Układ odpornościowy-struktura:
-narządy i tkanki limfatyczne
-komórki odpowiedzi immunologicznej
-rozpuszczalne cząsteczki odpowiedzi immunologicznej
Funkcje:
-rozpoznawanie i eliminacja obcych („non-self”) komórek lub cząsteczek wnikających do organizmu
-przeciwstawianie się rozwijającym się w obrębie organizmu pasożytom i nowotworom (własne komórki które uległy transformacji nowotworowej)
Narządy i naczynia limfatyczne:
-centralne narządy limfatyczne
*grasica
*szpik kostny
-obwodowe
*śledziona
*grudki limfatyczne nieotorbione (plamki mleczne, migdałki, tkanka limfatyczna- związane z błonami śluzowymi)
*węzły limfatyczne
GRASICA
-powstaje z trzeciej i czwartej kieszonki gardłowej
-składa się z dwóch płatów, a każdy z wielu płacików
-w pełni rozwinięta w momencie urodzenia, z wiekiem (od 1 r.ż) ulega inwolucji, tkanka limfatyczna zastępowana jest przez tkankę łączną i tłuszczową-traci funkcje jako narząd limfatyczny
Rola:
-dojrzewanie limfocytów T
-rozwój odpowiedzi komórkowej
ŚLEDZIONA
-największy narząd limfatyczny
Budowa:
-otoczona torebką łącznotkankową
-od torebki odchodzą beleczki łącznotkankowe
-wewnątrz torebki –miazga (biała i czerwona)-bardzo krucha
Rola:
-przesączanie krwi z mikroorganizmów i wytwarzanie przeciw nim odpowiedzi immunologicznej
-wytwarzanie limfocytów i monocytów
-fagocytoza i niszczenie zużytych erytrocytów, leukocytów i płytek krwi [dużo makrofagów]
-usuwanie kompleksów immunologicznych
WĘZŁY LIMFATYCZNE
Budowa:
-fasolkowata budowa
-w obrębie węzłów znajdują się naczynia limfatyczne doprowadzające, które doprowadzają krew z komórkami patologicznymi
-naczynia wyprowadzające
Rola:
-filtracja limfy i zatrzymywanie zawartych w niej antygenów, drobnoustrojów, komórek nowotworowych
System odpornościowy
1)odporność wrodzona
-natychmiastowa
-nieswoista
*identyczne klasy komórek i czynniki humoralne
-rozpoznanie obcych komórek „non-self” przez receptory dla dużych cząstek (LPS, LTA)
-brak pamięci
2)odporność nabyta
-późniejsza
-swoista
*Ag (antygeny) swoiste
*komórki T i B
-rozpoznanie „non-self” przez specyficzne receptory dla fragmentów struktur molekularnych (białek)
-pamięć immunologiczna [pozostają w organizmie przez dłuższy czas]
1 i 2 –współdziałanie w tworzeniu pełnej odpowiedzi na czynnik patogenny
FAZY ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ
1. Faza rozpoznania i pobudzenia komórek
2. Faza efektorowa-wytwarzanie białek, widzialnie cytokin, ekspresja receptorów
3. Faza wygaszania-zahamowanie produkcji, obniżenie ekspresji