"Lot nad kukułczym gniazdem" Kena Keseya - opracowanie

Powieść należąca do literatury współczesnej „Lot nad kukułczym Gniazdem” została napisana przez Kena Kesey'a w 1962 roku. Książka szybko zyskała rozgłos i uznanie wśród czytelników. Sama powieść nie otrzymała żadnej specjalnej nagrody w przeciwieństwie do filmu stworzonego na jej podstawie. Wyreżyserował go Miłosz Forman, a główne role zagrali między innymi: Jack Nicholson, Louise Fletcher i Will Sampson.

O AUTORZE
Ken Kesey urodził się w Kolorado w 1935 roku, studiował na Uniwersytecie Stanforda. W 1960 roku za namową przyjaciela został sanitariuszem w Szpitalu Psychiatrycznym w Menlo Park. Zdobyte dzięki temu doświadczenie oraz informacje wykorzystał przy pracy nad książka pod tytułem „Lot nad kukułczym gniazdem”. Wiele sytuacji powieściowych, lecz również wiele postaci drugoplanowych miało swoje pierwowzory wśród pacjentów w Menlo Park.

FABUŁA
Akcja toczy się w szpitalu psychiatrycznym w Oregonie, bohaterami są głównie zagubieni i omotani pacjenci oraz personel sprawujący nad nimi kontrolę. Rolę narratora pełni Wódz Bromden. Ken Kesey pokazuje nam oddział zamknięty, na którym pacjenci boją się wzroku siostry Ratched, zwanej Wielką Oddziałową. Psychicznie chorzy nie wiedzą czym jest śmiech, nie umieją wydusić z siebie nic oprócz marnego chichotu, a sanitariusze napawają się ich nieporadnością. Gdy pojawia się MacMurphy wiele się zmienia, stopniowo pacjenci stają się coraz śmielsi, zaczynają walczyć o swoje.

PROBLEMATYKA
Problematyka jest bardzo złożona. Powieść mówi o przyjaźni, próbie wyzwolenia z błędnego koła i tęsknocie, a zarazem lęku przed wolnością. Kesey przedstawia całe ówczesne Stany Zjednoczone jako szpital, obywateli jako pacjentów i władzę jako personel. Wszystko wydaje się być odgórnie kontrolowane, jednak ostatecznie wolność wybija się ponad uwięzi.

GŁÓWNY BOHATER
Głównym bohaterem powieści jest Randle Patrick McMurphy – hazardzista, lubiący wdawać się w bójki, wielokrotnie karany za wykroczenia. Za którymś razem zostaje przydzielony do robót społecznych, od których się wykręca udając wariata. Tym sposobem trafia na jeden z oddziałów w szpitalu psychiatrycznym w Oregonie. Nagle znajduje się wśród ludzi całkowicie zdominowanych przez odgórny system.

DRUGOPLANOWY BOHATER
Postacią drugoplanową jest pół-Indianin nazywany Wodzem Bromdenem. Przebywa w tymże zakładzie od kilkunastu lat, przez cały czas udając głuchoniemego. Według niego istnieje wszechwładna instytucja, która próbuje przejąć władzę nad każdym, kto da się otumanić. Wydaje mu się, że szpital, w którym przebywa jest właśnie jednym z urządzeń Kombinatu, słyszy działanie całego mechanizmu.
PROBLEMATYKA
Problematyka jest bardzo złożona. Powieść mówi o przyjaźni, próbie wyzwolenia z błędnego koła i tęsknocie, a zarazem lęku przed wolnością. Kesey przedstawia całe ówczesne Stany Zjednoczone jako szpital, obywateli jako pacjentów i władzę jako personel. Wszystko wydaje się być odgórnie kontrolowane. W pewnym momencie pojawia się promyk nadziei, jakim jest MacMurphy.


TYTUŁ
Co do tytułu książki, jest on zaczerpnięty z ludowej wyliczanki Indian:
„...jeden poleciał tam, drugi śmignął siam, a trzeci wzbił się nad kukułcze gniazdo.”
Moim zdaniem tytuł ten jest metaforą. Jako że kukułki nie zakładają gniazd i nie opiekują się swoimi dziećmi, lecz podrzucają swoje jaja innym ptakom. Doskonale obrazuje to zbiorowisko ludzi zagubionych, potrzebujących pomocy.

DLACZEGO WARTO PRZECZYTAĆ
Według mnie ta książka jest warta uwagi, ponieważ przyjemnie się ją czyta, choć nie jest to literatura całkiem łatwa. Z pewnością pobudza do zastanowienia nad światem, funkcjonowaniem społeczeństwa i problemami etycznymi.