Ekosystemy naturalne i sztuczne - charakterystyka i ciekawostki

Las lasowi nierówny. Chcąc się o tym przekonać, należy odwiedzić jakiś niewielki podmiejski lasek albo Puszczę Notecką - wprawdzie olbrzymi, lecz sztucznie utworzony kompleks leśny, gdzie sosny tej samej wysokości stoją w równych rzędach, jak żołnierze podczas wojskowej parady.Puszcza Białowieska - jedyny na świecie nizinny las strefy umiarkowanej, zachowany jest w stanie zbliżonym do naturalnego.
Różnica jest dostrzegalna już na pierwszy rzut oka. W lesie naturalnym występuje o wiele więcej gatunków drzew, rozmieszczonych w bardzo różny sposób, uzależniony od warunków siedliskowych. Nie ma wyodrębnionych starodrzewów, drzewostanów rębnych i młodników - obok siebie mogą rosnąć zarówno wiekowe olbrzymy, jak i kiełkujące maleństwa. Dno lasu zalegają pnie zwalonych drzew, których nikt nie usuwa, dzięki czemu zwarte w nich składniki organiczne znów wrócą do gleby i staną się pożywką dla następnych roślin. Taki ekosystem sam utrzymuje się w pewnej względnej równowadze. Nawet jeśli jakiś gatunek, np. kornik, nadmiernie się rozmnoży w danym czasie, nastąpi równie szybki wzrost liczebności populacji zwierząt, które go zjadają, np. dzięciołów.
Utrzymaniu równowagi ekologicznej sprzyja różnorodność gatunkowa. W ubogim lesie sosnowym występuje przeciętnie około 10 gatunków ptaków, przy czym najliczniejszy stanowi od 25% do 50% ornitofauny. W bogatym lesie naturalnym, takim jak Puszcza Białowieska, liczba gatunków ptaków wynosi 250, a procentowy udział dominujących gatunków jest o wiele mniejszy. Zasadniczo im więcej gatunków roślin i zwierząt wchodzi w skład biocenozy, a tym samym rozmaitość związków między populacjami jest bogatsza, tym łatwiej taki ekosystem podlega samoregulacji.
Niestety, nawet Puszcza Białowieska, jedyny obiekt przyrodniczy w Polsce wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO, jest zbyt mała, otoczona ucywilizowanymi terenami i nie do końca wolna od ingerencji człowieka, by można ją było uznać za ekosystem w pełni naturalny.Utrzymanie równowagi ekologicznej w naszych lasach jest bardzo trudne. To jedna z głównych przyczyn, dla których nawet ekosystemy parków narodowych w naszym kraju nie są samowystarczalne i niekiedy wymagają zdecydowanych działań człowieka. Brak naturalnych wrogów często prowadzi do nadmiernego rozmnożenia zwierzyny płowej, która może zniszczyć całą szatę roślinności. Dlatego na początku lat 90. podjęto kontrowersyjną dla wielu osób decyzję o odstrzale kilkuset jeleni w Słowińskim Parku Narodowym.