdzie został uzasadniony oraz można ocenić pozytywnie. Poziom zysku oraz marża w ostatnim badanym okresie dotyczy zmian, które były związane w spółce oraz nowa strategia stały się właściwe.
Podobnie, jak we wstępnej analizy bilansu oraz wstępna analiza rachunku zysków oraz strat rozpoczyna się od przeprowadzenia określonej analizy poziomej i analizy pionowej – tak zwana analiza struktury. Analizę dynamiki przeprowadzono analogicznie bądź w przypadku bilansu. To właśnie tutaj wykorzystano zmianę bezwzględną, względną bądź wskaźnik dynamiki. Natomiast jeżeli chodzi o analizę struktury to podstawą stało się odniesienie ogólnych pozycji do danych przychodów netto w związku ze sprzedażą produktów, a następnie towarów i materiałów. To właśnie podejście nie oddaje sposób właściwy związku z czym wynik danej czynności operacyjnej dotyczyło nie tylko działalności podstawowej, ale pozostałą działalność operacyjną. W sytuacji logiczniejszym rozwiązaniem było odniesieniem wyniku do określonej sumy przychodów netto ze sprzedażą produktów, towarów oraz materiałów, jak i pozostałych przychodów operacyjnych. Dodając posługując się logiką w przypadku danej pozycji: zysk z działalności gospodarczej, zysk brutto i zysk netto, które odnoszą się do wszelkich obszarów działalności przedsiębiorstwa. Powinniśmy odnieść do przychodów osiąganych przez bank. Dotyczyło to sumy przychodów netto związanego ze sprzedażą produktów, towarów oraz materiałów i pozostałych przychodów operacyjnych, jak i przychodów finansowych.
Dodatkowo, w ramach wstępnej analizy rachunku zysków i strat, sprawdzamy relacje zachodzące pomiędzy poszczególnymi kategoriami zysku. Pokazują one pośrednio strukturę tworzenia wyniku finansowego.


3.5 Podsumowanie i wnioski analizy finansowej Banku PKO BP S.A
Najistotniejszy wpływ na sprawozdanie z sytuacji finansowej PKO BP wywiera sprawozdanie dotyczące sytuacji finansowej podmiotu dominującego. Determinuje on w szczególności wielkość sumy bilansowej oraz strukturę aktywów i pasywów. Wnioski wynikające z analizy struktury odnoszą się głównie do wskazania, które składniki bilansu, przychodów i kosztów maja największe znaczenie, a także czy na przestrzeni kilku okresów ulegało ono zmianie. Analiza ta umożliwia wskazanie kluczowych punktów, które w największym stopniu wpływają na kondycję banku.
Dokonanie prawidłowej oceny sytuacji finansowej PKO BP SA narzuciła konieczność ustalenia określonej relacji w związku z elementami majątku oraz źródeł finansowania. Dokonać tego powinno się przy pomocy określonej analizy bilansu. To właśnie ona objęła dwa etapy. Pierwszy dotyczył wstępnej analizy bilansu, a kolejny analizy wskaźnikowej.
Istotą wstępnej analizy bilansu była umiejętność czytania bilansu, która polegała na danej znajomości treści poszczególnych pozycji bilansu, jak i badania zmian oraz proporcji wspomnianych pozycji bądź trafnym ustaleniu - co oznaczają oraz jaki mają wpływ na daną gospodarkę finansową banku, czyli PKO BP SA.
Obliczone wskaźniki związane z wstępną oraz wskaźnikową analizy bilansu służyły do porównania pomiędzy jednostkami w ramach branży bankowej, czy gałęzi gospodarki. We wspomnianym wypadku wskaźniki te porównywało się ze wskaźnikami w firmach o podobnej oraz analizy trendu, do którego wybrane parametry finansowe szacowało się na podstawie określonych danych historycznych.
Analiza wstępna bilansu była przeprowadzona w ujęciu statycznym oraz dynamicznym.
Ujęcie statyczne dotyczyło badania struktury majątku banku oraz źródeł jego finansowania w określonym momencie czasu. W związku z tym ujęcie dynamiczne pozwoliło ocenić określone kierunki zmian struktury wraz dynamikę poszczególnych elementów aktywów, jak i pasywów, gdzie porównanie danych z lat 2008,a 2013 rokiem.
Bank PKO BP, na tle innych instytucji finansowych, zyskał na kryzysie finansowym. To pewien paradoks, bo jak pamiętamy, kryzys szczególnie dotknął sektor finansowy. W związku z czym obawy związane z kryzysem spowodowały, iż klienci chętniej powierzali oszczędności bankom z polskim kapitałem. Obawiano się transferu środków pieniężnych za granicę przez upadających zagranicznych właścicieli. W związku z tym większość z liczących się instytucji finansowych obecnych w Polsce, gdzie własnością zagranicznych inwestorów oraz naturalny wybór padał na PKO BP jako alternatywy.