Teatr grecki - historia, budowa, funkcje

Teatr grecki wywodzi się z obrzędów ku czci boga Dionizosa. U południowo-wschodniego stoku ateńskiego Akropolu, w świętym okręgu Dionizosa, gromadziły się tłumy, dla których uczestnictwo w widowiskach było niecodziennym wydarzeniem. Obecnie można oglądać odkopany w XIX wieku kuty w kamieniu teatr. Mógł on pomieścić nawet około piętnastu tysięcy widzów, a wybudowano go w II połowie IV w. p.n.e. W VI w. p.n.e. z chóru uczestniczącego w obrzędach wyodrębnił się przewodnik (koryfeusz), a następnie aktorzy. Przebierali się oni w kolorowe, ekspresywne kostiumy oraz zakładali maski. Mężczyźni grali również role kobiece. W VI i VII w. p.n.e. powstał dramat oraz ukształtował klasyczny budynek teatru.

Na przełomie tych dwóch wieków tworzyli tragicy greccy:
Tespis (twórca dramatu, wprowadził pierwszego aktora), Ajschylos (wprowadził drugiego aktora), Sofokles (wzmocnił dramaturgię akcji, wprowadził postaci kobiece) i Eurypides (wprowadził trzeciego aktora).

W V w. p.n.e. rozwinęła się komedia. Najwybitniejszym komediopisarzem był Arystofanes. Obchody Wielkich Dionizji przyczyniły się do powstania budowli teatralnej. W ciągu wieków zmieniały się pewne jej elementy oraz proporcje między nimi.

W skład teatru greckiego wchodziły: kolista orchestra-miejsce występów chóru, teatron-widownia, skene-rekwizytornia i garderoba, jego ściana była tłem, proskenion - estrada, na której występowali aktorzy.

Ciekawostką jest fakt, że teatry greckie charakteryzowała świetna akustyka, pozwalająca usłyszeć szept aktora widzom w najwyższym rzędzie.

Teatr miał dla Greków wielkie znaczenie i pełnił wiele funkcji. Jednym z ważniejszych aspektów było katharsis-oczyszczenie. Większość wystawianych sztuk miała charakter moralizatorski. Do teatru chodzili wszyscy bez względu na status społeczny, ponieważ dzięki Peryklesowi niezamożnym widzom opłacano bilety na spektakle by mogli je oglądać wraz z innymi, więc można śmiało powiedzieć, że teatr łączył ludzi i likwidował różnice między nimi, przynajmniej na czas trwania obchodów święta Dionizosa. Teatr miał też inne funkcje: propagandową, estetyczną, informatywną, usługową (dostarczała rozrywki).