Sprawa polska w czasach napoleońskich

Polityka zaborców i organizacja niepodległościowa:
zaborcy na zajętych ziemiach wprowadzili własne prawo, język, administrację i urzędników
pozbawienie szlachty wielu przywilejów (udział w rządzeniu państwem, własne sądy stanowe, samorząd terytorialny)
pogorszenie sytuacji duchowieństwa
utworzenie nowych granic celnych
zerwanie tradycyjnych więzi handlowych
zwiększono podatki chłopom i nadano im obowiązek długiej służby wojskowej na zasadzie poboru
dążenie do wynarodowienia mieszkańców nowo uzyskanych ziem
1796 – zaczęły powstawać organizacje niepodległościowe: Towarzystwo Republikanów Polskich, Centralizacja Lwowska (<= na terenach zaborców), (oraz na emigracji =>) w Paryżu Deputacja (liczyła na wywołanie w RP powstania zbrojnego) i Agencja (liczyła na dyplomatyczną drogę odzyskania niepodległości)
Legiony Polskie we Włoszech:
po utracie niepodległości w wyniku III rozbioru wielu działaczy narodowych szukało możliwości odzyskania przez Polskę własnej państwowości
Legiony Dąbrowskiego, czyli Legiony polskie we Włoszech, były to polskie oddziały, które w latach 1797-1807 walczyły u boku wojsk francuskich i sprzymierzonych z nimi wojsk włoskich. Dzięki wpływom Napoleona, za pośrednictwem Agencji Jan Henryk Dąbrowski podpisał 9 I 1797 umowę z nowym rządem Republiki Lombardzkiej. W maju 1797 w szeregach Legionów stanęło około 7 tys. żołnierzy, głównie Polaków przebywających na emigracji oraz polskich jeńców i dezerterów z armii austriackiej wcielonych do niej uprzednio i zmuszanych do walki z Francuzami. We wrześniu 1799 na terenie Niemiec powstały oddziały polskie tworzące Legię Naddunajską. Po zawartym w 1801 pokoju w Luneville nastąpiła reorganizacja legionów. Znaczną ich część Bonaparte wysłał na wyspę San Domingo (dzisiejsze Haiti) w celu udziału w tłumieniu antyfrancuskiego powstania tubylców. Większość legionistów zginęła w walkach lub zmarła z chorób tropikalnych. W 1805 ok 4 tys legionistów brało udział w dalszych kampaniach przeciwko Austrii a w 1806 przeciwko Prusom.
Józef Wybicki, współorganizator Legionów, autor pieśni Legionów - "Mazurek Dąbrowskiego", która z czasem stała się polskim hymnem narodowym. Wyrażała ona podstawowy cel istnienia legionów- walkę o odzyskanie niepodległości.
Rozwinęła się świadomość narodowa oraz nadzieja na obalenie traktatów rozbiorowych.
Księstwo Warszawskie:
utworzone na mocy pokoju tylżyckiego w 1807 z większości ziem II i III zaboru pruskiego
w Dreźnie Napoleon nadał Księstwu konstytucje zapewniającą wszystkim obywatelom Księstwa Warszawskiego: wolność osobistą, równość wobec prawa, prawo do własności prywatnej i swobodę wyznania
władcą został król saski Fryderyk August
łącznikiem między nim a sejmem była Rada Stanu
Księstwo mogło posiadać własną armię i wprowadzić kodeks Napoleona jako prawo cywilne
państwo podzielone na departamenty prowadziło akt stanu cywilnego
rozwój gospodarki kapitalistycznej
korpus austriacki wkroczył w granice Księstwa
dowódca wojsk Księstwa, książę Józef Poniatowski podjął walkę z austriakami
1809 –nierozstrzygnięta bitwa pod Raszynem- Poniatowski oddał Austrii W-wę i przeniósł działania wojenne na prawy brzeg Wisły
w wyniku pokoju w Schoenbrunnie terytorium Księstwa zostało powiększone między innymi o Lublin, Zamość, Sandomierz i Kraków
1812 -wojna z Rosją – utrata znacznej części Wielkiej Armii
losy księstwa rozstrzygnął w 1815 kongres wiedeński, po ostatecznej klęsce Napoleona
znaczenie Księstwa:
odrodzenie instytucji państwowych i prawnych
konstytucja, obowiązujący od 1808 kodeks Napoleona i inne przepisy prawne wprowadziły wolność osobistą i równość wszystkich obywateli wobec prawa
zlikwidowano sądownictwo stanowe, wprowadzając sądownictwo powszechne
kierowana przez Stanisława Kostkę Izba Edukacyjna kontynuowała koncepcję KEN
rozwinęło się szkolnictwo elementarne, średnie i zawodowe
Towarzystwo Przyjaciół Nauk stając się aktywnym ośrodkiem naukowym przyczyniło się do rozwoju medycyny, nauk przyrodniczych, ekonomii, historii i językoznawstwa