Religie świata - ściąga - podstawowe info

BUDDYZM Założyciel – Sidharta z rodu Siakija. Budda to tytuł nadany.
Cechy charakterystyczne
-Budda jako wzór człowieka- Budda nie neguje świata Bogów, mówi się o nim niewiele, dlatego to nie jest religia. -Drogę do wyzwolenia otwiera własne zaangażowanie
-To zaangażowanie polega na praktykowaniu czynów przynoszących zbawienie
HINAJANA – mały wóz do zbawienia – tylko dla mnichów MAHAJANA – wielki wóz do zbawienia – dla świeckich MANTRAJANA – wóz formuł magicznych LAMAIZM – na czele Dalaj Lama Święte księgi Cały kanon buddyjski to Nauka Buddy: -kosz dyscypliny zakonnej -kosz pouczeń i przypowieści -kosz scholastycznej dogmatyki CZTERY SZLACHETNE PRAWDY
Jak doświadczamy naszego istnienia? (cierpienie)
Jak można uzasadnić to doświadczenie? (pragnienia)
Czy można uniknąć tego doświadczenia? (poprzez Nirwanę)
Jaka jest droga wyzwolenia? OŚMIORAKA:
Właściwe: [poznanie, usposobienie, mowa, postępowanie, zmiana życia, dążenie, pojmowanie (I etap – etyczna dyscyplina)] zatopienie się w sobie (II etap – medytacja) Te 2 etapy można urzeczywistnić unikając w życiu skrajności.
ISLAM – Postać założyciela. Mahomet urodził się około 570 roku w Mekce. W 620 roku przeżywa objawienie i zaczyna głosić wiarę w Allaha. Zostaje odrzucony przez swój klan i w 622 roku musi uciekać do Medyny. Zaczyna I intifadę i szybko podbija Płw. Arabski. Umiera w 632 roku. KSIĘGI – Koran – 114 sur od największej do najmniejszej. Druga księga to sunna.
Islam dzieli się na sunnitów (większość) i szyitów(objawienie może trwac do dzis) MIEJSCA ŚWIĘTE – Mekka, Medyna, Jerozolima, Istambuł. PIEĆ FILARÓW ISLAMU: wyznanie wiary („Nie ma boga próćza Allaha a Mahomet jest jego prorokiem”); modlitwa z oblucją i prostracją; Post (ramadan); jałmużna(40 czesc dochodow); pielgrzymka.(do Mekki)
HINDUIZM- 3 etapy pojawienia się Wedyzm,Braminizm, Hinduizm. Chechy charakterystyczne to :brak postaci założyciela, hindusita można się stac tylko przez urodzenie,religia nie ma dogmatów.
KSIĘGI- Wedy: Rigweda(hymny) Yajurweda(teksty ofiarne), Samaweda(pieśni)Atharwaweda (formuły magiczne); Brahmany;Upaniszady(traktat filozoficzny)Ramajana,MahabharataBhagawadgita
BOGOWIE: Brahma-bog stworzenia; Śiwa-bog zniszczenia i zbawienia;Indra król,Kama-miłość,Kali śmierc;Ganisza-Rodzina. CZEŚĆ :Himalaje,Ganges,Brahmaputra,krowy, węże i małpy
REINKARNACJA-łancuch wcieleń,który można przerwać poprzez dobra karme.Dostanie się na 7 poziom nieba, wedrowka do 1 zaznajac uciech.Koniec –spadniecie na ziemie i rozpoczecie nastepnego cyklu.
KASTY- Bramini – kapłani,Ksatrija-wojownicy, Wajsja-mieszczanie,chlopi, Sindra-slużba Pariasi- bez kasty
KULT-przyswiatynny-modlitwa(wałki modlitewne, indywidualna)Ofiara (z pokarmu, kadzielna)-domowy oblucja w Gangesie
JUDAIZM- HISTORIA- 1)cz. Patriarchów 1800-1600(abracham) 2)niewola egipska 1600-1200 (mojzesz) 3)okres sedziów 1200-1000 (samson) 4)czas królestwa 1000-586 (saul,dawid) 5)niewola babilonska 586-536 (Jeremiasz) 6)restauracja Królestwa 536-63 (powstanie Machabeuszy) 7) niewola rzymska 63-70 8)diaspora 70
KSIEGI- Tora (rodzaju,wyjscia,kaplanska,liczb,powtorzonego prawa); Profetim (prorocy); Ketubim (pisma); Talmud (miszna i Gemara)
ŚWIETA- pascha(ucieczka do egiptu)Tygodni(rozp. Zbiorow); Yom Kippur(dzien pokutny); Namiotów;Poświęcenia Świątyni, Radości
KULT-do 70 r w swiatyni(modlitwa i kult ofiarny) Od 70 r swiatynia zburzona przez Wespazjana, sciana placzu,kult w synagogach (modlitwa, celebracja slowa)
PRAWDY WIARY- Jeden Bog istnieje; Bog jest jeden; B jest wieczny;B nie ma ciala;Tylko B należy się czesc;Wiara w proroctwa;Wiara ze Mojzesz jest najwiekszym prorokiem; Wiara ze Tora jest pochodzenia Boskiego; B zan mysli i czyny; B nagradza sprawiedliwych a zlych karze; Mesjasz przyjdzie; Zmartwychwstanie ciał nastapi
IDEA MESJANSKA- wiara w przyjscie Mesjasza, ma on wyzwolic Izrael, przyjscie poprzedzaja straszne wydarzenie