Scharakteryzuj sytuację prawną mniejszości narodowych i etnicznych we współczesnej Polsce oraz procesy społeczno-kulturowe, którym podlegają.

Za mniejszość narodową zgodnie z ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym uznaje się grupę obywateli mniej liczną od pozostałej części ludności RP, w sposób istotny odróżniającą się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją, dążącą do zachowania tych różnic, mającą świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej ,którą chce wyrażać i chronić, jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium RP od co najmniej 100 lat oraz utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie. Mniejszość etniczną określą te same warunki z wyjątkiem ostatniego. Mniejszość etniczna nie utożsamia się z żadnym państwem. W polskim prawodawstwie szczególną ochronę mniejszościom narodowym i etnicznym daje wspomniana wcześniej ustawa oraz Konstytucja RP.

W Polsce do mniejszości narodowych zaliczani są : Białorusini, Czesi, Litwini, Niemcy, Ormianie, Rosjanie, Słowacy, Ukraińcy i Żydzi. Natomiast do mniejszości etnicznych Karaimi, Łemkowie, Romowie i Tatarzy. Według spisu powszechnego z 2002 roku najliczniejszą mniejszość stanowią Niemcy, a najmniej liczną Karaimi.

W Polsce mniejszości mają liczne prawa zagwarantowane przez Konstytucję i specjalną ustawę. Do tych praw zalicza się prawo do posiadania swoich przedstawicieli w Parlamencie. Jednakże tylko mniejszości niemieckiej udaje się wprowadzić swoich przedstawicieli do Parlamentu. Spowodowane jest to ich dobrym zorganizowaniem. Inne mniejszości skupione są w różnych organizacjach nie współpracujących a nawet rywalizujących ze sobą. Organizacje skupiające przedstawicieli mniejszości mają prawo do organizowania szkół mniejszościowych bądź klas dwujęzycznych w szkołach polskich. Ustawa gwarantuje też używanie języka mniejszości jako języka pomocniczego obok języka urzędowego (polskiego). Jako warunek stawia się liczbę mieszkańców gminy należących do mniejszości, której język ma być używany, nie mniejszą niż 20% ogólnej liczby mieszkańców gminy.

Mniejszości mają prawo do posiadania dwujęzycznych nazw miejscowości, w których mieszka duża liczba przedstawicieli danej mniejszości. W takich miejscowościach bardzo często zdarza się, że duża liczba mieszkańców jest dwujęzyczna, a w szkole są klasy dwujęzyczne.

Mniejszości w Polsce podlegają mniejszej lub większej asymilacji. Bardzo często mieszkając w RP od urodzenia przedstawiciele mniejszości czują, że mają dwie narodowości. Według dzieła „Kultury narodowe u korzeni” istnieje kilka rodzajów tożsamości narodowej np. Ukraińców. Są Ukraińcy integralni posiadający wyraźne poczucie odrębności narodowej. Występuje model tzw. „Ukrainiec z Polski” podkreślający swój związek z Polska oraz Ukrainiec-Polak, który nie jest w stanie określić swojej narodowości. Ostatni typ to idealny przykład asymilacji mniejszości. Osoba czuje się Polakiem i Ukrainiec jednocześnie, czyli historie, tradycje i języki obu państw są mu dobrze znane. Najczęściej i najszybciej proces asymilacji zachodzi w szkołach. Jak wiadomo dzieci są bardziej komunikatywne i otwarte od dorosłych. Nie przejmują się stereotypami i wszelkimi różnicami kulturowymi. Dlatego bardzo ważne jest aby dzieci z mniejszości narodowych i etnicznych chodziły do polskich szkół.
Mniejszości czynnie uczestniczą w życiu kulturalnym RP, organizując festiwale związane ze swoją kulturą narodową i etniczną. Doskonałym przykładem promowania kultur mniejszości narodowych i etnicznych jest Kalejdoskop Kultur organizowanym we Wrocławiu. Wiele mniejszości ma też swoje własne festiwale, czasopisma i media, np. Białorusini organizują Święto „Kupalle” w Białowieży, Litwini „Sąskrydis” - zlot litewskich zespołów artystycznych, a Łemkowie „Międzynarodowe Biennale Kultury Łemkowskiej” w Krynicy. To tylko nie liczne przykłady, a takich imprez organizowanych jest wiele. Służą one nie tylko promocji, pokazaniu danej kultury, a także integracji mniejszości z Polakami.

W Polsce mniejszości narodowe i etniczne stanowią ok. 1,2% ludności kraju (wg spisu powszechnego w 2002r.). Ich prawa są zagwarantowane w Konstytucji RP i specjalnej ustawie, co jest rzadko spotykane. Mniejszości czują się dobrze w naszym kraju, mogą wpływać na jego rozwój kulturalny, polityczny etc. Większość mniejszości jest zintegrowana z narodem polskim, część spośród ich przedstawicieli utożsamia się z nim.