Bliski Wschód Grecja Rzym
Warunki naturalne Położenie w dorzeczach wielkich rzek. Ciepłe, deszczowe zimy i niezbyt upalne lata. Rozmieszczenie terenów na wyspach i wybrzeżach niesprzyjające rolnictwu, również teren górzysty. Suchy klimat utrudniający uprawę zbóż (brak opadów). Linia brzegowa sprzyjająca morskim podróżom. Centralne położenie dawało możliwość stworzenia imperium śródziemnomorskiego. Duża powierzchnia ziem uprawnych (sprzyjająca hodowli i rolnictwu) i łagodny śródziemnomorski klimat.
Ustrój polityczny Na Bliskim Wschodzie była sprawowana władza absolutna. Warstwą rządzącą byli urzędnicy, kapłani i wojskowi. Każde polis miało specyficzny dla siebie ustrój. Początkowo miały one strukturę monarchii, a od VIII w p.n.e. oligarchii. Nigdy nie został stworzony jednolity system władzy. Rzym królewski – podział na rody i klasy społeczneRepublika – władze sprawowało zgromadzenie obywateliPryncypat – władza w rękach Senatu, urzędników i zgromadzeniaDominat – aparat biurokratyczny zarządzał państwem
Kalendarium VIII tys. p.n.e. – rewolucja neolityczna na Bliskim Wschodzie3100 p.n.e. – powstanie Egiptu i sumeryjskich państw 2600 p.n.e. – miasta Drawidów w dolinie IndusuXXIV w p.n.e. – imperium w MezopotamiiII tys. p.n.e. – migracje ludności na Bliski WschódXIX/XVIII w p.n.e. – kryzys cywilizacji IndusuXVIII w p.n.e. – zjednoczenie Mezopotamii i powstanie ChinXV-XIII w p.n.e. – budowa imperium egipskiegoVII w p.n.e. – rozkwit imperium asyryjskiegoVI w p.n.e. – powstanie BabiloniiVI-V w p.n.e. – zjednoczenie Bliskiego Wschodu przez Persów.334-327 p.n.e. – podbój Bliskiego Wschodu przez Aleksandra Macedońskiego III/II tys. p.n.e. – przybycie Achajów do GrecjiXVI-XII w p.n.e. – okres mykeńskiXII w p.n.e. – przybycie Dorów VIII w p.n.e. – narodziny polis555 p.n.e – powstanie Związku Peloponeskiego478-477 p.n.e. – powstanie Związku Morskiego431-404 p.n.e. – wojna peloponeska371 p.n.e – rozpad Związku Peloponeskiego338 p.n.e. – hegemonia Macedonii w Grecji337 p.n.e. – powstanie Zwiąku Korynckiego146 p.n.e. – podporządkowanie Grecji przez Rzym507 p.n.e. – powstanie Rady Pięciuset461-430 p.n.e. – okres peryklejski776 p.n.e. – pierwsze igrzyska olimpijskie 754 p.n.e. – data założenia Rzymu 508-504 p.n.e. – obalenie monarchii i powstanie republiki264 p.n.e. – Italia pod panowaniem Rzymu148-146 p.n.e. – Rzym imperium śródziemnomorskim104-101 p.n.e. – powstanie armii zawodowej30 p.n.e. – początek pryncypatu284-305 n.e. – początek dominatu330 n.e. – ustanowienie drugiej stolicy imperium w Konstantynopolu395 n.e. – rozpad imperium na dwie części476 n.e. – koniec cesarstwa zachodniego527-565 n.e. – ostatnia próba zjednoczenia imperium
Wiedza i nauka Wynalezienie pisma co umożliwiło zapiski podatkowe, opracowanie kalendarza, rozwój ówczesnej matematyki, kodeks Hammurabiego. I świadectwo anatomii fizjologii i medycyny egipskiej. Stworzenie demokracji, zapoczątkowanie historiografii, zdefiniowanie atomistycznej budowy materii. Sokrates, Platon, Arystoteles – najwięksi przedstawiciele nauki. Kalendarz juliański. Od języka łacińskiego stworzono inne lokalne języki. W większości Rzymianie opierali się na dokonaniach Greków.