Techniki Freinet'a

Celestyn Freinet był jednym z największych pedagogów –nowatorów XX w. Życie jego nie było łatwe. Urodził się 15.x.1896 roku w wiosce prowansalskiej Gars w biednej rodzinie. Nie ukończył szkoły nauczycielskiej .Uczestniczył w I Wojnie Światowej. Stracił na niej zdrowie; zachorował na płuca. Wiedząc o swojej chorobie podejmuje decyzje, że będzie żył krótko, a pożytecznie.
Obejmuje pracę nauczyciela w małej wiosce oddalonej 60 km od Nicei, która miała stać się kolebką wielkiego Ruchu Pedagogicznego Nowoczesnej Szkoły. Nie był przygotowany do zawodu nauczycielskiego ,dlatego też postanawia opierać się na obserwacji swych uczniów ,na poznawanie ich zainteresowań, na ich reakcjach i wypowiedziach. Codziennie wyprowadza dzieci z dużych ścian szkoły, na krótkie wycieczki, umożliwiając im obserwowanie przyrody i zbieranie informacji o otaczającym ich świecie. Po powrocie do klasy trwa dyskusja na temat spostrzeżeń, na tablicy zapisywane są zdaniami ich relacje. Dzieci chętnie czytają i przepisują. I Freinet w dalszej swojej pracy wpada na pomył, że za pomocą czcionek drukarskich i prostej prasy dzieci powielają ułożone przez siebie pomysły przesyłają do innej szkoły, skad w odpowiedzi otrzymują opowiadania wydrukowane przez kolegów. To inspiruje dzieci do czytania i pisania. Poprawiają się w matematyce, przyrodzie, uzyskują dobre wyniki.
Wprowadził różnorodne ,,techniki szkolne,, .Wśród znanych technik Freinet’a znajdujemy różnorodne formy swobodnej ekspresji, swobodne teksty dzieci, doświadczenie poszukujące.
Pierwsze zajęcia związane z ekspresja słowną odbywają się już w przedszkolach. Dziecko poznawało przedmioty, zjawiska, zachodzące zwiazki. Spontaniczne wypowiedzi dzieci przedszkolnych są pierwszym swobodnym tekstem, który zapisuje się na tablicy.
W klasach freinetowskich dużo miejsca zajmuje ekspresja plastyczna w formie :malarstwa, grafiki, rzeźby.
Ekspresja we wszystkich postaciach dziecka stosowana na co dzień jest najlepszym środkiem nawiązania kontaktu z uczniem.
Freinet wprowadza techniki swobodnych tekstów, opiera się na swobodnej ekspresji słownej dziecka, którą Freinet wysunął na pierwsze miejsce. Przywiązywał ogromną rolę do twórczego myślenia i kształcenia dziecka. Język jego zdaniem wyraża nie tylko wewnętrzne przeżycia ,ale jest przede wszystkim narzędziem komunikacji społecznej oraz narzędziem poznawczym świata
Doświadczenie poszukujące-to rozwiązywanie róźnorodnych problemów w zakresie wszystkich przedmiotów nauczania, ćwiczeń, umiejętności szkolnych za pomocą fiszek, referatów, opracowań tematycznych na podstawie informacji z róźnych żródeł.
W technice swobodnych tekstów dzieci znajdujemy zródło do nauki języka ojczystego, jako źródła poznania dziecka a także punkt wyjścia do zainteresowań.(drukarnia ,gazetka szkolna)
Podstwaowe założenia koncepcji pedagogicznej sformułował C.Frenet w książce
,, L Ecde Moderne Franccisce,,. Twierdził on, że celem wychowania jest maksymalny rozwój osobowości dziecka w łonie rozumnie pojętej wspólnoty, której służy i która jemu służy.
Wynikiem wychowania ma być doprowadzenie dziecka przyszłego obywatela, do pełnego rozumienia swej odpowiedzialności za kształtowanie własnej przyszłości i przyszłości społeczeństwa w którym przyjdzie mu żyć. Dla spełnienia nadrzędnego celu niezbędne są według Freineta warunki .Po pierwsze ważne jest współdziałanie nauczyciela z uczniami i uczniów miedzy sobą w obrębie kolektywu, któremu każdy służy i z którego usług korzysta
Po drugie prawidłowe układanie stosunków w klasie opartych na szacunku do dziecka, dla jego swobodnej ekspresji i osobowości. Po trzecie bliska współpraca z najbliższym środowiskiem przyrodniczym i społecznymi innymi szkołami. Nie mniej ważne jest uzasadnione umotywowanie wysiłków ,jakie dziecko podejmuje i stwarzanie mu poczucia bezpieczeństwa oraz posługiwanie się nowoczesnymi narzędziami i technikami. Trzeba powiedzieć, że w pedagogice Freineta kluczową role odgrywają:
Swobodna twórczość uczniów(formy artystyczne i praktyczne)
Wykorzystywanie ekspresji dziecka(wyzwalanie postaw twórczych w różnych dziedzinach życia).
Freinet jest zdecydowanym przeciwnikiem ,,szkoły tradycyjnej,, .Chciał aby kształcenie było swobodne, naturalne, ekspresyjne.
Chodzi o takie kształcenie, które zapewnia dziecku oderwanie od leków i napięć związanych z nauką.
Freinet postawił cele wychowania i nauczania. Są to:
Ukształtowanie z dziecka człowieka jutra moralnego, uspołecznienie jako człowieka świadomego swych praw i obowiązków
Wychowanie dziecka na człowieka inteligentnego badacza, twórcę, matematyka, muzyka, artystę
Moralną drogą uczenia się wcale nie jest przyswajanie przez wykład i pokaz, ale ,,doświadczenia poszukujące,, -swobodna ekspresja
Nauka powinna być żywa,w której pamięć odgrywa rolę pomocniczą, przyswojenie wiedzy odbywa się wbrew temu, co nieraz sądzi się poprzez wyuczenie reguł i prawideł
Zgodnie z powyższymi założeniami Freinet wprowadził różnorodne interesujące zajęcia pozwalające na uaktywnianie uczniów. Dawna klasa została przekształcona w wielokierunkową i ruchliwą pracownie.
W koncepcji swej Freinet uwzględniał rozwój dziecka autentyczny, naturalny sposób bycia. Wielki nacisk położył na obserwację i poznanie dziecka na tle jego warunków środowiskowych. Odrzucił skrajny biologizm, zachowując jednak zasadę rozwijania uzdolnień ,zainteresowań i zamiłowań, przy jednoczesnym korygowaniu niepożądanych postaw.




Bibliografia:
H.Semenowicz ,,Freinet w Polsce,,W-wa 1980r.
A.Kargulowa i B.Kollek,,Pedagogika Freinet ‘a na dziś’’ Zielona góra 1992 r.
W.Frankiewicz,,Technika swobodnych tekstów jako metoda kształcenia myślenia twórczego,, W-wa 1983r.