Pozytywne i negatywne skutki wulkanizmu.

Wulkanizm jest to zjawisko, które jest bardzo groźne dla człowieka, a jednocześnie fascynujące. Siłą motoryczną tego zjawiska jest energia wnętrza Ziemi. Wulkanizm obejmuje całokształt procesów związanych z wydobywaniem się magmy i substancji jej towarzyszących, czyli gazów, pyłów i skał, na powierzchnię Ziemi. Przemieszczająca się we wnętrzu Ziemi magma wypływa na powierzchnię w postaci lawy. Miejsce, w którym lawa wraz z gazami, okruchami skalnymi i popiołami wydobywa się na powierzchnię, nazywamy wulkanem.
Klasyczny wulkan ma kształt stożka. Na jego powierzchni znajduje się owalne zagłębienie , czyli krater. Jest on połączony z ogniskiem magmowym- kominem. Czasem od głównego komina odchodzą odgałęzienia zakończone kraterami pasożytniczymi.
Do niszczących czynników wybuchów wulkanów należą: chmury gorejące, lawiny piroklastyczne, lahary, lawiny gruzowe, opady piroklastyczne, wylewy law, gazy wulkaniczne, tsunami oraz wulkaniczne trzęsienia ziemi.
Chmury gorejące powstają w wyniku erupcji eksplozywnych w przypadku, gdy ciśnienie gazów w lawie jest zbliżone do ciśnienia powietrza. Przemieszczając się ze znaczną prędkością, na przestrzeniach kilkudziesięciu i setek kilometrów niszczą wszystko, co napotkają na swej drodze.
Lawiny gruzowe powstają w wyniku rozsadzenia i rozdrobnienia górnej części stożka wulkanicznego. Bloki i okruchy skał pochodzących z poprzednich erupcji, niekiedy przemieszane z gorącymi popiołami wulkanicznymi, mogą przemieszczać się z prędkością 70-80 km/h. Lawiny gruzowe bywają również wywołane trzęsieniami ziemi związanymi z erupcją, wstrząsami wzbudzonymi przez zapadanie się kaldery i osuwiskami. W 1792 r. lawiny z wulkanu Unzen (Japonia, wyspa Kiusiu) były przyczyną śmierci ok. 9,5 tys. osób.
Jednym ze skutków erupcji wulkanów jest powstawanie kaldery, czyli ogromnych kotłów, które powstają wskutek rozerwania starego stożka lub jego zapadnięcia się po opróżnieniu zbiornika magmy.
Zjawiska wulkaniczne są ważnym czynnikiem kształtującym rzeźbę powierzchni Ziemi. Wskutek wybuchów wulkanów tworzą się góry wulkaniczne oraz rozległe pokrywy lawowe. Przykładem może być bazaltowa pokrywa wieku kredowego na wyżynie Dekan. Zajmuje ona 300 000 km² i ma grubość 3000 m. W rzeźbie terenu tworzą one rozległe płaskowyże.
Wybuchy wulkanów należą do katastrofalnych zjawisk przyrodniczych na Ziemi. Wskutek erupcji wulkanicznych giną setki osób, a środowisko przyrodnicze i dorobek ludzki ulegają zagładzie. Przykładem może być wybuch Wezuwiusza w 1979 roku, który spowodował zasypanie popiołem wulkanicznym i częściowe spalenie Herkulanum, Pompei i Stabie.
Największa znana eksplozja w dziejach ludzkości był wybuch Krakatau na Pacyfiku w 1883 roku. Wyrzucone z krateru popioły unosiły się na wysokości 50 km, a słup gazów osiągnął 27 km od powierzchni Ziemi. Z wysp o powierzchni 33,5 km² zostało zaledwie 10,5 km².
Tragiczny w skutkach wybuch wulkanu Mont Pelée na Martynice nastąpił w 1902 roku. Chmura gorących gazów oraz lawa w ciągu kilku minut zniszczyły miasto Saint-Pierre. Zginęło 26 tysięcy osób. W 1985 roku wybuch wulkanu Navado del Ruiz w Kolumbii spowodował śmierć 25 tysięcy osób.
Pozytywnym skutkiem wybuchów wulkanów jest powstawanie wysp przykładowo Himalaje, szczytów górskich przykładowo Kilimandżaro. Również gleby powulkaniczne są bardzo urodzajne, dlatego dużo ludzi osiedla się w pobliżu wulkanu. Najszybciej nauczyli się współżyć z wulkanami Islandczycy, którzy z powodzeniem wykorzystują energię wybuchowych cieplic. W Reykjaviku i innych miastach są dzielnice ogrzewane wyłącznie energią czerpaną z gejzerów.