Jakie zasady Rada Europy rekomenduje Państwom Sygnatariuszom przy tworzeniu i funkcjonowaniu samorządu terytorialnego

Już na samym początku w Preambule Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, Rana Europy zwraca na szczególną rolę zasady demokracji w funkcjonowaniu nie tylko samorządu terytorialnego, ale też całej Europy. Dokument zwraca uwagę na prawo obywateli do uczestnictwa w kierowaniu sprawami publicznymi. Jedną z zasad wymienionych w pierwszych artykułach dotyczącą samorządu lokalnego jest brak sprzeczności z prawem wewnętrznym państwa np. w Konstytucji. Kolejną zasadą jest kierowanie się prawem przez samorząd lokalny i działanie w interesie mieszkańców. Ważnymi zasadami są też kierowanie i zarządzanie częścią spraw publicznych na własną odpowiedzialność, co dokładnie opisane jest w Artykule trzecim.

Przy tworzeniu samorządu terytorialnego ważną zasadą jest sposób wybierania rad lub zgromadzenia w samorządzie terytorialnym. W skład nich powinni wchodzić ludzie, którzy zostali wybrani w wyborach: tajnych, bezpośrednich, wolnych, równych i powszechnych. Istotną sprawą jest również zasada umożliwiająca odwołanie się do zgromadzeń obywateli, referendum
lub każdej innej formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli, jeśli ustawa dopuszcza takie rozwiązanie.

W Artykule czwartym zatytułowanym: Zakres działania samorządu lokalnego, czytamy że powinno się wprowadzić zasadę możliwości przyznania społecznościom lokalnym uprawnień niezbędnych do realizacji specyficznych zadań, zgodnie z prawem oraz pełną swobodę działania w każdej sprawie, która nie jest wyłączona z kompetencji samorządu terytorialnego lub nie wchodzi w zakres kompetencji innych organów władzy. Rada Europy rekomenduje, aby organy znajdujące się najbliżej obywateli ponosiły odpowiedzialność za sprawy publiczne. Aby uniknąć sporów kompetencyjnych Rada Europy proponuje, aby kompetencje przyznane społecznościom lokalnym były w zasadzie całkowite i
Wyłączne.Te kompetencje mogłyby zostać zakwestionowane lub ograniczone przez inny organ władzy, centralny lub regionalny, jedynie w zakresie przewidzianym prawem. Jeśli organy władzy centralnej oddałyby częśc kompetencji samorządom lokalnym to powinny im dać też swobodę co do sposobu ich wykonywania, gdyż w każdej miejscowości są inne warunki i nie da się wszystkiego ujednolicić.

Bardzo ważną propozycją Rady jest możliwość wspólnego z władzą centralną opracowywania planów oraz podejmowania decyzji we wszystkich sprawach bezpośrednio dotyczących samorządu terytorialnego. Co ciekawe proponują także konsultacje ze społecznością w razie zmiany granic terytorium lokalnego. Dzięki temu każdy obywatel ma wpływ na to co do otacza. Społeczności lokalne powinny wg. Rady Europy
móc samodzielnie ustalać swą wewnętrzną strukturę administracyjną, aby dostosować jednostki do różnych potrzeb i umożliwiające skuteczne zarządzanie. Pracownicy samorządowi powinni być wykwalifikowani i mieś możliwość awansu, a wybrani do pełnienia funkcji lokalnych powinni otrzymywać za to świadczenia finansowe i mieć ubezpieczenia społeczne (Artykuł 8 w części pierwszej). Samorząd terytorialny może podlegać kontroli administracyjnej, która powinna mieć na celu tylko zapewnienie przestrzegania prawa i zasad konstytucyjnych.

Kolejnym uprawnienie, które rekomenduje rada jest prawo do posiadania własnych zasobów finansowych. Tymi zasobami samorząd powinien swobodnie dysponować w ramach wykonywania swych uprawnień. Ale dla potrzeb finansowania inwestycji społeczności lokalne powinny mieć dostęp do krajowego rynku kapitałowego. Jeśli chodzi o odwołania sądowe to społeczności lokalne powinny mieć prawo do odwołania.

Można byłoby wskazac jeszcze wiecej zasad, które proponuje Rada Europy Państwom Sygnatariuszom przy tworzeniu i funkcjonowaniu samorządu terytorialnego, ale wymieniłam tylko moim zdaniem najważniejsze.