Konspekt "nieśmiałość"

1. Nieśmiałość
Stan psychiczny, w którym są obecne charakterystyczne elementy płaszczyzny motywacyjnej, behawioralnej lub poznawczej. Pojawiają się one w sytuacji gry dana osoba jest oceniana przez inne osoby. Nieśmiałość składa się przede wszystkim z uczuć takich jak: zażenowanie, skrępowanie, zakłopotanie i lęk. Przeżywaniu nieśmiałości najczęściej towarzyszą różne niepożądane objawy – przyśpieszony puls, pocenie się, zaczerwienienie na twarzy, napięcie mięśniowe (najczęściej mięśni twarzy). Niektóre z tych objawów są bardzo łatwe do zaobserwowania. Obawa przed zdemaskowaniem nieśmiałości dodatkowo ją potęguje. Zdaniem niektórych specjalistów skrajną postacią nieśmiałości jest fobia społeczna – najczęściej występujące zaburzenie lękowe.
Nieśmiałe dziecko nie potrafi wpasować się w grupę rówieśniczą, tymczasem każdy rodzic chciałby, by jego pociecha miała swój kręg przyjaciół, więc istnieje ryzyko, że będzie wywierał na dziecko ciśnienie, żeby jednak zaczęło się bawić. Tymczasem to do rodzica należy zadbanie o to, by dziecko poczuło się lepiej. Pierwszą rzeczą, którą trzeba zrobić, jest zaakceptowanie dziecka takiego, jakim jest, należy pogodzić się z jego nieśmiałością i tym, że potrzebuje więcej niż inne dzieci czasu, aby oswoić się z nowymi doznaniami. Dziecko wiedząc, że akceptujemy je takim jakie jest, łatwiej będzie mogło pokonać swoje bariery wewnętrzne. Sprawą priorytetową jest cierpliwość rodzica oraz przekonanie, że nieśmiali ludzie też potrafią sobie nieźle radzić w dorosłym życiu. Wiele znamienitych pierwszoligowych osobistości niegdyś uchodziło za osoby nieśmiałe.
Nie należy w żadnym wypadku wywierać na dziecko presji i zmuszać go do czegoś, czego nie chce robić.
W celu łatwiejszego przezwyciężenia problemu z dzieckiem warto nawiązać współpracę z wychowawczynią naszego dziecka. Warto poznać jej zdanie na temat dziecka, jak ona postrzega jego kontakty z otoczeniem rówieśniczym. Można wypracować wspólny styl postępowania, wzajemnie się uzupełniać. Pamiętajmy, jakie są najczęściej spotykane przyczyny nieśmiałości: brak wiary w siebie, obawa przed negatywną oceną, strach przed odrzuceniem przez grupę, nieumiejętność nawiązywania kontaktów, przyczyną może być też coś odmiennego w dziecku, np. to że nosi okulary, jest grubsze, ma wadę wymowy.

DZIECKO NIEŚMIAŁE :
- rzadko się śmieje, ma mało wyrazistą mimikę;
- ma trudności z przekazaniem tego, co myśli i czuje;
- nie interesuje się rówieśnikami;
lubi przebywać i bawić się z wyimaginowanymi towarzyszami;
- nie okazuje intensywnych uczuć;
- nie inicjuje zabawy.
Jest nieśmiałe i zamknięte w sobie nie dlatego, że mu z tym dobrze, ale dlatego, że w ten sposób ucieka przed światem, który wydaje mu się obcy i groźny.

2. Konspekt z zajęć dla grupy dzieci w wieku 7- 8 lat.
- dzieci chodzą do pierwszej klasy szkoły podstawowej
- część z dzieci zna się z grup przedszkolnych
- druga część dzieci nie uczęszczała do przedszkola
Z klasy liczącej 22 osoby znajduje się 3 dzieci. Dzieci te nie uczęszczały do przedszkola i są nieśmiałe. Po obserwacji przez wychowawcę klasy, dostrzegł on iż nie uczestniczą w życiu klasy i nie potrafią się zintegrować z grupą. Zajęcia będą trwać codziennie jedną godzinę lekcyjną w trakcie zajęć szkolnych.

CELE ZAJĘĆ:
- podniesienie poczucia własnej wartości,
- przezwyciężenie nieśmiałości,
- dostarczanie dzieciom poczucia bezpieczeństwa, otwartości i szczerości,
- rozwijanie umiejętności komunikowania się; rozbudzenie gotowości do swobodnego wypowiadania się,
- tworzenie sytuacji sprzyjających wyrażaniu własnych uczuć.
- samopoznanie (w sferze osobowościowej i emocjonalnej),
- budowanie pozytywnego obrazu siebie,
- wzmocnienie wiary we własne siły poprzez podwyższenie samooceny,
- przeciwdziałanie skłonności do izolacji,
- ograniczenie lęków związanych z kontaktami,
- kształtowanie umiejętności nawiązywania prawidłowych kontaktów,
- kształtowanie wytrwałego dążenia do celu, umiejętności przezwyciężania trudności,
- nauka otwartości na innych i spontanicznych zachowań,
- pobudzenie do większej aktywności ruchowej,
- nauka otwartego wyrażania własnych przeżyć i uczuć, rozwój ekspresji emocji,
- rozwój wyobraźni i postawy twórczej.

Kontrakt, który zawieramy z dziećmi:
- nie przerywamy osobie mówiącej,
- słuchamy uważnie wypowiedzi innych,
- nie śmiejemy się z wypowiedzi innych.

ZAJĘCIA I:
Gra w imiona
Dzieci siadają w kręgu, pierwsza osoba podaje swoje imię , kolejna wymienia imię osoby poprzedniej i dodaje swoje. Zabawa trwa dopóki nie obejdzie całego kręgu.

Złap moje imię
Jedna z osób dostaje piłkę, rzuca ją do kogoś. Osoba, która łapie mówi imię osoby, która rzuciła i podaje piłkę następnemu dziecku, które łapie i mówi imię, tej osoby od której otrzymało piłkę itd. Zabawa trwa dopóki wszyscy nie nauczą się swoich imion.

„Kot i mysz”
Dzieci ustawiają się w kole i mocno trzymają za ręce. Na początku nauczyciel wybiera dwóch ochotników. „Kota” ustawia na zewnątrz, „mysz” – wewnątrz. „Kot” usiłuje złapać „mysz”, a pozostałe dzieci nie chcą do tego dopuścić. Jeżeli kot złapie mysz zabawa zaczyna się od nowa.

Rundka w kręgu kończąca zajęcia. Dzieci kolejno dokańczają zdanie „Na dzisiejszych zajęciach najbardziej podobało mi się........”

ZAJĘCIA II
Moje ulubione zajęcie.
Dzieci siedzą w kole. Kolejno wstają i pantomimicznie przedstawiają swoje ulubione zajęcia, pozostałe dzieci odgadują, co lubi robić dane dziecko.

"Wirująca butelka".
Osoba zakręca butelkę i mówi coś miłego koledze, do którego butelka się zakręciła ( ważne jest, aby wypowiedzi dotyczyły cech charakteru i usposobienia, a nie wyglądu, czy posiadanych rzeczy).

Praca w małych grupach.
Grupę dzielimy na 2-osobowe podgrupy ( licząc do dwóch). Każda z osób otrzymuje kartkę na której dzieci rysują swoje ulubione zwierzątko. Później opowiada o nim całej grupie. Każde dziecko opowiada.

Rundka podsumowująca zajęcia – uczestnicy siedząc w kole odpowiadają na pytanie: Jak się czuję?

ZAJĘCIA III
Zabawa „Dotyk”.
Siedząc w kręgu dzieci ustawiają się jedno za drugim i przekazują sobie wzajemny dotyk na plecach zgodnie z podanym hasłem. :Idą konie, potem słonie, potem panie na wysokich szpileczkach z gryzącymi pieskami, płynie rzeka, pada deszczyk, potem dreszczyk”. Po zabawie rozmowa, który dotyk był przyjemny, miły, a który niemiły.

Bezludna wyspa.
Wychowawca dzieli grupę na dwie podgrupy, każda z nich dostaje kredki i bloki. Następnie prowadzący mówi: „Wyobraźcie sobie, że płynęliście statkiem przez ocean, niestety wasz statek się rozbił, wam jednak udało się uratować i znaleźliście się na bezludnej wyspie. Narysujcie co byście chcieli żeby się na niej znalazło.

Krąg kończący zajęcia – „ Moja najśmieszniejsza mina”. Dzieci po kolei pokazują śmieszne miny, starając się rozweselić pozostałych członków grupy.

ZAJĘCIA IV
Zabawa „Punkty dotyku”.
Dzieci dobierają się parami. Prowadzący wymienia punkty dotyku (głowa, dłonie, łokcie, kolana, stopy). Na polecenie prowadzącego pary dotykają się dłońmi, łokciami, kolanami. Każda para wybiera dotyk najbardziej przyjemny dla siebie i powtarza go.

Zabawa w „chusteczkę haftowaną”
Mam chusteczkę haftowaną, wszystkie cztery rogi, kogo kocham, kogo lubię rzucę mu pod nogi. Tej nie kocham, tej nie lubię, tej nie pocałuję, a chusteczkę haftowaną tobie podaruję.
W czasie trwania piosenki w środku kółka spaceruje jedno z dzieci z chusteczką w dłoni. Na koniec piosenki dziecko, które trzyma chusteczkę, podaje ją osobie przez siebie wybranej. Para rozkłada chusteczkę na podłodze, klęka na niej i dzieci dają sobie buziaka.
Następnie wybrana osoba wchodzi do środka koła, osoba wcześniej wybierająca dołącza do kółeczka. Ponownie dzieci śpiewają piosenkę i zabawa toczy się dalej.

Zakończenie spotkania – stojąc w kole wszyscy trzymają się za ręce, pochylają i wyskakując w górę wykrzykują „hura”.

ZAJĘCIA V
Zabawa „Magiczny bęben”.
Prowadzący mówi: Oto magiczny bęben. Możecie poruszać się tylko wtedy, kiedy on bije. Kiedy zamilknie, wszyscy zastygają w swoich pozach. Teraz magiczny bęben ma jeszcze większą moc. Wszyscy muszą wykonywać jego rozkazy. Nauczyciel uderza w bęben w zróżnicowanym rytmie i podaje polecenia:
- bądź miłym kotkiem,
- złym psem,
- wypłoszonym zającem,
- zmęczonym słoniem,
- wesołą małpką,
- sennym misiem

Ćwiczenia relaksacyjne.
Nauczyciel mówi: ponieważ jesteśmy sennymi misiami, kładziemy się wygodnie na podłodze, na wznak, zamykamy oczy, rozluźniamy wszystkie mięśnie. Oddychamy równo, lekko, swobodnie. Rozluźniamy mięśnie prawej ręki, lewej ręki. Oddychamy równo, lekko, spokojnie. Czujemy się spokojni, odprężeni. Otwieramy oczy, poruszamy rękoma, unosimy nogi, siadamy.

Kolor moich uczuć.
Dzieci otrzymują po trzy buźki. Wychowawca mówi „ Buźki te przedstawiają wasze uczucia w 3 różnych sytuacjach 1- gdy dostaliście wymarzony prezent na urodziny, 2- gdy wasz kolega powiedział wam coś bardzo przykrego, 3- gdy wracacie do domu sami wieczorem i wydaje wam się, że ktoś za wami idzie. Postarajcie się najpierw określić emocje jakie towarzyszą wam w tych sytuacjach, a następnie za pomocą farb pokolorujcie poszczególne uczucia na barwy, które kojarzą wam się z tymi przeżyciami”. Po skończeniu prac dzieci na forum grupy pokazują pomalowane przez siebie buźki i omawiają je.

Zakończenie zajęć. Wychowawca krótko podsumowuje zajęcia, dziękuje za udział w nich i rozdaje dzieciom dyplomy za aktywne uczestnictwo.

3. 10 zasad dla mamy wstydliwego malucha
Nie wierząc we własne siły, czując się gorszym, nie można pokonać nieśmiałości. Wspieraj więc dziecko. Zrób wszystko, by uwierzyło, że jest wspaniałą, wartościową osobą i nie wątpiło w swoje możliwości.

1. Zapewniaj malucha o swojej bezwarunkowej miłości. Okazuj ją, ale i mów o niej wprost.
2. Słuchaj dziecka. Poświęcaj mu uwagę, by nie musiało się jej domagać.
3. Pozwól mu podejmować decyzje. Dawaj wybór („Biała czy żółta koszulka?”).
4. Wspieraj jego samodzielność. Nawet jeśli zapinanie guzików trwa kwadrans, warto to wytrzymać.
5. Dodawaj wiary w sukces. Zapewniaj dziecko, iż wierzysz, że mu się uda.
6. Częściej chwal, niż krytykuj. Nagrody i pochwały za dobre zachowanie są znacznie skuteczniejsze niż stałe strofowanie lub krytykowanie.
7. Nie porównuj malucha z innymi. Stawianie kogoś za wzór nie mobilizuje do zmiany, a zawsze odbiera wiarę w siebie.
8. Nie dokuczaj, nie wyśmiewaj i nie poniżaj. Robienie tego nawet w żartach albo złości godzi w poczucie wartości.
9. Pozwól dziecku popełniać błędy. Uświadom mu, że w ten sposób się uczymy, bo nikt nie jest idealny.
10. Krytykuj zachowanie, a nie malucha. Mów raczej: „Nieładnie popychać kolegę” zamiast: „Ty nieznośny łobuzie!”.