Zaimki dopełnienia bliższego - COD

zaimki dopełnienia bliższego (COD)
le singulier liczba pojedyncza le pluriel liczba mnoga
me (m') mnie nous nas
te (t') ciebie, cię vous was, panią, pana, państwo
le (l') go, jego les ich, je
la (l') ją

Zaimki dopełnienia bliższego "dopełniają" czasownik, zastępują rzeczownik stojący za czasownikiem, np.:

Je vois Pierre. Widzę Piotra. Je le vois. Widzę go.
Il aime ses parents. On kocha swoich rodziców. Il les aimes. On ich kocha.
Nous regardons la photo. Oglądamy fotografię. Nous la regardons. Oglądamy ją.


Zaimki dopełnienia bliższego zastępują rzeczowniki bądź nazwy własne, ale tylko wtedy kiedy przed rzeczownikiem stoi:

1) rodzajnik określony le, la, les, np.:

Nous écoutons les chansons de Michael Jackson.
Słuchamy piosenek Michaela Jacksona.
Nous les écoutons. Słuchamy ich.

2) zaimek wskazujący ce, cet, cette, ces, np:

J'aime ce chien. Lubię tego psa. Je l'aime. Lubię go.
Il écrit ces lettres depuis hier.
On pisze te listy od wczoraj. Il les écrit depuis hier.
On je pisze od wczoraj.
Nous regardons cette émission chaque soir.
Oglądamy tę emisję każdego wieczora. Nous la regardons chaque soir. Oglądamy ją każdego wieczora.
3) zaimek dzierżawczy, np.:

Je prends ton cd, d'accord? Biorę twoją płytę, w porządku? Je le prends, d'accord? Biorę ją, w porządku?
Nous regardons vos photos. Oglądamy wasze zdjęcia. Nous les regardons. Oglądamy je.
Il ne connaît pas son histoire. On nie zna jej historii. Il ne la connaît pas. Nie zna jej.

Jak rozpoznać dopełnienie bliższe? Jeśli w zdaniu występuje dopełnienie bliższe wtedy powinniśmy po czasowniku móc postawić pytanie qui? / kogo? lub quoi?/ co? czego?, np.:

Je vois Pierre. Widzę Piotra.
Je vois - qui? Pierre. Kogo widzę? Piotra.


Nous regardons la photo. Oglądamy fotografię.
Nous regardons - quoi? La photo. Co oglądamy? Fotografię.

Wszystkie zaimki dopełnienia bliższego zawsze stoją PRZED czasownikiem!!!!

Je t'aime. Kocham cię.
Il m'aime. On mnie kocha.
Tu l'écoutes. Słuchasz go/jej.
Nous vous connaissons. Znamy was.
Elles nous observent. One nas obserwują.
Vous les lisez souvent, les BD? Komiksy, czytacie je często?

WYJĄTEK!!!! Jest jednak jeden wyjątek, który dotyczy zaimków dopełnienia bliższego w formie twierdzącej trybu rozkazującego, w formie przeczącej zaimki wracają na swoje miejsce przed czasownikiem.

Lis-le! Przeczytaj to! Ne le lis pas! Nie czytaj tego!
Écoutez-la! Posłuchajcie jej! Ne l'écoutez pas!
Nie słuchajcie jej!
Préparons-les! Przygotujmy ich/je! Ne les préparons pas! Nie przygotowujmy ich!

UWAGA! W formie twierdzącej trybu rozkazującego zaimek me przechodzi w moi, w formie przeczącej zaimiek nie zmienia swojej formy i pozostaje me.

Écoutez-moi! Posłuchajcie mnie! Ne m'écoutez pas!
Nie słuchajcie mnie!
Parle-moi! Mów do mnie! Ne me parle pas! Nie odzywaj się do mnie!
Aidez-moi! Pomóżcie mi! Ne m'aidez pas! Nie pomagajcie mi!

Kiedy zaimki dopełnienia bliższego występują w czasach złożonych należy pamiętać o uzgodnieniu z nimi participe passé!!! W czasach złożonych zaimek dopełnienia bliższego stoi zawsze przed czasownikiem posiłkowym être - być lub avoir - mieć.

Marie? Je l'ai vue hier. Maria? Widziałam ją wczoraj.
Il les a achetées au marché, les oranges.
Pomarańcze, kupił je na targu.
Tu les a tous lus, les livres de J.P.Sartre? Przeczytałaś je wszystkie, książki Sartre'a?
Elle vous a déjà vu. Już Pana widziała.
Elle vous a déjà vue. Już Panią widziała.
Elle vous a déjà vus, (les garçons). (Chłopcy), ona już was widziała.
Elle vous a déjà vues, (les filles). (Dziewczęta), ona już was widziała.

UWAGA!! Zaimek dopełnienia bliższego le może również zastąpić rzeczownik bez jakiegokolwiek rodzajnika, przymiotnik, a nawet większą część zdania, np.:

Il est serveur? On jest kelnerem? Oui, il l'est. Tak, on nim jest.
Elles sont belles? One są piękne? Oui, elle le sont. Tak są.
Tu peux apporter ton livre? Możesz przynieść książkę? Oui, je le peux. Tak mogę.
Est-ce que vous voulez aller au cinéma? Czy chcecie iść do kina? Non, nous ne le voulons pas. Nie nie chcemy (tego).