Od początku wiedzy chemicznej az po izotopy

OPRACOWANIE PYTAŃ Z CHEMI NA SPR
I. Zasady bezpiecznej pracy w szkolnym laboratorium chemicznym
1) W pracowni chemicznej uczniowie mogą przebywać wyłącznie pod opieką nauczyciela.
2) W pomieszczeniach laboratoryjnych nie można spożywać żadnych posiłków.
3) Zabrania się próbowania „na smak” jakich kolwiek substancji chemicznych.
4) Na stołach powinien znajdować się tylko sprzęt oraz odczynniki potrzebne do pracy, a także książka i zeszyt.
5) Nie wolno wykonywać żadnych eksperymentów bez zgody nauczyciela.
6) Wszystkie doświadczenia należy wykonywać w okularach ochronnych.
7) Przed każdym doświadczeniem należy zastanowić się jakie reakcje chemiczne mogą stanowić ewentualne zagrożenie.
8) Eksperymenty w czasie których wydzielają się trujące gaz należy wykonywać pod sprawnym wyciągiem.
9) Nie można zlewać i zsypywać do naczyń resztek nie zużytych substancji.

I I. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach.
1) W razie oparzeń gorącym przedmiotem należy dane miejsce ochłodzić zimną wodą.
2) Miejsce oparzone zasadami NaOH KaOH należy szybko i dokładnie spłukać wodą a następnie przemyć 1% roztworem kw. Odstowego i ponownie spłukać wodą.
3) W razie oparzeń kw. należy obficie spłukać wodą poczym przemyć 1% roztworem Na2CO3

I. Pytanie. Gdzie można znaleźć początki dzisiejszej wiedzy chemicznej?
Odp. Początki dzisiejszej wiedzy chemicznej można znaleźć w starożytnym Egipcie, Chinach i
Grecji, w filozofii Demokryta, Platona czy Arystotelesa.
II. Pytanie. Jakie procesy technologiczne opracowano w starożytności i średniowieczu?
Odp. W starożytności i średniowieczu opracowano takie procesy technologiczne jak: wytop metali
z rud, otrzymywanie materiałów ceramicznych czy skał oraz garbowanie skór.
III. Pytanie. Podaj definicje pierwiastka zaproponowaną przez Roberta Boylea.
Odp. Robert Boyle, wprowadził podział substancji na pierwiastki i związki chemiczne. Za
pierwiastki uznał substancje, których nie można było rozłożyć na proste składniki.
IV. Pytanie. Podaj definicje związku chemicznego.
Odp. Związkiem chemicznym jest substancja, którą w wyniku przemian chemicznych można
rozłożyć na co najmniej dwa pierwiastki.
V. Pytanie. Jak brzmi prawo stosunków stałych kto i kiedy je przedstawił?
Odp. Stosunek masowy pierwiastków w każdym związku chemicznym jest zawsze stały
Charakterystyczny dla danego związku i nie zależy od sposobu powstania związku.
(Stosunek mas składników w związku chemicznym jest wielkością stałą).
Prawo te przedstawił w końcu XVIII w. (1799) Francuski chemik, Joseph Proust.
VI. Pytanie. Jak brzmi prawo zachowania masy kto i kiedy je przedstawił?
Odp. Łączna masa wszystkich substancji przed reakcją(substratów) jest równa łącznej masie wszystkich substancji powstających w wyniku przebiegu reakcji chemicznej(produktów)
VII. Pytanie Podaj definicje prawa stosunków wielokrotnych
-jeżeli dwa pierwiastki tworzą ze sobą dwa lub więcej zw. chemicznych to ilości wagowe jednego z tych pierwiastków, przypadającą na jednostkę wagową drugiego, pozostają w niewielkim(kich)liczb całkowitych.
VIII. Pytanie Wymień postulaty atomistycznej teorii Daltona?
Odp. a)Atom jest najmniejszą niepodzielną cząstką materii
b) Każdy pierwiastek chemi. Jest zbiorem identycznych at.
C)atomy różnych pierwiastków różnią się masą i innymi właściwościami
d)zw. Chemi. Jest zbiorem identycznych cząsteczek z których każda składa się z atomów różnych pierwiastków
IX. Pytanie Kiedy Mendelejew sformułował prawo okresowości i jak ono brzmi.
Odp. W latach 60 XIX Mendelejew sformułował prawo okresowości czyli stwierdził że właściwości pierwiastków są periodycznie zależne od ich mas atomowych ale nie zawarł w swoim prawie określenia długości tych okresów.
X. Pytanie Podaj definicje liczby atomowej
Odp. liczba atomowa(Z) charakteryzuje pierwiastek chemiczny i jest równe liczbie protonów w jądrze. Jest numerem kolejnym pierwiastka w układzie okresowym.
XI. Pytanie Ile wynosi masa i ładunek elektronu?
Odp. masa elektronów(me)oraz jego ładunek (ge) są wielkościami niewyobrażalnie małymi.
me- =9,1x10²¹ ge1,6x10-¹³C
XII. Pytanie Podaj definicje elektronu.
Odp. Elektron jest to cząstka obdarzona ujemnym ładunkiem
XIII. Pytanie Co to jest luminescencja?
Odp. Luminescencja - to zjawisko emisji (wysyłania) światła przez substancje w niskiej tem., która pochłonęła energie>
XIV. Pytanie Co to jest jonizacja?
Odp. Jonizacja zjawisko odkrywania elektronów od atomu. W jego wyniku z obojętnego elektrycznie atomu powstaje naładowany dodatnio jon i swobodne elektrony.
XV. Pytanie Gdzie występuje zastosowanie promieni X?
Odp. Zastosowanie promieni X występuje w badaniach strukturalnych, badaniach pierwiastkowego składu chemicznego oraz w diagnostyce medycznej.
XVI. Pytanie Jak odkryto protony i neutrony ?
Odp. Pomogły temu eksperymenty z rozproszeniem cząstek αprzez metalową folię. Cząstki wchodzące w skład jądra mające ładunek dodatni nazwano protonami
-przewidywano ze w jadrze muszą znajdować sięjakieś inne cząstki aby zapewnić jego trwałość.cząstki te nazwano neutronami,zanim je jeszcze odkryto.
XVII. Pytanie Co to są nukleony?
Odp. proton + neutron= nukleon
XVIII. Pytanie Co to jest proton?
Odp. Proton jest to dodatni ładunek w jądrze, oznaczamy literą Z
XIX. Pytanie Co to jest liczba atomowa?
Odp. Liczba atomowa jest to liczba protonów w jądrze.
XX. Pytanie Co to jest liczba masowa?
Odp. Liczba masowa to liczba równa sumie protonów i neutronów oznaczana literą A
XXI. Pytanie Co to są izotopy?
Odp. Iizotopy są to atomy danego pierwiastka rózniące się l.neutronów,czyli l.masową, takie same właściwości chem.,różne fiz.
XXII. Pytanie Co to są izotopy wodoru?
Odp. -prot
-deuter
-tryt
XXIII. Pytanie Jaka jest definicja pierwiastka?
Odp. Pierwiastek jest to zbiór atomów które mają taką samą liczb. Atom. Ale mogą różnić się liczbą masową.
XXIV. Pytanie Co to są względne masy atomomów pierwiastka?
Odp. Względne masy atomów pierwiastka są średnimi masami atomowymi naturalnej mieszaniny izotopów
XXV. Pytanie Które izotopy pierwiastków są trwałe?
Odp. Lekkie izotopy są trwałe jeżeli są stosunek liczb neutronów do protonów w ich jądrach wynosi 1 lub nieznacznie przekracza tą wartość.
XXVI. Pytanie Które izotopy są promieniotwórcze?
Odp. Izotopy są promieniotwórcze jeżeli stosunek liczby neutronów do protonów zawiera większy nadmiar niż
to są zwykle emitorami promieniowaniaβ‾.
XXVII. Pytanie Co to jest szereg promieniotwórczy
Odp. produkt przemiany promieniotwórczej nie jest trwały ulega on dalszym przemianom i tworzy ciąg radjoaktywnych pierwiastków tzw. szereg promieniotwórczy
XXVIII. Pytanie Co to jest okres połowicznego rozpadu?
Odp. Okres poowicznego rozpadu jest to czas który musi upłynąć, żeby początkowa ilośc izotopu zmniejszyła się do połowy.
XXIX. Pytanie Co to są detektory?
Odp. Substancje które są wrażliwe na działanie promieniowania i umożliwiają jego wykrycie nazywamy detektorami
XXX. Pytanie Co to są scyntylatory?
Odp. Są to substancje które przetwarzają promieniowanie jądrowe na światło widzialne
XXXI. Pytanie Co to są jonizacji powietrza?
Odp. Cząstki gazu zawarte w powietrzu zdeżając się z cząstkami Alfa lub Beta- tracą lub przyłanczają elektrony i stają się jonami +lub - . również pochłanianie promieniowania gama powoduje jonizacje cząsteczek gazów
XXXII. Pytanie Gdzie występuje promieniowanie?
Odp. Izotopy promieniotwórcze występują w:
Przyrodzie; -minerały(granit),
woda morska
-litosfera
XXXIII. Pytanie Jakie są zasady ochrony radiologicznej
Odp. –Im krótrzy czas przebywania w pobliżu żródła promieniowania tym mniejsza dawka
- Im dalej od źródła promieniowania tym bezpieczniej
- osłona osłabia promieniowanie
XXXIV. Pytanie Jakie jest zastosowanie izotopów?
Odp. a) Izotopy stosuje się między innymi w przemyśle i w lecznictwie. Stosuje się je jeszcze do czynników przeciw pożarowych
b)przy kontrolowaniu pracy silników.
c)W zasilaczach izotopowych np. rozrusznik
d)Nieraz jako paliwo w reaktorach
XXXV. Pytanie Omów układ okresowy pierwiastków.
Odp. Układ okresowy pierwiastków stworzył D. Mendelejew ułożył on pierwiastki chemiczne zapisane symbolami w rzędy poziome, zwane okresami, które mówią nam ile powłok elektronowych ma pierwiastek, i kolumny pionowe, zwane grupami.Nr grupy decyduje o ilości elektronów walencyjnych, znajdujących się w zewnętrznej powłoce elektronów. Liczba elektronów walencyjnych w grupach od 13-18 jest równa drugiej cyfrze w numerze grupy.