Widłak goździsty i jałowcowaty

Widłakowe (Lycopsida) są prymitywnymi roślinami lądowymi, które podobnie jak rośliny wyższe wykształciły łodygi, liście i korzennie oraz tkanki przewodzące służące do transportowania wody, soli mineralnych i substancji odżywczych. Jednakże w odróżnieniu od roślin wyższych, w procesie rozmnażania wykształcają one nasion. W ich cyklu życiowym można wyróżnić dwa pokolenia. Jedno pokolenie zwane, sporofitem (roślina zielona), wytwarza zarodniki w zarodniach. Drugie pokolenie, kiełkujące z zarodnika, rozwija się w mały, krótko trwały gametofit, wytwarzający męskie i żeńskie gamety, z których po zapłodnieniu powstaje zygota; daje ona początek nowej roślinie- sporofitowi. Gametofit jest najczęściej bulwiasty, nadziemny lub podziemny żyjący w symbiozie z grzybami. Należą do klasy paprotników. Występuje około 1000 gatunków, żyjących współcześnie. Widłakowe zgrupowane są w trzy rodziny: Widłakowate (Widłaki), widliczkowate (widliczka) i poryblionowate (porybin). Mają małe liście płonne ułożone na łodydze skrętolegle, liście z zarodniami zebrane zwykle w wyraźny kłos. Widłaki (Lycopodium) to zarodnikowe rośliny zielone z klasy widłakowatych. Na całej kuli ziemskiej występuje około 400 gatunków, np. byliny nadziemne, w tropikach nadrzewne (epifity). Rozmnażają się głównie wegetatywnie, ponieważ przedrośle rozwijają się około 15 lat. Pędy są zwykle płożące się, ze wznoszącymi się odgałęzieniami bocznymi, rzadziej wzniesione lub zwisające. W Polsce występuje ok. wszystkie są chronione w celach leczniczych (można obcinać kłosy zarodniowe). Najprostszy jest widłak goździsty. Tworzy długie, płożące się po mchu i zakorzeniające się pędy, pokryte gęsto licznymi drobniutkimi listkami. Miejscami tworzy niskie zielone darnie wśród łanów borówki czernicy. Widłak goździsty to roślina zimotrwała i dlatego w zimie i wczesną wiosną, gdy brak innej zieleni, narażony jest na niszczenie. Jego kłosy zarodniowe powstają na krótkich, wzniesionych odgałęzieniach pędu płożącego się; są osadzone na rozwidlonych szypułkach, zwykle po 2 na każdym takim pędzie. Same kłosy są bladozielone, złożone z licznych zarodniowych, wydłużonych na końcach włosowato. Widłak goździsty występuje w suchych, zwłaszcza sosnowych lasach, wrzosowiskach, na niżu i w górach po kosodrzewinę. Podobnie jak wszystkie inne gatunki widłaków podlega całkowitej ochronie.

Podobny do niego widłak jałowcowaty rośnie najczęściej w cienistych lasach świerkowych i dlatego częstszy jest w górach niż na niżu. Widłak jałowcowaty ma kłosy zarodnikowe pojedyncze i bez szypułek, osadzone na końcach wzniesionych odgałęzień płożącego się pędu.