Chemia, metale lekkie

Metale lekkie:litowce, berylowce, skand, tytan, gli, itr.
Litowce – I-sza grupa głowna aktywnośc chemiczna rośnie w dół. Sód metal bardzo miękki i lekki, lżejszy od wody. Reaguje z wodą tworząc wodorotlenek sodu i wodór reakcja egzotermiczna. Łatwo utlenia się tworząc głównie nadtlenek sodu i tlenek sodu (mniej). Nadtlenek reaguje z woda tworząc wodorotlenek sodu i wodę utlenioną, a z sodem w tlenek sodu. Wodorotlenek sodu (ług sodowy, soda kaustyczna) ciało stałe, białe, rozpuszczalne w wodzie, silny elektrolit, żrący, higroskopijny, przechowywany w plastiku. Reaguje tylko z kwasami. Stosowany jako odczynnik, do produkcji mydła(białe, sodowe) i środków piorących, guma, sztuczny jedwab, papier, lampy sodowe. Węglan sodu (soda kalcynowana) składnik popiołu roślin morskich i jezior sodowych, stosowany w produkcji szkła, papieru, mydła i garbarstwie. Wodorowęglan sodu NaHCO3 biała krystaliczna substancja, rozpuszczalna, składnik proszku do pieczenia, regulator pH w żywności. Azotan sodu NaNO3 saletra chilijska powstaje w procesie odparowywania, stosowany jako nawóz, przemysl szklarski, spożywczy, zbrojeniowy.
Potas – lekki metal, bardzo reaktywny, pali się na powierzchni wody, tworząc wodorotlenek, utlenia się latwo w powietrzu tworząc ponadtlenek potasu KO2. Łatwo reaguje z innymi niemetalami. KOH potas żrący, podobny do NaOH produkcja szarego mydła, odczynnik.
KCl sól przemysłowa do posypywania dróg.
Berylowce- II grupa, II stopien utlenienia aktywne chemicznie mniej niż litowce, stosunkowo niska gęstość, szary metaliczny pomysł. Reaguja z tlenem dając tlenki, spalają się białym płomieniem. Dobrze rozpuszczalne, mocne elektrolity wyjatek beryl. Reaguja z niemetalami, tlenem wodorem. Beryl także z zasada. Magnez składnik stopow lekkich np. w rowerach
Wapń kości, odsiarczanie osuszanie złóż ropy i metali. Stront barwi na czerwono płomień, stosowany w racah. Bar pochłaniacz gazów, Rad był stosowany w leczeniu nowotworów.
Minerały CaCO3 kalcyt, CaSO4 x H20 dwuwodny siarczan wapnia CaO wapno palone, Ca(OH)2 wapno gaszone.Gaszenie wapna: 1 Ca(OH)2 + CO2 = CaCO3 + H2O 2. CaCO3 temp = CaO + CO 3. CaO + H2O = Ca(OH)2 + ciepło. Półwodny siarczan wapnia (2CaSO4 x H2O) podgrzany tworzy gips półwodny i anhydryt . W połownym połączeniu z wodą zachodzi wiązanie zaprawy gipsowej. Wiazanie zaprawy murarskiej Ca(OH)2 + SiO2 = CaSiO3 + H2O. Twardość wody – funkcja stężenia soli wapnia magnezu i innych. Twardość nietrwała generowana przez węglany i wodorowęglany – aby pozbyc wystarczy przygotować wode, odkłada się kamień. Twardość trwała przez chlorki i siarczany - poprzez dodanie polifosforanów sodu tworza kompleksy nie ulegające wytrąceniom.
Glin występowanie Korund Al2O3, boksyty, glinokrzemiany ,szafir, rubin. Otrzymywanie przez elektrolize tlenku glinu. Metal lekki, srebrzystoszary-białawy, przewodzi prąd ciepło, III stopien utl. Jest amfoterem reaguje z kwasami ( bez HNO3 pod jego wpływem ulega pasywacji) i zasadami. Utlenia się do tlenku glinu(korundu) białe ciało, amfoteryczny, nierozpuszczalny, brak reakcji z woda, stosowany jako materiał ścierny. Wodorotlenek glinu otrzymywanie przez dodanie do siarczanu (IV) glinu zasady np. NaOH. Trudno rozpuszczalny w wodzie biały osad.
Chrom. 6 elektronow walencyjnych. Stosowany jako warstwa ochronna metalu, srebrzysty, jasny kolor, pasywuje, odporny na korozje składnik stopów. Występowanie rudy chromy, chromit FeO x Cr2O3. wystepuje na II, III, VI stoniu utl. Ulega aluminotermii. Cr2O3 + 2Al= = Al2O3 + Cr. Związki : tlenek chromu III Cr2O3 ciało stałe, zielone, amfoteryczny, nierozpuszczalny. II CrO tlenek zasadowy, czerwone ciało stałe „igiełki” higroskopijny, utleniacz. Kwas chromowy H2CrO4. Chromian potasu żółty kolor. W środowisku kwaśnym przechodzi w dichromian K2Cr2O7. Zmiana barwy na pomarańczowy. Pod wpływem kwasu H2SO4 i soli Na2SO3 wytwarza się siarczan VI chromu, gdzie chrom zmienił swój stopień utlenienia z II na III oraz siarczan VI sodu , siarczan VI potasu i woda. Dichromiany w środowisku kwasnym pełnią funkcję utleniacza.
Mangan
MnO2- brunatny osad. KMnO4 pod wpływem Na2SO3 wytrąca się osad, MnO2, brunatnieje. Mn jony 2+ lekko rózowe bądź bezbarwne. W środowisku kwaśnym KMnO4 + H2SO4 + Na2SO3=MnSO4 + NaSO4 + K2SO4 + woda roztwor odbarwia się. W środowisku zasadowym(reakcja taka sama tylko z KOH) powstanie K2MnO4, odbarwi się z fioletowego KMnO4 na zielony(powstanie K2MnO4 na VI) W środowisku kwaśnym pełnią funkcje utleniacza.