Analiza fragmentu "Chłopów" Władysława Reymonta - "Kłótnia u Borynów".

Kłótnia u Borynów. Zanalizuj podany fragment „Chłopów” Władysława Reymonta i scharakteryzuj występujące w nim postacie. Na podstawie fragmentu i I tomu powieści określ przyczyny kłótni i źródła dramatyczności sceny

W okresie Młodej Polski pisarzy niezwykle interesowała wieś. Mistrzowskim ukazaniem kultury, barw i życia gromady wiejskiej są „Chłopi” Władysława Reymonta. Autor przedstawił tutaj realistyczny opis wsi XIX- XX wieku. Akcja powieści rozgrywa się w Lipcach- w maleńkiej miejscowości. Głównym tematem jest fragment kłótni w rodzinie Borynów. To punkt kulminacyjny w I tomie powieści. Bezpośrednią przyczyną konfliktu okazuje się spór o 6 morgów ziemi, które Maciej Boryna zamierza przepisać w całości swojej żonie Jagnie. Reymont pokazuje nam, jak ważna dla każdego mieszkańca w kwestii przetrwania jest ziemia. Dlatego też decyzja pana domu spotyka się z sprzeciwem pozostałych członków rodziny.

W owej powieści głównymi bohaterami są: gospodarz domu Maciej Boryna, jego córka Magda i syn Antek z żoną Hanką. Dyskusję postanawia rozpocząć Kowalowa, jednak po chwili całe brzemię rozmowy z ojcem zrzuca na brata. Z powodu nagłego rozwoju kłótni nie bierze w niej czynnego udziału, zaczyna mówić cicho, nieśmiało i nie chcę narażać się ojcu. Czynny udział w sporze bierze zaś inna kobieta- Hanka. Zwykle cicha, przestraszona, skromna chłopka zaczyna krzyczeć. Nie panuje nad sobą, wykazuje skrajne emocje - od krzyku do lamentu.

Prezentuje ona postawę dobrej, odważnej kobiety- matki. Tak jak mąż, pragnie ziemi Boryny, którą mogłaby w przyszłości przekazać swoim potomkom. Chociaż ślub Macieja z Jagną jest jej obojętny, to i tak całą winę za wszystkie nieszczęścia zrzuca na przyszłą żonę starszego Boryny: „La kogo?... La takiej świni! A żebyś pode płotem zdechła za krzywdę naszą (…).” Zwymyślanie Jagny jest więc przyczyną rozpoczęcia bójki oraz postawy Macieja, który ocenia Hankę według jej majątku.

Najważniejszym jednak wątkiem w zaistniałej sytuacji jest tzw. spór pokoleń. Autor prezentuje tutaj relacje ojca- syn. Obu przedstawicieli rodziny Borynów charakteryzuje niezwykły temperament. Odznaczają się zawziętością, stanowczością i brakiem jakiegokolwiek ustępowania.
Antek, choć lękał się rozmowy z ojcem, staje na czele całej rodziny i wytacza w jej imieniu argumenty. Jest nieustępliwy i zdenerwowany.

Chociaż razem z żoną walczą o to samo- ziemie, to jednak postawa mężczyzny jest inna niż Hanki. Spowodowane to może być dramatyczną sytuacją- Jagna jako przyszła małżonka Boryny, jest też kochanką Antka. Kobieta ta zatem okazuje się kolejną przyczyną konfliktu. Nie oznacza to jednak, że syn Boryny nie staje w obronie swojej żony, kiedy jest to konieczne. Z czasem, gdy akcja nabiera tempa, Antek staje się wulgarny, porywczy, zaczyna przeciwstawiać się ojcu. Odwołuje się do sprawiedliwości, grozi sądem. Pragnie również zająć miejsce ojca, być z nim na równi i nie być traktowanym jako zwykły parobek. Uderzony przez ojca nie wytrzymuje i także rzuca się na niego. Ukazuje w ten sposób brak szacunku dla swojego rodzica.

Starszy Boryna, będący w podeszłym wieku stara się zapanować nad emocjami, ponieważ nie chce, aby konflikt rodzinny stał się sprawą publiczną. Swoje dzieci lekceważy, nie liczy się z nimi, a ziemia momentami jest dla niego ważniejsza niż rodzina. Nie chce jej przepisać swojemu synowi, co jest kolejną przyczyną owej kłótni. Można to uznać także za symbol konfliktów pokoleń powszechnych na wsi. Boryna przedstawia także chłopa- Piasta, jego postawa ukazuje nam przynależność chłopa do natury. W rozmowie z dziećmi używa słownictwa prostego, władczego, np. kończąc zdania słowem „rzekłem”. Hankę uważa za osobę gorszą tylko i wyłącznie z powodu jej pochodzenia i braku posagu. Nie wytrzymuje, kiedy wyraża się ona nieprzychylnie o Jagnie. Chce wtedy wprowadzić sprawiedliwość i porządek przez kij. Jednak Antek staje w obronie żony i potwierdza jej zdanie. Maciej zaślepiony miłością do Jagny nie panuje już nad emocjami i rozpoczyna bójkę. Nie interesuje go los syna i jego rodziny. Nie wzrusza go także płacz wnucząt.

Akcja w tej scenie jest dynamiczna, atmosfera napięta. Następuje szybka wymiana zdań. Pisarz używa języka stylizowanego na chłopski. Występuje przewaga dialogów, posługiwanie się gwarą i prostą, charakterystyczną dla gromady wiejskiej mową. Zabiegi te nadają powieści autentyczności. Za źródła dramatyczności można zatem uznać sytuację między Boryną, Antkiem i Jagną, cały spór o ziemie oraz tzw. konflikt pokoleń.

Podsumowując, dzieło „Chłopi” jest doskonałym przykładem powieści młodopolskiej. W kłótni pisarz umiejętnie ukazuje panujący wśród bohaterów kontrast osobowości oraz głęboko wnika w psychikę bohaterów, ukazując nam prawdziwe emocje, jakie nimi targają. Dowiadujemy się również, iż dla środowiska wiejskiego nadrzędną rolę stanowi ziemia oraz walka o rodzinny byt. Zaś brak próby odnajdywania kompromisu doprowadza do częstych sprzeczek, a nawet bójek pomiędzy ojcem i synem.