Kulturowy krąg semicki

KULTURA SEMICKA

Ten krąg rozpostarł się na duże obszary świata, jednak Semici wywodzą się właściwie z Półwyspu Arabskiego. Byli to Żydzi, którzy przez ponad 2000 lat żyli daleko od swej pierwotnej ojczyzny. Najdalej od swych geograficznych korzeni semicka historia i kultura dotarła wraz z chrześcijaństwem; rozprzestrzeniała się także wraz z islamem. Jak wiadomo, Indoeuropejczycy wierzyli w wielu bogów. Natomiast wśród semitów dość wcześnie zaczęła przeważać wiara w jednego Boga, czyli monoteizm.
Wszystkie trzy religie Zachodu – judaizm, chrześcijaństwo i islam mają podłoże semickie. Koran – święta księga muzułmanów – i Stary Testament napisane zostały w spokrewnionych ze sobą językach semickich. Jedno ze słów Starego Testamentu oznaczających Boga, posiada ten sam źródłosłów co muzułmańskie Allah (czyli po prostu „bóg”).
Dla Indoeuropejczyków najważniejszym ze zmysłów był wzrok. W kulturze semickiej jest nim słuch. Dowodem może być to, że np. żydowskie wyznanie wiary zaczyna się od słów: „Słuchaj, Izraelu”. W Starym Testamencie czytamy, że ludzie „usłyszeli” słowa Pana, żydowscy prorocy rozpoczynali swoje proroctwa formułą: „Tak mówi Jahwe (czyli Bóg)”. Również w chrześcijaństwie bardzo przykłada się wagę do „słuchania” słowa Bożego.
Kolejną różnicą pomiędzy kulturą indoeuropejską, a semicką jest przedstawianie Boga. Indoeuropejczycy zawsze tworzyli wizerunki bogów, malowidła i posągi. Dla Semitów charakterystyczne jest przestrzeganie zakazu tworzenia wizerunków. To prawo jest przestrzegane w islamie i religii żydowskiej. Chrześcijaństwo jest wyjątkiem.

JUDAIZM:

Jest to monoteistyczna religia Żydów, jedna z najstarszych na świecie. Z judaizmu wywodzą się chrześcijaństwo oraz islam. Za założyciela tej religii , uznającej za jedynego Boga Jahwe (jednak imienia Jahwe Żydzi nie wymawiają!), uchodzi Mojżesz (Mose). Od jego imienia judaizm jest nazywany także „mozaizmem”. Symbolami judaizmu są:
1. Magen David – czyli gwiazda Dawida, zwana także tarczą Dawida. Chyba wszyscy wiedzą, jak wygląda ta gwiazda. Jest ona sześcioramienna, utworzona przez dwa przeplatające się trójkąty.
2. Menora – świecznik siedmioramienny wykonany z jednej bryły metalu, który już w pierwotnej chacie służył do oświetlania świętego miejsca (współcześnie również podstawowy element herbu państwa Izrael).
Miejscem kultu Żydów jest synagoga.

CHRZEŚCIJAŃSTWO:

Jest również jedną z wielkich religii monoteistycznych, wyznawaną przez około 30% ludności świata. Powstała na Bliskim Wschodzie w Palestynie, w wyniku nauczycielskiej działalności Jezusa Chrystusa oraz jego odkupicielskiej śmierci na krzyżu i zmartwychwstania. Pierwsza wspólnota chrześcijańska ukształtowała się w Jerozolimie wokół apostołów. Tę religię uważano początkowo za odłam judaizmu.

ISLAM:

Jest kolejną wielką religią monoteistyczną. Nazwa „islam” pochodzi od arabskiego rdzenia „salama” i oznacza pogodzenie się z wolą Bożą, przystanie na Boga, poddanie się Bogu. Nazywana jest też od imienia swojego założyciela (Muhammad, wysłannik Allaha – Boga jedynego) mahometanizmem. Narodziny islamu są związane nierozerwalnie z powstaniem Koranu. Jest ona dla wyznawców islamu najważniejszą księgą – tak jak np. dla chrześcijan Biblia.

HISTORIA:

Kolejną cechą wspólną dla wszystkich kultur semickich było linearne traktowanie historii. A to znaczy, że historię wyobrażano sobie jak linię (na co już sama nazwa wskazuje), której początkiem jest stworzenie świata przez Boga. Od tego momentu rozpoczyna się historia. Kiedyś jednak nadejdzie jej kres, nastąpi to w Dniu Sądu, w którym Bóg będzie sądził żywych i umarłych. W tych trzech wielkich religiach Zachodu to właśnie historia odgrywa ważna rolę.

JEROZOLIMA:

Jerozolima jest głównym centrum religijnym dla wszystkich trzech religii Zachodu. Znajdują się w niej żydowskie domy modlitwy – synagogi, świątynie chrześcijańskie – kościoły oraz islamskie – meczety. Właśnie przez to jest ona uważana za jabłko niezgody. Gdyby te wszystkie religie żyły ze sobą w zgodzie – nie byłoby problemów. A tak tysiące niewinnych ludzi ginie, ponieważ wciąż nie mogą dojść do porozumienia, kto ma mieć władzę nad tym Wiecznym Miastem.

IZRAEL:

Historia starożytnego Izraela rozpoczyna się około roku 2000 p.n.e.. Przez cały czas przewijają się wątek nieposłuszeństwa ludzi wobec Boga. Najpierw był potop i arka Noego, później przymierze Boga z Abrahamem, które zostało odnowione na górze Synaj przez Mojżesza. Było to około 1200 r p.n.e. Wtedy Izraelici zostali uwolnieni spod niewoli egipskiej. Narodem rządzili królowie: najpierw Saul, następnie Dawid, a później Salomon. Jednak po pewnym czasie państwo podzieliło się na część północną – Izrael i południową – Judea. W 722 r p.n.e. Asyryjczycy podbili Izrael, a Babilończycy w 585 r p.n.e. Judeę. I tak do czasów Chrystusa Żydzi wciąż pozostawali pod obcym panowaniem. Ludzie uważali, że jest to kara Boża za nieposłuszeństwo. Natomiast prorocy rozgłaszali, że Bóg przyśle Mesjasza, który odbuduje potęgę Izraela. Tym Mesjaszem był Jezus.

JEZUS:

Ludzie wyobrażali sobie, że ów Mesjasz, który miał nadjeść będzie bardzo polityczny. Widziano go jako bohatera, który położy kres ich cierpieniom. Jednak prorocy uważali, że będzie on zbawicielem całego świata, który NIE TYLKO uwolni Izraelitów od panowania rzymskiego, ale też zbawi wszystkich od grzechu, winy oraz śmierci.
Jezus wjechał do Jerozolimy na osiołku i od razu pozwolił się obwołać zbawicielem ludu. Na początku ludzie przyjęli go entuzjastycznie. Później, gdy okazało się, że nie jest żadnym przywódcą politycznym ani wojskowym wzrosła niechęć do niego. Jezus głosił, że:
„Królestwo Boże to miłość bliźniego, opieka nad słabymi oraz odpuszczenie winy tym, którzy błędnie postąpili.”
Mówił też, abyśmy miłowali naszych wrogów i wybaczali. Podkreślał, że dla Boga bardziej sprawiedliwi są nawróceni grzesznicy, niż inni porządni obywatele. Z tego powodu, a także przez to, że sam nazwał się królem żydowskim został skazany na śmierć na krzyżu.

PAWEŁ:

Na początku był zagorzałym przeciwnikiem chrześcijan, siejącym wśród nich postrach. Jednak gdy pod Damaszkiem doświadczył objawienia, natychmiast się nawrócił. Z prześladowcy chrześcijan stał się wśród nich gorliwym apostołem. Dzięki temu, że odbywał wiele podróży misjonarskich po całym świecie grecko – rzymskim uczynił chrześcijaństwo religią światową. Opowiadał o życiu i zmartwychwstaniu Jezusa, o jego śmierci na krzyżu i o tym, że zrobił to z miłości do ludzi. Często wyśmiewano jego słowa. Mimo to jednak już kilkadziesiąt lat później powstały we wszystkich najważniejszych miastach greckich i rzymskich społeczności chrześcijańskie.