Spis treści opracowania
Alkohole
1. Alkohole – związki organiczne o wzorze ogólnym R-OH w których grupa hydroksylowa OH przyłączona jest bezpośrednio do łańcucha węglowego.
2. Alkohol nasycony – alkohol, który posiada w łańcuchu węglowym tylko wiązania pojedyncze.
3. Alkohol nienasycony – alkohol, który posiada w łańcuchu węglowym wiązania wielokrotne; szczególną grupę stanowią enole.
4. Enole – związki zawierające przy atomie węgla z podwójnym wiązaniem grupę OH; są nietrwałe, szybko ulegają tautomerii do odpowiedniego aldehydu lub ketonu
5. Tautomeria – zjawisko polegające na wzajemnym przechodzeniu jednego izomeru strukturalnego w drugi, aż do osiągnięcia stanu równowagi.
Fenole
6. Fenole – związki, w których grupa hydroksylowa jest bezpośrednio połączona z pierścieniem aromatycznym – ArOH
7. Nazewnictwo fenoli - nazwy systematyczne dla fenoli tworzy się dodając przedrostek hydroksy do nazwy węglowodoru
8. Właściwości fizyczne - Fenole to przeważnie ciecze lub ciała stałe o niskich temperaturach wrzenia lub topnienia w porównaniu do alkoholi o porównywalnej masie cząsteczkowej. Słabo rozpuszczają się w wodzie. Są substancjami bezbarwnymi. Między cząsteczkami fenoli, podobnie jak w alkoholach, powstaje wiązanie wodorowe.
9. Otrzymywanie fenoli:
- poprzez stapianie sulfonianów z alkaliami
- z aromatycznych halogenopochodnych poprzez stapianie z NaOH – reakcja zachodzi w bardzo drastycznych warunkach (temp 360C, ciśnienie 300 atm)
10. Właściwości chemiczne:
- fenole wykazują bardziej kwasowe właściwości niż alkohole
- wodny roztwór fenolu wykazuje odczyn słabo kwaśny i nosi nazwę kwasu karbolowego
- fenole reagują z roztworami wodorotlenków dając sole zwane fenolanami (pod wpływem kwasów nieorganicznych fenolany przekształcają się z powrotem w odpowiednie fenole – patrz otrzymywanie)
Rozbudowany tekst wraz ze wzorami chemicznymi znajduje się w załączniku
