„Początki” słonecznika.
Za ojczyznę słonecznika uważa się południe Ameryki Północnej, natomiast dzikie słoneczniki spotykane są zarówno w Indiach, gdzie od wielu lat wytłaczano z nich olej.
Z początku słonecznik traktowano jako roślinę ozdobną, ponieważ nie znano jeszcze jego właściwości oraz zastosowań, co nie znaczy że nadal nie traktujemy tej rośliny jako ozdobę, bo owszem. Jednak słonecznik ma również sporo innych zastosowań, jest on rośliną jak już wspomniałam ozdobną, oleistą oraz pastewną. Co ciekawe niektóre gatunki słonecznika mają właściwości lecznicze.
Z czasem zaczęto wyskubywać oraz podgryzać nasiona, jednakże dopiero w roku 1840 rosyjski rolnik Bokarew wpadł na pomysł, by wycisnąć ze słonecznika olej. Nie tylko w Ameryce wiedziano o właściwościach tejże rośliny, w Polsce również, mimo iż u nas uchodzi ona tylko jako roślina uprawna.
Właściwości słonecznika.
Słoneczniki są ważne w przyrodzie – dostarczają pszczołom nektaru i pyłku. Z kwiatów produkuje się leki przeciwmalarnicze oraz przeciwgorączkowe.
Maści ze słonecznika goją rany i krwawe wylewy.
Co do oleju – jest on niemal najlepszy na świecie, po wyciśnięciu go zostaje makuch słonecznikowy, co jest doskonałą paszą dla zwierząt. Z łodyg wydobywa się celulozę lub też pali się ja w celu otrzymania nawozu potasowego, bogatego właśnie w potas.
Nasiona słonecznika są źródłem białka, tłuszczów: głównie wielo - i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawierają też sporo potasu, fosforu, magnezu, żelaza i cynku. Stanowią dobre źródło witaminy E oraz folianów.
W dużej mierze zatem zaleca się ich spożywanie osobom, które chcą poprawić wygląd skóry, paznokci, włosów oraz osób dbających o poziom cholesterolu we krwi. Takie połączenie składników to idealny zestaw dla serca i układu krążenia.
Uprawa słonecznika.
Słonecznik, jeśli chodzi o uprawę nie jest wymagający co to gleby, jest też łatwy w uprawie.
Dzięki systemowi korzeni uprawa może przynosić dobre efekty również na uboższych terenach,
gdzie np. kukurydza nie dałaby dobrych plonów.
Długie okresy suszy nie są dla nich złe, ponieważ mają jak już wcześniej wspomniałam doskonale rozwinięty system korzeni, natomiast gorzej znoszą przedłużające się chłody, jednakże wiosenne przymrozki wytrzyma. W czasie owocowania może wymagać podparcia, gdyż duże i ciężkie koszyczki mogą wywrócić roślinę wraz z korzeniami (zwłaszcza po opadach deszczu).
Roślina wymaga nawożenia.
Najlepsze temperatury do wzrostu słoneczników to od 20 do 25 stopni C oraz dłuższe, słoneczne dni.
Okres kwitnięcia słonecznika.
Słonecznik jest rośliną jednoroczną, kwitnie od lipca do października. W ciągu dnia jego kwiat, czyli tzw. koszyczek zwrócony jest zawsze w stronę słońca, stąd też jego nazwa.
Owoce słonecznika zawierają do 38 % oleju.
Jak wygląda słonecznik?
Jest to roślina o pustej w środku i porośniętej przezroczystymi włoskami łodydze.
Może osiągnąć 2, 5 m wysokości. Jego liście również są owłosione i szorstkie, mają charakterystyczny kształt serca, zwykle liście są lepkie.
Koszyczki kwiatowe mają duże rozmiary – mogą mieć nawet 70 cm średnicy, płatki zewnętrzne mają kształt językowaty – żółte, wewnętrzne rurkowate – białe, brunatne bądź żółte.
Ma również podłużne, ostro zakończone i owłosione liście okrywy koszyczka.
Gatunki rośliny występujące w Polsce.
• słonecznik bulwiasty, topinambur,
• słonecznik dziesięciopłatkowy,
• słonecznik jaskrawy,
• słonecznik późny,
• słonecznik wierzbo listny,
• słonecznik zwyczajny.
Istnieją również inne gatunki, takie jak słonecznik miękko włosy, ogórkolistny, kalifornijski oraz helianthus ciliaris.
Ciekawostki.
• Rdzeń łodyg rośliny w Chinach był używany do produkcji papieru.
• Istnieją odmiany pastewne, których pędy w postaci kiszonki są używane jako wartościowa pasza dla bydła.
• Z nasion otrzymuje się olej słonecznikowy używany jako tłuszcz jadalny, do produkcji margaryny, a także jako tłuszcz techniczny do wytwarzania pokostu, lakierów i mydła.
• Uprawiany jako warzywo o jadalnych nasionach.
• Witamina B6, której to słonecznik jest chyba najbogatszym źródłem, witamina ta ODMŁADZA.
• Pestki rośliny zawierają cynk, wapń, żelazo, potas, wiele mikro i makro elementów.
Słonecznik jest jedną z najważniejszych roślin oleistych.