Zwyrodnienie kręgosłupa

ZWYRODNIENIE KRĘGOSŁUPA
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa polega na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących staw. Występuje najczęściej u ludzi w starszym wieku, ale może rozpoczynać się u ludzi młodych.
Chrząstka szklista, pokrywająca powierzchnie stawowe ma niewielkie zdolności regeneracyjne, a w miejscu jej uszkodzenia powstaje chrząstka włóknista o gorszych własnościach biomechanicznych. Obciążenia przenoszone są przez podchrzęstną warstwę kostną, ulegającą pogrubieniu. Zmiany te mają charakter zazwyczaj powolny, ale stale postępujący.
Zmiany zwyrodnieniowe mogą być pierwotne (bez ustalonej) przyczyny i wtórne (w następstwie zmian wrodzonych, urazowych, zapalnych, zaburzeń hormonalnych, metabolicznych, niektórych chorób ośrodkowego układu nerwowego, zmian nowotworowych w stawie i okolicy)

Opis dolegliwości

Zwyrodnienie kręgosłupa prowadzi do zniszczenia krążków międzykręgowych i ich przesuwania, powodując w efekcie przemieszczanie trzonów kręgowych. Pierwsze zmiany
zwyrodnieniowe krążków międzykręgowych rozpoczynają się
już około 20 roku życia. Jest to spowodowane procesem utraty wody przez krążek międzykręgowy w wyniku którego krążek powoli zaczyna tracić swoją elastyczność. Zwyrodnienie krążków przenoszących główne obciążenia kręgosłupa powoduje nadmierne obciążenie stawów międzykręgowych w wyniku czego ulegają one uszkodzeniu.

Przyczyn zwyrodnienia jest wiele:
-nadmierne obciążnie kręgosłupa (szczególnie w skrzywieniach
-kręgosłupa), dźwiganie ciężarów, otyłość, nieprawidłowe
-ustawienie miednicy powodujące skrzywienie kręgosłupa, siedzący
-tryb życia, zmiany po urazach kręgosłupa, wady wrodzone,
-wibracje, zaburzenia odżywcze i hormonalne.

Następstwem stanów zwyrodnioniowych jest dochodzenie do powolnego zwężania kanałów, przez które wychodzą z kręgosłupa pęczki nerwów, zwanych korzonkami nerwowymi. Zwężenie oraz wypadnięcie lub tylko przemieszczenie miękkiego wnętrza pierścienia krążka międzykręgowego wywołuje ucisk na nerwy, wychodzące z rdzenia kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, wywołując przewlekłe bóle kręgosłupa lub rwę kulszową -"lumbago"- promieniujący do nogi nagły, silny ból, z towarzyszącymi często zaburzeniami innego rodzaju, np. w oddawaniu moczu.
Jeśli proces dotyczy odcinka szyjnego kręgosłupa - dochodzi do ucisku na naczynia krwionośne, co może powodować zawroty głowy, zaburzenia świadomości, przewlekłe bóle barku, a przepuklina krążka wywołuje ucisk na nerwy, objawiający się bólami promieniującymi do ręki (rwa ramienna).

Objawy
Bóle miejscowe nasilające się początkowo po wysiłku, a następnie przy każdym ruchu i w spoczynku, wzmożone napięcie mięśni przykręgowych, ograniczenie ruchomości kręgosłupa, bóle spowodowane uciskiem na korzenie nerwowe, zaniki mięśniowe

Przyczyny
Starzenie się organizmu jest najważniejszą przyczyną rozwoju choroby. Zniszczeniu ulega warstwa chrzęstna stawu. Choroba postępuje, doprowadzając - z powodu bólu i ograniczenia ruchomości stawu - do niesprawności ruchowej chorego, wymagającej niejednokrotnie pomocy osób trzecich.
U wielu osób po 50 - 60. roku życia rozwija się choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa - powoli rozwijające się, postępujące z wiekiem zniszczenie, zniekształcenie i upośledzenie funkcji stawów na skutek przeciążeń (mikrourazów), jakim stawy są poddawane każdego dnia (szczególnie u osób z nadwagą). Do zniszczenia stawów dochodzi wskutek przewlekłego, przebiegającego z niewielką aktywnością, zapalenia błony maziowej stawu. Objawy choroby to bóle stawów, ich bolesność w trakcie poruszania się, zmniejszenie zakresu ruchów. Czasem powstają wysięki w stawach i zniekształcenie ich obrysów.

Wszelkie długotrwale utrzymujące się procesy zapalne i zwyrodnieniowe, toczące się w stawie, prowadzą do jego zniszczenia i upośledzenia funkcji.

Leczenie
Procesu zwyrodnieniowego nie da się zahamować, można jedynie zmniejszyć szybkość niszczenia stawu. Podstawowe znaczenie ma odpowiednia profilaktyka.
u dzieci należy przywrócić prawidłowe stosunki anatomiczne i czynnościowe w stawie oraz leczyć wszelkie nieprawidłowości spowodowane przyczynami wrodzonymi, rozwojowymi, urazowymi.
u dorosłych wskazany jest racjonalny tryb życia, leczenie chorób zaburzających metabolizm tkanki kostnej, unikanie nadwagi i innych czynników niekorzystnie wpływających na stawy.
W nielicznych przypadkach można zastosować leczenie przyczynowe, np. zmniejszenie wagi ciała, zmiana wykonywanej pracy.