Fizyka wzory

I zasada dynamiki (spoczynek lub ruch jednostajny prostoliniowy)
Jeżeli na ciało nie działają żadne siły lub się równoważą, to cało pozostaje w spoczynku, lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
s = v t - droga w ruchu jednostajnym
v – stała prędkość
t – czas

II zasada dynamiki (ruch jednostajnie przyspieszony)
Jeżeli na ciało o masie (m) działa niezrównoważona siła (F), to ciało porusza się z przyspieszeniem (a).
F = m a
Ciężar: FC = m g
m – masa ciała
a – stałe przyspieszenie
g – przyspieszenie ziemskie 10m/s2 (N/Kg)

III zasada dynamiki (akcja i reakcja)
Jeżeli ciało A działa pewną siła na ciało B, to ciało B działa na ciało A
z siłą o tym samym kierunku, wartości, lecz przeciwnym zwrocie.
Siła tarcia - przeciwdziałają ruchowi na styku trących się powierzchni.

Zasada zachowania pędu
W układzie odosobnionym całkowity pęd nie ulega zmianie.
m1 V1 = m2 V2

Praca: W = F s - iloczyn
Moc: - iloraz
W- praca
t- czas

Energia mechaniczna (praca wykonana) dzieli się na energię potencjalną i kinetyczną.
Jednostką energii jest 1J

Energia potencjalna ciężkości (zależy od wysokości):
Ep = m g h
m - masa
g - przyspieszenie ziemskie
h - wysokość

Energia kinetyczna (zależy od kwadratu prędkości)

m - masa ciała
v - prędkość ciała(kwadrat prędkości)

Zasada zachowania energii mechanicznej
W układzie odosobnionym całkowita energia nie ulega zmianie.
E1 = E2
Ep1 + Ek1 = Ep2 + Ek2

Ruch po okręgu
- wirująca kulka na sznurku
- karuzela
- ruch aut i motocykli po torze kołowym (zakręty)
- ruch planet dookoła słońca

Ciążenie powszechne
- wszystkie ciała w kosmosie przyciągają się

Układ Słoneczny:
Składa się z 1 gwiazdy - słońca w centrum i obiegających go planet ze swoimi satelitami.

Obiekty astronomiczne:
- gwiazdy, planety, komety, asteroidy, księżyc

I zasada termodynamiki
Sposobem zmiany energii wewnętrznej ciała poza wykonaniem pracy jest przekazanie ciepła Q ciału o niższej temperaturze przez ciało o wyższej temperaturze.

∆Ew = W + Q
∆Ew - zmiana energii wewnętrznej
W - wykonana praca
Q - wymienione ciepło

Ruch drgający
Przykłady: wahadło w zegarze, huśtawka, drgająca sprężyna, struna w gitarze.

Wahadło
Okres wahadła matematycznego(czas jednego pełnego wahnięcia) zależy od długości wahadła (im dłuższe wahadło, tym dłuższy okres).
[T]= s

Drgania gasnące są wtedy, kiedy ciało traci cześć energii na siły oporu i uzyskuje coraz mniejsze wychylenie z położenia równowagi, aż do ustania drgań.

Fale dźwiękowe (akustyczne):
- ich źródłem mogą być rożne drgające przedmioty, np. struny głosowe u człowieka
- nie mogą rozchodzić się w próżni
- szybkość fali dźwiękowej w powietrzu: ok. V = 330 m/s (1km/3s)

Szybkość ponad dźwiękowa
- osiągają ja niektóre samoloty odrzutowe, które przechodzą przez tzw. barierę dźwięku.

Fale głosowe mogą ulęgać ugięciu lub odbiciu na rożnych przeszkodach.

Echo powstaje przez odbicie fali dźwiękowej od dużej płaskiej przeszkody.

Błona bębenkowa ucha przenosi drgania z zewnątrz do wnętrza ucha.

Zbyt głośna muzyka może mogą spowodować trwałe uszkodzenie słuchu.

Elektrostatyka.
Ładunki elektryczne:
dodanie - protony
ujemne - elektrony
obojętne - neutrony

Jednostka ładunku elektrycznego jest: 1C (kulomb)
Ciała naelektryzowane różnoimiennie (+i-) przyciągają się, a jednoimiennie (+i+ lub -i-) odpychają się.

Materia składa się z atomów. W środku atomu znajdują się dodatnie protony i ujemne neutrony a do okoła nich krążą swobodne ujemne elektrony.

Przewodniki mają elektrony swobodne. (metale, ciało, ziemia)
Izolatory mają elektrony związane. (powietrze, jedwab, szkło)

Sposoby elektryzowania ciał
- pocieranie (plastik i wełna)
- dotyk (zetkniecie dwóch ciał z których przynajmniej jedno jest naelektryzowane)
- indukcja (wpływ), (nietrwałe przemieszczenie ładunków w ciele)

Zasada zachowania ładunku elektrycznego
W układzie odosobnionym całkowity ładunek nie ulega zmianie.

Indukcja elektrostatyczna (nietrwałe elektryzowanie ciał)
- indukcja - elektroskop: wskazówka elektroskopu wychyla się gdy zbliżymy do niego ciało naelektryzowane
- piorunochron - służy do przewodzenia do ziemi ładunków elektrycznych pochodzących z wylądowań atmosferycznych.