Układ nerwowy
Przewodzenie impulsu w neuronie:
-błona neuronu, na którą nie działa żaden bodziec jest spolaryzowana, oznacza to, że na zewnątrz neuronu znajdują się ładunki dodatnie a wewnątrz neuronu ujemne. Wynika to z faktu nierównomiernego rozłożenia kationów sodu i potasu, różniących się elektroujemnością. Na zewnątrz neuronu jest więcej jonów sodu a wewnątrz neuronu więcej jest jonów potasu. Potencjał spoczynkowy w stanie polaryzacji błony wynosi –(minus)70mV (miliwolta).
-jeżeli na błonę neuronu zadziała bodziec o sile minimum progowej, to otworzą się kanały jonowe dla sodu. Sód zacznie wnikać do wnętrza neuronu. Nastąpi odwrócenie ładunków- depolaryzacja błony. Błona neuronu w stanie depolaryzacji ma potencjał czynnościowy wynoszący około +40mV.
-następuje przewodzenie fali depolaryzacyjnej do synapsy. Gdy impuls do niej dotrze, do szczeliny synaptycznej zostają wyrzucone neuroprzekaźniki. Łączą się one z receptorami z kolejnego neuronu co umożliwia wytworzenie kolejnego impulsu nerwowego (IMPULS NIE PRZESKAKUJE! JEST WYTWARZANY NA NOWO W KAŻDYM KOLEJNYM NEURONIE!)
-dochodzi do repolaryzacji błony poprzedniego neuronu. Odpowiada za nią pompa sodowo-potasowa. Przywraca ona potencjał spoczynkowy: sód na zewnątrz, potas wewnątrz (musi być zachowana różnica).
Obecność osłonki mielinowej- przyspiesza przewodzeni impulsu. Cholesterol jest potrzebny do tworzenia osłonek mielinowych. Dendryt odbiera bodziec i dostarcza go do ciała neuronu a stamtąd impuls jest przekazywany aksonem do synapsy.
Neuron działa na zasadzie ,,wszystko albo nic’’. Oznacza to, że gdy na błonę neuronu zadziała bodziec o sile podprogowej, nie wywoła on żadnego potencjału czynnościowego. Natomiast jeżeli zadziała bodziec o sile progowej lub ponad progowej, to wywoła taki sam potencjał czynnościowy.
Nerw- wiązka aksonów otoczonych błoną łącznotkankową.
Nerwy dzielimy na:
-czuciowe: zawierają aksony neuronów czuciowych i przewodzą impulsy nerwowe od receptora do ośrodkowego układu nerwowego,
-ruchowe: zawierają aksony neuronów ruchowych i przewodząc impulsy nerwowe od ośrodkowego układu nerwowego do efektora
-mieszane: zawierają aksony neuronów zarówno ruchowych jak i czuciowych; przewodzą impulsy nerwowe w dwóch kierunkach
Funkcje układu nerwowego:
-odbieranie bodźców
-przewodzenie impulsów nerwowych
-kontrola, koordynacja prasy narządów wewnętrznych
-utrzymuje łączność organizmu z otoczeniem
-umożliwia adaptację do zmieniających się warunków środowiska
-integruje wszystkie części ciała w jedną całość
Budowa układu nerwowego:
-ośrodkowy (centralny) układ nerwowy (OUN/CUN)
-obwodowy układ nerwowy (dzielimy go na somatyczny i autonomiczny)
Nerwy rdzeniowe- to nerwy mieszane
Nerwy czaszkowe- nerwy czuciowe, ruchowe oraz mieszane
W przypadku dwóch neuronów: Impuls nerwowy od receptora trafia neuronem czuciowych (droga dośrodkowa/aferentna) przez rogi/korzonki tylnie istoty szarej w rdzeniu przedłużonym i wychodzi rogami/korzonkami przednimi neuronem ruchowym (droga odśrodkowa/ eferentna) do efektora (mięsień, gruczoł, itp.)
W przypadku trzech neuronów przewodzenie impulsów wygląda tak samo, tylko że w istocie szarej znajduje się jeszcze jeden neuron- pośredniczący.
Odruch- najszybsza, najprostsza reakcja na bodziec.
Łuk odruchowy- droga jaką przebywa impuls od receptora do efektora.
Odruch klasyczny:
Bodziec obojętny (np. światło) skojarzony zostaje z bodźcem kluczowym. Bodziec kluczowy (np. jedzenie). Wywołuje reakcje (np. wydzielanie śliny).
Odruch instrumentalny:
Bodziec obojętny (np. komenda siad). Reakcja (wykonanie komendy siad przez psa). Wzmocnienie (np. smakołyk).
Stres- zespół procesów przystosowujących organizm do nowej, nietypowej sytuacji.
Stresory- czynniki reakcji stresowej.
Objawy stresu:
-problemy z zapamiętywaniem, koncentracją
-problemy z bezsennością
-Nawracające bóle głowy i mięśni
-uczucie zmęczenia, rozdrażnienie
-poczucie samotności
-uczucie niepokoju
-izolowanie się od innych
-nerwowe tiki
-dolegliwości pokarmowe
-wzmożona aktywność gruczołów potowych