Pierre Auguste Renoir

Renoir Auguste (1841-1919), francuski malarz i rzeźbiarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli impresjonizmu. Początkowo zajmował się dekorowaniem porcelany i wachlarzy. 1862-1863 uczęszczał do paryskiego Atelier Gleyre, gdzie poznał C. Moneta, J.F. Bazille'a i A. Sisleya.
Auguste był jednym z najznakomitszych kolorystów. Jako nastolatek był przyuczany do zawodu malarza porcelany i właśnie w warsztacie ceramicznym nauczono go, jak używać najczystszych i najostrzejszych barw dla osiągnięcia żądanych efektów. Białe porcelanowe tło podkreślało jaskrawość i moc namalowanych kolorów, więc Renoir doszedł do wniosku, że płótno zagruntowane na biało lub kremowo nada pigmentom ostrości. Podobnie jak inni impresjoniści zaprzestał malowania na tradycyjnie ciemnych gruntach, zastępując je bardzo jasnymi bądź białymi. Kolorystyka w "Dwóch siostrach" jest wynikiem raczej intuicji wizualnej Renoira niż jego wiedzy teoretycznej. Mimo to mogłaby posłużyć jako klasyczny przykład impresjonistycznego zastosowania "prawa kontrastu symultanicznego" Chavreula w technice malarskiej.
Ulegał początkowo wpływom malarzy weneckich oraz francuskich przedstawicieli rokoka, a także G. Courbeta, E. Delacroix i C.J.B. Corota. W 1874 w atelier Nadara współorganizował pierwszą wystawę impresjonistów, z którymi wystawiał też swoje prace w 1876, 1877,1882. 1879-1882 podróżował po Algierii i Włoszech. We wczesnym okresie swej twórczości malował głównie realistyczne sceny figuralne w ciemnej gamie barwnej, którą rozjaśnił i zróżnicował pod wpływem studiów plenerowych. Tematykę stanowiły martwe natury, portrety, pejzaże. Po 1881, dzięki podróży do Włoch, zmienił styl i częściowo odszedł od impresjonizmu. Inspirowany malarstwem z Pompei oraz płótnami mistrzów quattrocenta i Rafaela, skoncentrował się bardziej na rysunku (wpływ J.A.D. Ingresa), wygładził fakturę i ograniczył paletę do chłodnych tonów. Po tym klasycyzującym okresie, ok. 1890 powrócił do światła i koloru, tym razem z przewagą ostrych czerwieni. Pod koniec życia podjął również próby rzeźbiarskie. W większości były to masywne akty kobiece wykonywane wg szkiców Renoira (częściowo już wówczas sparaliżowanego) przez jego asystenta R. Guino. Główne prace malarskie: Diana Łowczyni (1867), Liza z parasolką (1867), Bazille przy sztalugach (1867), Sisley z żoną (1868), Maki (1873), Loża (1874), Moulin de la Galette (1876), Huśtawka (1877), Pani Charpentier z dziećmi (1878), Śniadanie wioślarzy (1881), Kąpiące się (1883-1885), Macierzyństwo (1886), Oda do kwiatów (ok. 1909), Gabriela z różą (1911), Sąd Parysa (1914). Z rzeźb np.: Coco (1908), Wenus (1916).


Renoir malował dla i o przyjemności, zaś jego brat Edmond zauważył, że jego płótna są "najładniejsze i najbardziej farmonijne z całej epoki". Obraz "Zabawa w Moulin de la Galette" przedstawiający niedzielną potańcówkę na Montmartrze należy właśnie do najładniejszych. W oświetlonym promieniami przeświecającego przez liście słońca ogrodzie, uśmiechnięci, młodzi ludzie spędzają niedzielne popołudnie na rozmowach, flirtach i tańcach. W latach 70. ubiegłego stulecia Montmarte nie był jeszcze dzielnicą artystów, a tańce w Moulin były bezpretensjonalnymi imprezami, w których brały udział miejscowe pracujące dziewczyny - kwiaciarki, sprzedawczynie, praczki i modystki. To właśnie te dziewczyny pozowały Renoirowi do tego obrazu. Jednak scena ta nie jest obiektywną oceną wydarzeń. Renoir stworzył sobie wyidealizowany świat harmoni i spokoju, pomijając mniej przyjemne aspekty życia.


NOTATKA

RENOIR AUGUSTE (1841–1919), ojciec Jeana i Pierre'a, franc. malarz i rzeźbiarz; jeden z gł. Reprezentantów impresjonizmu; 1862–63 uczył się w Paryżu w Atelier Gleyre, gdzie zaprzyjaźnił się z C. Monetem. Duży wpływ na jego wczesną twórczość wywarły dzieła kolorystów weneckich. Obrazy Renoira to malowane krótkimi, lekkimi pociągnięciami pędzla, jasnymi, pastelowymi barwami z przewagą różu i błękitu, pełne migotliwego światła pejzaże. Renoir osiągnął pełną równowagę barwy i mocno zaznaczonej formy. Pod koniec życia, od ok. 1913, Renoir uprawiał rzeźbę. Częściowo sparaliżowany, kierował pracą uczniów i przy ich pomocy tworzył w glinie akty i torsy; pozostawił też wiele rysunków i grafik. Wywarł duży wpływ na wielu malarzy młodszego pokolenia.