Tkanki Roślinne

Tkanki roślinne, uorganizowane zespoły komórek o podobnej strukturze i podobnych funkcjach. Rozróżniamy tkanki twórcze (merystematyczne) oraz tkanki stałe (tkanka miękiszowa, wzmacniająca, okrywająca i przewodząca).

Miękisz, parenchyma, tkanka miękiszowa, tkanka stała stanowiąca zasadniczą masę ciała organizmów roślinnych, złożona z żywych, na ogół dużych komórek o słabo zgrubiałych, zwykle nie zdrewniałych ścianach. W cytoplazmie występują obszerne wodniczki, które mogą magazynować substancje odżywcze, oraz plastydy (leukoplasty, chloroplasty i chromoplasty).
Wypełnienie sokiem komórkowym warunkuje napięcie tkanki (turgor), więdnięcie roślin spowodowane jest głównie utratą wody przez miękisz.
Ze względu na pełnione funkcje można wyróżnić:
1) miękisz zasadniczy, wypełniający przestrzenie między innymi tkankami w różnych organach, występujący np. w rdzeniu i korze pierwotnej (kora) młodych łodyg oraz w owocach,
2) miękisz asymilacyjny, złożony z komórek zawierających liczne chloroplasty, jak np. miękisz palisadowy i miękisz gąbczasty zielonej tkanki liści (mezofil),
3) miękisz spichrzowy, magazynujący skrobię, tłuszcze i białka, zlokalizowany głównie w organach spichrzowych (korzenie, bulwy) oraz w tkance spichrzowej nasion, jego odmianą jest miękisz wodny, magazynujący wodę w olbrzymich wodniczkach, występujący u roślin gruboszowatych (sukulentów),
4) miękisz przewodzący, występujący u niektórych glonów, a także zlokalizowany np. w promieniach rdzeniowych zdrewniałych pędów,
5) miękisz przewietrzający (aerenchyma), wyposażony w szerokie przestwory międzykomórkowe, ułatwiający wymianę gazów w zanurzonych w wodzie roślinach lub ich organach oraz ich unoszenie się w wodzie,
6) miękisz wodonośny - przystosowany do gromadzenia wody.

Tkanka okrywająca, tkanka roślinna zbudowana z grubościennych komórek, których zadaniem jest ochrona głębiej położonych komórek przed wysychaniem i uszkodzeniami mechanicznym, komórki tkanki okrywającej pośredniczą też w transpiracji i wymianie gazowej.
Rozróżniamy: epidermę (skórkę), pokrywającą liście, zawierającą wyspecjalizowane komórki szparkowe tworzące szparki, które dzięki swojej rozwieralności regulują wymianę gazową i wodną pomiędzy liściem, a środowiskiem zewnętrznym i warstwę korkową, pokrywającą starsze pędy i korzenie, zbudowaną z martwych komórek, o ścianach przesyconych odporną na działanie wody suberyną.

Tkanka przewodząca, tkanka roślinna w której odbywa się transport wody wraz z rozpuszczonymi w niej substancjami do wszystkich części roślin, zbudowana jest z niejednorodnych komórek.
Dzieli się ją na:
1) martwy ksylem (drewno), przewodzący wodę i rozpuszczone w niej sole mineralne z korzeni do innych części ciała rośliny. W funkcji tej wyspecjalizowały się dwa rodzaje elementów drewna: cewki (tracheidy), charakterystyczne dla paprotników i roślin nagonasiennych i naczynia (tracheje), występujące u okrytonasiennych.
2) żywy floem (łyko), przewodzący rozpuszczone produkty asymilacji z liści w głąb rośliny, zbudowany z bezjądrowych komórek sitowych tworzących rurki sitowe (sitowe elementy roślin), a także z komórek miękiszowych i włókien wzmacniających. U roślin okrytonasiennych występują ponadto wyspecjalizowane komórki parenchymatyczne (komórki towarzyszące), pełniące rolę pomocniczą w przewodzeniu substancji pokarmowych przez rurki sitowe.

Merystemy, tkanki twórcze, tkanki roślinne złożone z komórek zdolnych do podziałów. Wyróżniamy merystemy pierwotne i wtórne
Wśród merystemów pierwotnych, działających przez całe życie rośliny, można wyróżnić:
1) merystemy wierzchołkowe, zlokalizowane w stożkach wzrostu pędów i korzeni,
2) merystemy boczne pierwotne, czyli tzw. miazgę wiązkową (miazga twórcza) w otwartych wiązkach przewodzących roślin dwuliściennych (okrytozalążkowe), warunkujące wtórny przyrost pędów na grubość, oraz
3) merystemy interkalarne - zlokalizowane u podstawy międzywęźli (łodyga) u traw i niektórych innych roślin jednoliściennych (nagozalążkowe), umożliwiające ich wzrost na długość mimo zakończenia działalności stożka wzrostu pędu.
Komórki tkanek merystemów pierwotnych są stosunkowo małe, o regularnym kształcie, ściśle do siebie przylegające, wypełnione gęstą cytoplazmą ze stosunkowo dużymi jądrami komórkowymi.
Merystemy wtórne powstają wtórnie z tkanek stałych, charakteryzują się większymi, wydłużonymi komórkami, z dużymi wodniczkami. Należy do nich miazga korkotwórcza, czyli korkowica, miazga międzywiązkowa, tworząca się w miękiszu promieni rdzeniowych w pędach, oraz miazga okolnicy korzenia.

Tkanka wodna, miękisz wodny, odmiana miękiszu spichrzowego, zbudowana z bardzo dużych komórek, zawierających olbrzymie wodniczki. Pełni funkcję magazynowania wody, występuje w większych ilościach u roślin gruboszowatych, np. u kaktusów.