Działalność gospodarcza

1. Co to jest działalność gospodarcza?
Działalność gospodarcza to wykreowana przez system prawny każdego państwa forma organizacyjno – prawna umożliwiająca zespolenie podmiotów uczestniczących w procesie gospodarczym (właścicieli, zarządzających i pracowników) oraz materialnych czynników produkcji (środki i przedmioty pracy).
Wedle art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej „działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”.
Działalność gospodarcza, w ujęciu podstawowym, wyróżnia się:
• Charakterem zarobkowym (nastawiona na zysk)
• strukturą organizacyjną (terytorialną –siedziba, pracy – określenie warunków pracy, kadrową –podział praw i obowiązków pracowników)
• ciągłością wykonywanej działalności
• określonym ustawowo profilem (budowlana, handlowa, usługowa, wytwórcza, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, działalność zawodowa)

Definicje działalności gospodarczej znajdują sie w wielu ustawach, szczególnie w ustawach podatkowych. Nie zawsze maja takie samo znaczenie. Oto kilka z nich:
• Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym
imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie sa zaliczane do innych
przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt. 1, 2 i 4-9.
• Ustawa o podatku od towarów i usług:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców,
w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób
wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w
okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność
gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości
niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych
• Według sądu najwyższego:
Musi być wykonywana w sposób zawodowy (osoba musi posiadać wiedzę o swojej działalności_
-traktuje ona działalność zarobkowo
-charakteryzuje się powtarzalnością działań
-warunkiem jest wprowadzenie swoich towarów i usług na rynek
-reguły rynkowe
• Według ordynacji podatkowej
każda działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu, prowadzona na własny lub na cudzy rachunek

2. Kto może być przedsiębiorcą?

Przedsiębiorca w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osoba prawna, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawna - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarcza. Za przedsiębiorców uznaje sie także wspólników spółki
Cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej

Kategorie przedsiębiorców
Wyodrębnia sie następujące kategorie przedsiębiorców: mikroprzedsiebiorca, mały przedsiębiorca
oraz średni przedsiębiorca.
1. Mikroprzedsiebiorca
Za mikroprzedsiebiorce uważa sie przedsiębiorcę, który, w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat
Obrotowych:
• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
2. Mały przedsiębiorca
Za małego przedsiębiorcę uważa sie przedsiębiorcę, który, w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat
obrotowych:
• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
3. Średni przedsiębiorca
Za średniego przedsiębiorcę uważa sie przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

3. Koncesja

Podstawową zasadą w gospodarce rynkowej jest swoboda prowadzenia działalności gospodarczej. W niektórych dziedzinach ustawodawca wprowadził pewne warunki, od których spełnienia jest uzależniona możliwość podjęcia działalności gospodarczej.
Jednym z tego typu wymogów jest obowiązek uzyskania koncesji (licencji). Koncesje są udzielane na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.
Obowiązek uzyskania koncesji wynika zarówno z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jak i z innych ustaw. Koncesja na prowadzenie działalności wymagana jest w konkretnych przypadkach, na wykonywanie ściśle określonych czynności bądź działalności.
Zgodnie z art. 46 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
*poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
* wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
* wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
* ochrony osób i mienia;
* rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
* przewozów lotniczych.
Zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw. Może zdarzyć się sytuacja, iż jest ograniczona liczba koncesji na które jest wielu chętnych. W podobnych okolicznościach zostaje zorganizowany przetarg w którym wygrywają firmy proponujące największą opłatę za koncesję.
Za udzielenie koncesji lub jej zmianę pobiera się opłatę skarbową, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

4. Zezwolenia

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nakłada na przedsiębiorców również obowiązek uzyskania zezwolenia, gdy wymaga tego wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach odrębnych ustaw. Zezwoleń udzielają organy administracji publicznej różnych szczebli. Zwykle decyzja organu zezwalającego na prowadzenie takich form działalności gospodarczej, wiąże się z koniecznością spełnienia przez przedsiębiorcę dodatkowych wymogów. Najczęściej są to dokumenty i świadectwa potwierdzające posiadanie szczególnych kwalifikacji i umiejętności oraz doświadczenie (np. staż pracy w zawodzie). Wydanie zezwolenia oraz promesy zezwolenia wiąże się z wydatkiem na opłatę skarbową w wysokości określonej w Ustawie o opłacie skarbowej lub w wysokości określonej w odrębnych ustawach.
Zasadniczą różnicą pomiędzy koncesją a zezwoleniem jest to, iż organy koncesyjne udzielają koncesji na zasadzie uznania, natomiast organy zezwalające wydają zezwolenia, jeżeli przedsiębiorca spełni wszystkie przewidziane prawem warunki.

5. Formy
Działalność gospodarczą podmioty mogą prowadzić w formie:
• jednoosobowego przedsiębiorstwa
• spółki jawnej
• spółki partnerskiej
• spółki komandytowej
• spółki komandytowo- akcyjnej
• spółki z o.o.
• spółki akcyjnej.
6. Ale co z rejestracją?
Osoby planujące założenie firmy powinny dokładnie przemyśleć, jaką treść będą miały umowy zawierane z przyszłymi klientami. Jeśli okaże się, że kontrakt spełnia wszystkie trzy ww. warunki - fiskus uzna taką współpracę za stosunek pracy a nie za usługi wykonywane w ramach działalności gospodarczej. W takim przypadku konsekwencje podatkowe oraz ubezpieczeniowe dotkną zarówno samozatrudnionych jak i ich zleceniodawców.:
Wysokość kapitału
Nie ma określonego minimum
Odpowiedzialność
Całym swoim majątkiem
Aby zarejestrować nasza działalność gospodarczą musimy udać się do organu ewidencyjnego. Służy do tego formularz EDG-1, który jest jednocześnie:
• wnioskiem o nadanie numeru REGON
• wnioskiem o aktualizację lub nadanie numeru NIP
• zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych ZUS lub KRUS
We wniosku musimy umieścić przede wszystkim następujące dane::
• imię, nazwisko (ewentualnie nazwa, czyli firma prowadzonej działalności), PESEL
• oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli jego działalność umiejscowiona jest poza miejscem zamieszkania również wskazanie tego miejsca i adresu zakładu głównego
• data rozpoczęcia działalności – pamiętaj, że od tej daty rozpoczyna się płacenie składek ZUS
• przedmiot działalności wg PKD - przedmiot działalności należy klasyfikować na poziomie podklasy - numer pięcioznakowy: 4 cyfry + 1 litera alfabetu według klas 2007 i 2004.
Ponadto musimy określić sposób prowadzenia dokumentacji rachunkowej. Może to być:
• karta podatkowa- to najprostsza forma rozliczeń, nie wymaga prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.
• ryczałt ewidencjonowany - Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania.Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani są do prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy
• podatkowa księga przychodów i rozchodów,- Podatkowa księga przychodów i rozchodów umożliwia wybór między opodatkowaniem wg skali podatkowej i stawką liniową. Jest to dość skomplikowana forma rozliczeń, wymagająca orientacji w przepisach (zwłaszcza jeżeli chodzi o kwestie kosztów)
• pełna księgowość- to najbardziej zaawansowana i sformalizowana forma ewidencji księgowej.
Urząd gminy zawiadomi nas o terminie podpisania wniosku. Nie może to być jednak później niż trzy dni robocze od czasu jego złożenia lub wskazanej w nim daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma miejsce niezwłocznie po złożeniu podpisanego wniosku.
W terminie do trzech dni od dokonania wpisu urząd gminy przesyła dane z wniosku do wskazanego przez nas naczelnika urzędu skarbowego, właściwego urzędu statystycznego oraz właściwej jednostki terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo Centrali Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wraz z kopią zaświadczenia o wpisie w ewidencji działalności gospodarczej.