Ważne daty

WAŻNE DATY
ok. 7900-5550 p.n.e. Środkowa epoka kamienia (mezolit) na ziemiach polskich
ok. 5200 p.n.e. Początek młodszej epoki kamienia (neolit) na ziemiach polskich
ok. 1900 p.n.e. Początek epoki brązu Rozwoju pasterstwa Patriarchalna wspólnota rodowa
ok. 1300-400 p.n.e. Kultura łużycka ROZWÓJ hodowli metalurgu i rolnictwa
ok. 750-400 p.n.e. Wczesny okres żelaza (halsztacki)
ok. 550-400 p.n.e. Istnienie osady obronnej w Biskupinie
I-IV w. Okres rzymski. Kontakty handlowe z Rzymem. Rozkład wspólnoty rodowej. Pierwsza wiadomość o Kaliszu.
l—III w. Najazdy Germanów Rozkwit handlu na szlaku bursztynowym
II połowa IV w. Okres wzmożonych migracji ludów
V-VIII w. Pierwsze osady słowiańskie na ziemiach polskich Rozwój systemu grodowego Upowszechnienie się rolnictwa ornego
IX w. Powstanie pierwszych państw plemiennych Polan (ok.850) i Wiślan (II połowa IX w)
ok. 960-992 Panowanie Mieszka l
ok. 965 Relacja Ibrahima ibn Jakuba o państwie Mieszka l
966 Mieszko l wprowadza chrześcijaństwo
972 Zwycięstwo Mieszka l pod Cedynią
ok. 990 Przyłączenie do państwa wczesnopiastowskiego Śląska i Małopolski Zachodniej (Kraj Wiślan)
ok. 991 Powstaje najstarszy dokument polski zw. Dagome iudex Oddanie państwa Mieszka l w lenno papiestwu
992-1025 Panowanie Bolesława l Chrobrego
997 Misja chrystianizacyjna biskupa Wojciecha do Prusów
1000 Zjazd gnieźnieński Ustanowienie odrębnej metropolii kościelnej w Polsce
1002-18 Trzy wojny Bolesława l Chrobrego z cesarzem Henrykiem II. Obrona Niemczy (1017)
1018 Pokój polsko niemiecki w Budziszynie
1018 Wyprawa Bolesława l na Ruś Kijowską i przyłączenie Grodów Czerwieńskich
1025 Koronacja Bolesława l Chrobrego
1031- 39 Osłabienie państwa piastowskiego Antyfeudalny ruch ludowy i reakcja pogan Utrata Grodów Czerwieńskich Łużyc i Milska Niszczący najazd księcia czeskiego Brzetysława, oderwanie Śląska
1039-58 Zjednoczenie Polski przez Kazimierza l Odnowiciela
1076 Koronacja Bolesława II Szczodrego (Śmiałego)
1076-79 Bolesław II powołuje mennice (Kraków, Wrocław)
1079 Śmierć biskupa krakowskiego Stanisława i bunt przeciw Bolesławowi II Władzę obejmuje jego brat Władysław Herman
1102-38 Panowanie Bolesława III Krzywoustego
1109 Zwycięska wojna Bolesława III z cesarzem Henrykiem V
1113-16/17 Prawdopodobna data powstania Kroniki Galia Anonima
1116-22 Uzależnienie całego Pomorza od Polski
1138 Tzw. testament Bolesława III Krzywoustego Podział kraju między synów księcia polskiego
1138-1320 Rozdrobnienie dzielnicowe w Polsce
1157 Najazd na Polskę cesarza niemieckiego Fryderyka l Barbarossy Hołd lenny księcia Bolesława IV Kędzierzawego
1177-94 Rządy Kazimierza II Sprawiedliwego w Krakowie, Złamanie zasady senioratu
1181 Początek odpadania Pomorza Zachodniego od Polski
1202 Powstanie zakonu kawalerów mieczowych w Inflantach
1210-15 Przywileje borzykowsko-wolborskie nadane duchowieństwu polskiemu
1226 Książę Konrad Mazowiecki sprowadza zakon krzyżacki do Polski
1227 Zamordowanie księcia Leszka Białego Rozpad tzw. dzielnicy senioralnej
1230-83 Podbój plemion pruskich przez Krzyżaków
1232-41 Rządy Henryka l Brodatego i Henryka II Pobożnego w Małopolsce i na Śląsku
1241 Pierwszy najazd mongolski na Polskę, Bitwa pod Legnicą
1249-52 Utrata ziemi lubuskiej
1253 Kanonizacja biskupa krakowskiego Stanisława ze Szczepanowa przez papieża Innocentego IV
1295 Koronacja księcia Przemysła II na króla Polski
1300 Koronacja króla czeskiego Wacława II na króla Polski
1306-33 Panowanie Władysława l Łokietka Koronacja (1320)
1326-33 Wojna polsko-krzyżacka o Pomorze Gdańskie
1327-35 Zhołdowanie księstw śląskich przez króla czeskiego Jana Luksemburskiego
1333-70 Panowanie Kazimierza III Wielkiego
1339 Drugi zjazd w Wyszehradzie. Układ dynastyczny z Węgrami
1343 Pokój polsko-krzyżacki w Kaliszu
1346-47 Statuty wiślicko-piotrkowskie
1348 Pokój polsko-czeski w Namysłowie Kazimierz III Wielki zrzeka się praw do Śląska
1351 Zhołdowanie Mazowsza przez Kazimierza III Wielkiego
1364 Zjazd monarchów w Krakowie. Założenie Akademii Krakowskiej
1370-82 Rządy Ludwika Węgierskiego w Polsce
1374 Przywileje koszyckie
1384 Koronacja Jadwigi Andegaweńskiej na króla Polski
1385 Polsko litewskie porozumienie w Krewie
1386-1434 Panowanie Władysława II Jagiełły
1409-11 Wielka wojna z zakonem krzyżackim
1410 Rozgromienie wojsk krzyżackich w bitwie pod Grunwaldem
1411 Pierwszy pokój polsko-krzyżacki w Toruniu
1413 Unia polsko-litewska w Horodle
1430-33 Przywilej jedlneńsko-krakowski
1434-44 Panowanie Władysława III
1440 Władysław III królem Węgier
1444 Klęska Węgrów pod Warną. Śmierć Władysława III
1447-92 Panowanie w Polsce i na Litwie Kazimierza IV jagiellończyka. Szczyt potęgi domu jagiellońskiego w Europie
1454-66 Wojna trzynastoletnia z zakonem krzyżackim
1454 Przywileje cerekwicko-nieszawskie
1463 Okręty Gdańska i Elbląga rozbijają na Zalewie Wiślanym flotę Zakonu
1466 Drugi pokój polsko-krzyżacki w Toruniu. Polska odzyskuje Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską i uzyskuje Warmię. Państwo Zakonne lennem Polski
1470 Przybycie do Polski Kallimacha, wybitnego humanisty nauczyciela synów Kazimierza Jagiellończyka
1471 Władysław Jagiellończyk zostaje królem Czech
1473 W Krakowie powstaje pierwsza drukarnia na ziemiach polskich
1489 Wit Stwosz kończy ołtarz mariacki w Krakowie
1490 Władysław Jagiellończyk zostaje królem Węgier
1492-1501 Panowanie Jana l Olbrachta
1493 Zwołanie pierwszego sejmu walnego
1496 Przywilej piotrkowski
1497 Wyprawa Jana l Olbrachta do Mołdawii Klęska wojsk polskich w lasach bukowińskich
1498 Pierwsze najazdy tureckie na ziemie polskie
1501-06 Panowanie Aleksandra Jagiellończyka
1505 Konstytucja Nihil novi ukoronowaniem przywilejów szlachty
1506-48 Panowanie Zygmunta I Starego
1507-37 Wojny polsko litewsko moskiewskie
1514 Wojska moskiewskie zdobywają Smoleńsk. Zwycięstwo nad Moskwą pod Orszą
1515 Zjazd wiedeński. Układ dynastyczny Jagiellonów z Habsburgami
1519-33 Budowa Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu
1519-21 Ostatnia wojna Polski z zakonem krzyżackim
1520 Statut toruński wyznaczył przymusową pańszczyznę - jeden dzień roboczy z łana kmiecego
1520-23 Edykty królewskie przeciwko szerzeniu się reformacji
1525 Traktat krakowski. Sekularyzacja państwa zakonnego w Prusach. Powstanie Prus Książęcych - lenna Polski Hołd pruski na krakowskim Rynku. 1526 Śmierć Ludwika Jagiellończyka w bitwie z Turkami pod Mohaczem
1529 Inkorporacja Mazowsza do Korony
1531 Zwycięstwo nad Mołdawianami w bitwie pod Obertynem
1533 Pokój wieczysty z Turcją
1543 Mikołaj Kopernik: O obrotach sfer niebieskich ( l wyd. )
1543 Mikołaj Rej: Krotka rozprawa między Panem Wójtem i Plebanem
1548 Osiedlenie się braci czeskich w Wielkopolsce
1548-72 Panowanie w Polsce Zygmunta II Augusta, ostatniego Jagiellona
1563-70 Wojna polsko-moskiewska o Inflanty
1561 Sekularyzacja ziem zakonu inflanckiego. Kurlandia lennem Polski
1562-65 Sejmy egzekucyjne w Rzeczypospolitej
1565-66 Jan Kochanowski: Odprawa posłów greckich
1569 Inkorporacja Podlasia, Wołynia i Kijowszczyzny
1569 Unia realna polsko-litewska Powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów
1570 Ugoda sandomierska pomiędzy polskimi wyznaniami reformowanymi
1572-73 Pierwsze bezkrólewie. Przyjęcie zasad organizacyjnych wolnych elekcji. Artykuły henrykowskie i pacia comenta
1573 Konfederacja warszawska - akt tolerancji religijnej dla innowierców
1574 Ucieczka króla Henryka Walezego z Polski. Drugie bezkrólewie
1576-86 Panowanie Stefana Batorego
1578-82 Zwycięska wojna Batorego z Moskwą o Inflanty
1587-1632 Panowanie Zygmunta III Wazy
1591-93 Pierwsze powstanie kozackie
1592-99 Unia personalna polsko szwedzka Zygmunt III Waza królem Szwecji
1600-11 Polsko-szwedzkie wojny o Inflanty
1605 Zwycięstwo Polaków nad Szwedami w bitwie pod Kircholmem
1606-09 Rokosz Mikołaja Zebrzydowskiego w obronie złotej wolności
1609-19 Wojna polsko-rosyjska
1610 Zwycięstwo nad Rosjanami w bitwie pod Kłuszynem
1617-22 Wojna polsko szwedzka. Utrata Inflant
1618 Rozejm z Rosją w Dywilinie
1618 Lenno pruskie w rękach elektorskiej linii Hohenzollernów
1620 Klęska wojsk polskich w bitwie z Turkami pod Cecorą
1621 Wojna polsko turecka Zwycięskie walki pod Chocimiem
1625-29 Wojna polsko szwedzka o Pomorze i ujście Wisły
1627 Zwycięska bitwa morska floty polskiej ze szwedzką pod Oliwą w Zatoce Gdańskiej
1629 Rozejm ze Szwecją w Starym Targu (Altmarku)
1632-48 Panowanie Władysława IV Wazy
1632-34 Zwycięska wojna z Rosjanami o Smoleńsk
1635 Rozejm polsko szwedzki w Sztumskiej Wsi (Sztumdorf)
1648-54 Powstanie kozackie pod wodzą Bohdana Chmielnickiego
1648 Klęski wojsk polskich w bitwach z Kozakami i Tatarami pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i Piławcami
1648-68 Panowanie Jana II Kazimierza
1649 Zmagania z Kozakami i Tatarami pod Zbarażem i Zborowem. Kompromisowa ugoda Rzeczypospolitej z Chmielnickim w Zborowie
1651 Zwycięstwo nad Kozakami pod Beresteczkiem. Ugoda w Białej Cerkwi
1652 Pierwsze liberum veto pojedynczego posła zrywa obrady sejmowe
1654-67 Wojny polsko rosyjskie o Ukrainę
1655-60 Najazd na Rzeczpospolitą króla Szwecji Karola X Gustawa
1655 Obrona klasztoru jasnogórskiego przed Szwedami
1656 Antypolski traktat w Radnot
1657 Traktaty welawsko-bydgoskie
1658 Sejm wypędza arian z Polski
1658 Ugoda z Kozakami w Hadziaczu
1660 Pokój polsko szwedzki w Oliwie
1660 Zwycięstwa Polaków nad Rosjanami i Kozakami w bitwach pod Płonką, Cudnowem i Słobodyszczami
1665-66 Rokosz Jerzego Lubomirskiego
1667 Rozejm polsko-rosyjski w Andruszowie
1668 Abdykacja króla Jana II Kazimierza
1672 Wojna polsko turecka. Upadek Kamieńca Podolskiego. Traktat w Buczaczu
1673 Zwycięstwo nad Turkami w bitwie pod Chocimiem
1674-96 Panowanie Jana III Sobieskiego
1676 Rozejm polsko-turecki w Żórawnie
1683 Odsiecz wiedeńska
1684-99 Udział Rzeczypospolitej w wojnach Ligi Świętej z Turkami Nieudane próby opanowania Mołdawii
1686 Podpisanie pokoju wieczystego z Rosją tzw. traktatu Grzymułtowskiego
1697-1733 Panowanie Augusta Wettina. Unia personalna polsko saska
1700-21 Wielka wojna północna
1704 Detronizacja Augusta II Wybór nowego króla Polski - Stanisława Leszczyńskiego
1704 Stronnicy Augusta II zawierają przymierze z carem ROSJI Piotrem l w Narwie
1706 Traktat w Altranstadt -abdykacja Augusta M Mocnego
1709 Powrót Augusta II na tron
1717 Tzw. sejm niemy wprowadzenie reform politycznych i wojskowych
1733 Podwójna elekcja Augusta III Sasa i Stanisława Leszczyńskiego Wybuch wojny o sukcesję polską (do 1736)
1736 Abdykacja Stanisława Leszczyńskiego August III Sas królem Polski (do 1763)
1764 Reformy sejmu konwokacyjnego
1764-95 Panowanie Stanisława Augusta Poniatowskiego
1768-71 Konfederacja barska i wojna domowa Interwencja ROSJI
1772 Pierwszy rozbiór Polski
1773-75 Sejm rozbiorowy w Warszawie Utworzenie Komisji Edukacji Narodowej i Rady Nieustającej
1788-92 W Warszawie obraduje Sejm Czteroletni
1790 Stanisław Staszic Przestrogi dla Polski
1791 Uchwalenie Konstytucji 3 maja
1792 Konfederacja w Targowicy Wojna polsko rosyjska Klęska zwolenników reform
1793 Drugi rozbiór Polski
1794 Powstanie kościuszkowskie
1795 Trzeci rozbiór Polski
1797 Utworzenie Legionów Polskich we Włoszech
1797 Powstaje Mazurek Dąbrowskiego Józefa Wybickiego
1798-99 Ciężkie walki Legionów Polskich we Włoszech
1800 W Warszawie powstaje Towarzystwo Przyjaciół Nauk
1802-03 Legiony Polskie walczą na San Domingo
1803 Powstaje Wileński Okręg Naukowy
1806 Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki otrzymują od Napoleona misję zorganizowania powstania w Wielkopolsce
1806 Ukazuje się pierwszy tom Słownika języka polskiego Samuela B Lindego
1807 Pokój w Tylży Utworzenie Księstwa Warszawskiego
1808 Dekretem Fryderyka Augusta zostaje wprowadzony w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona
1809 Wojna polsko-austriacka Bitwa pod Raszynem Zajęcie przez ks. Józefa Poniatowskiego Nowej Galicji
1811 Pierwsza emisja papierowych pieniędzy w Księstwie Warszawskim
1811 Reforma uwłaszczeniowa w zaborze pruskim obejmująca dobra prywatne — ziemia dla chłopów w zamian za odszkodowanie dla dziedzica
1812 Księstwo Warszawskie wystawia 100-tysięczną armię na wojnę Napoleona z Rosją
1813 Wojska rosyjskie zajmują Warszawę
1813 W bitwie pod Lipskiem ginie ks. Józef Poniatowski
1815 Kongres wiedeński - decyzja o utworzeniu Królestwa Polskiego podporządkowanego ROSJI
1815 Powstaje Wielkie Księstwo Poznańskie
1816 Utworzenie Uniwersytetu Warszawskiego
1817 Patent cesarza Franciszka l o organizacji Sejmu Stanowego we Lwowie
1821 Walerian Łukasiński powołuje tajne Towarzystwo Patriotyczne, którego celem była odbudowa niepodległości Polski
1822 Adam Mickiewicz publikuje Ballady i romanse
1824 Rozpoczęcie rozbudowy Staropolskiego Okręgu Przemysłowego
1825 Powstaje Towarzystwo Kredytowe Ziemskie
1828 Dekret Mikołaja l o utworzeniu Banku Polskiego w Warszawie
1828 Hr. Tytus Działyński zakłada Bibliotekę Kórnicką
1830 Wybuch powstania listopadowego
183 l Bitwa pod Ostrołęką kończy okres militarnej przewagi wojska polskiego
1832 W Paryżu powstaje emigracyjne Towarzystwo Demokratyczne Polskie
1832-33 W Galicji rozwija działalność partyzantka płk Józefa Zahwskiego
1832 Adam Mickiewicz: Dziady cz. III,
1834 Pan Tadeusz
1834 Juliusz Słowacki: Kordian,
1839 Balladyna
1834 Car Mikołaj l wprowadza język rosyjski jako wykładowy do szkół na tzw. Ziemiach Zabranych
1835 Emisariusze Młodej Polski zakładają w Krakowie Stowarzyszenie Ludu Polskiego
1835 Zygmunt Krasiński Nie-boska komedia
1836 Fryderyk Chopin wydaje w Paryżu swoje utwory m m Polonezy (op. 22, 26) i Balladę g-moll
1840 Ksiądz Piotr Ściegienny rozpoczyna agitację spiskową wśród chłopów
1841 Z inicjatywy Karola Marcinkowskiego w Poznaniu powstaje Towarzystwo Naukowej Pomocy i rozpoczyna działalność hotel Bazar
1842 W Warszawie powstaje pierwsza kobieca organizacja konspiracyjno-niepodległościowa (Narcyza Zmichowska)
1842 W Wielkopolsce zawiązuje się tajny Związek Plebejuszy (Walenty Stefański)
1844 Władze carskie aresztują księdza Piotra Ściegiennego
1846 Powstanie w Galicji i rabacja chłopska (J Szela)
1846 Wybuch rewolucji krakowskiej Bitwa pod Gdowem–Austriacy rozbijają powstańców
1846 Władze austriackie likwidują Wolne Miasto Kraków
1847-48 Klęska głodu niemal w całej Polsce
1848 Wiosna Ludów na ziemiach polskich
1848 Wybuch powstania wielkopolskiego stłumionego po blisko miesięcznych walkach
1848 Uwłaszczenie chłopów w zaborze austriackim
1850 Zniesienie granicy celnej między Królestwem Polskim a cesarstwem rosyjskim
1851 Cyprian Kamil Norwid Promethidion
1854 Ignacy Łukasiewicz zakłada koło Krosna pierwszy na świecie szyb naftowy
1856 Amnestia cara Aleksandra II dla polskich emigrantów i zesłańców
1857 Utworzenie w Warszawie Akademii Medyko-Chirurgicznej
1858 Stanisław Moniuszko Halka (premiera w Warszawie)
1860 Dyplom październikowy w zaborze austriackim zapowiedz zwołania Sejmu Krajowego i centralnej Rady Państwa w Wiedniu
1862 We wsi Piaseczno pod Gnieznem powstaje pierwsze na ziemiach polskich Towarzystwo Rolnicze złożone wyłącznie z chłopów
1862 Jan Matejko Stańczyk
1866 Rejtan
1878 Bitwa pod Grunwaldem
1882 Hołd Pruski
1863 Wybuch powstania styczniowego
1864 Ukazy carskie nadają chłopom w zaborze rosyjskim użytkowaną przez nich ziemię
1866 Adres galicyjskiego Sejmu Krajowego do cesarza Franciszka Józefa l „Przy Tobie, Najjaśniejszy Panie, stoimy i stać chcemy"
1867 Ogłoszenie autonomii Galicji
1867 Władze carskie znoszą autonomię Królestwa Polskiego Rozpoczęła się intensywna rusyfikacja zaboru rosyjskiego
1867 We Lwowie powstaje pierwsze gniazdo „Sokoła"
1869 Krakowski miesięcznik „Przegląd Polski" ogłasza drukiem Tekę Stańczyka
1870 Wzrost germanizacji w zaborze pruskim, początki tzw. Kulturkampfu
1871 Aleksander Świętochowski wydaje drukiem artykuł My i wy, dając początek warszawskiego pozytywizmu
1872 W Poznaniu powstaje Towarzystwo Oświaty Ludowej
1875 Konrad Prószyński (ps Promyk) wydaje pierwszy nowoczesny elementarz dla dzieci i dorosłych analfabetów
1879 Socjaliści (m m Ludwik Waryński i Stanisław Mendelson) ogłaszają swój pierwszy program nazwany „programem brukselskim"
1881 Bolesław Limanowski tworzy na emigracji Stowarzyszenie Socjalistyczne - Lud Polski
1882 Ludwik Waryński ogłasza w Warszawie odezwę programową Socjalno- -Rewolucyjnej Partii „Proletariat"
1883 Na łamach „Słowa" Henryk Sienkiewicz rozpoczyna druk powieści Ogniem i mieczem
1884 W Inowrocławiu powstaje pierwsze gniazdo „Sokoła" zaboru pruskiego
1885 Pierwsze w Warszawie tajne kursy naukowe, zwane Uniwersytetem Latającym
1885 „Rugi pruskie"
1887 W Krakowie Zygmunt Balicki powołuje Związek Młodzieży Polskiej „Zet"
1887 Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem
1888 Powstaje II Proletariat
1890 Bolesław Prus Lalka
1890 Początek tzw. gorączki brazylijskiej, emigracji chłopów do Ameryki Południowe)
1892 Powstaje Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego
1893 Powstaje Polska Partia Socjalistyczna
1893 Liga Polska zmienia nazwę na Liga Narodowa
1894 Tzw. Hakata wspiera pruską politykę germanizacji
1895 W Rzeszowie powstaje Stronnictwo Ludowe od 1903 Polskie Stronnictwo Ludowe
1896 Henryk Sienkiewicz Quo Vadis
1897 Liga Narodowa wydaje program Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego
1899 Władysław Reymont: Ziemia obiecana
1901 Stanisław Wyspiański Wesele (premiera)
1903 Myśli nowoczesnego Polaka Romana Dmowskiego
1903 Nagroda Nobla dla Mam Skłodowskiej-Curie
1904 Michał Drzymała podejmuje walkę z pruskim ustawodawstwem
1904 Rozpoczyna działalność Organizacja Bojowa PPS
1904-09 Władysław Reymont Chłopi (l wyd )
1905 Henryk Sienkiewicz laureatem Nagrody Nobla
1905-07 Rewolucja na ziemiach polskich
1906 Rozłam w PPS Wyłonienie się PPS-Frakcji Rewolucyjnej
1908 We Lwowie zawiązuje się Związek Walki Czynnej
1908 Wawrzyniec Dajczak tworzy w Galicji Wschodniej Drużyny Bartoszowe
1912 Powstaje Komisja Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych
1913 Rozłam w PSL. Powstaje PSL „Piast" i PSL-Lewica
1914 Wybuch l wojny światowej
1914 Powstanie Legionów Polskich
1914 Józef Piłsudski powołuje Polską Organizację Wojskową
1916 Akt 5 listopada
1917 Kryzys przysięgowy Internowanie legionistów l aresztowanie Józefa Piłsudskiego
1917 W Lozannie Roman Dmowski tworzy Komitet Narodowy Polski We Francji powstaje .Błękitna armia" gen Józefa Hallera
1918 Józef Piłsudski wraca z Magdeburga
1918 Józef Piłsudski Naczelnikiem Państwa
1918 Wybuch powstania wielkopolskiego
1920 Wybuch wojny polsko-bolszewickiej
1919 Uchwalenie przez sejm tzw. Małej Konstytucji
1919-21 Trzy powstania śląskie
1920 Rada Ambasadorów proklamuje Gdańsk wolnym miastem
1921 Traktat ryski regulujący granice i stosunki polsko- sowieckie po wojnie
1921 Konstytucja marcowa Zakończenie krystalizowania się ustroju niepodległego państwa polskiego
1922 Zamordowanie prezydenta Gabriela Narutowicza
1924 Władysław Reymont laureatem Nagrody Nobla
1926 Przewrót majowy Józef Piłsudski zdobywa władzę Ignacy Mościcki prezydentem Polski
1928 Powstaje Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem
1929 Utworzenie Centrolewu
1930 Kongres krakowski Centrolewu i proces brzeski
1931 Przedłużenie polsko-rumuńskiego sojuszu obronnego o dalsze 5 lat
1934 Polsko-niemiecki układ o niestosowaniu przemocy zawarty na 10 lat
1934 Podpisanie w Moskwie protokołu przedłużającego polsko-sowiecki pakt o nieagresji do końca 1945 r
1935 Konstytucja kwietniowa
1935 Śmierć Józefa Piłsudskiego
1939 Agresja Niemiec i ZSRR na Polskę Władze RP udają się na emigrację
1939-45 Eksterminacja ludności polskiej (obozy koncentracyjne, obozy zagłady, masowe egzekucje, przymusowe roboty, deportacje)
1939 Początki konspiracji wojskowej i cywilnej w kraju (Służba Zwycięstwu Polski l Związek Walki Zbrojnej)
1939 Utworzenie na emigracji rządu pod przewodnictwem gen Władysława Sikorskiego
1940 NKWD rozpoczyna egzekucje polskich oficerów
1940 Do obozu zagłady w Auschwitz-Birkenau dociera pierwszy transport więźniów
1941 Układ Sikorski-Majski, regulujący stosunki polsko-sowieckie Formowanie Wojska Polskiego na wschodzie ZSRR
1942 Utworzenie Polskiej Partii Robotniczej
1942 Przemianowanie Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową
1943 Śmierć gen Władysława Sikorskiego Na czele rządu RP staje Stanisław Mikołajczyk
1943 Powstanie w getcie warszawskim
1944 Oddziały Armii Czerwonej przekraczają granicę Polski
1944 Utworzenie Rady Jedności Narodowej
1944 Powstanie warszawskie
1945 NKWD uprowadza przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego
1945 Do kraju powraca z emigracji m m Stanisław Mikołajczyk i Karol Popiel
1946 Sfałszowane przez komunistów referendum
1947 Sfałszowane przez komunistów wybory do Sejmu Stanisław Mikołajczyk udaje się na drugą emigrację
1947 August Zaleski doprowadza do podziału emigracji na dwa obozy
1948 Z połączenia PPR i PPS powstaje Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
1950 Władze państwowe zmuszają Kościół do podpisania niekorzystnego porozumienia
1953 Internowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego
1956 Wydarzenia czerwcowe w Poznaniu
1956 Polski październik Krótkotrwała odwilż polityczna Z internowania uwolniono prymasa
1960 Przy sprzeciwie koła „Znak" sejm znosi święta kościelne Trzech Króli i Wniebowzięcia Najświętszej Mani Panny
1962 Instytut Literacki w Paryżu rozpoczyna edycję „Zeszytów Historycznych"
1962 Premiera filmu Romana Polańskiego: Nóż w wodzie
1962 Prawykonanie oratorium Krzysztofa Pendereckiego Stabat Mater
1964 List 34 intelektualistów w sprawie wolności słowa i działalności cenzury
1965 Utworzenie Instytutu Polskiego oraz Muzeum im gen Sikorskiego w Londynie
1965 Premiera Tanga Sławomira Mrożka
1965 List biskupów polskich do biskupów niemieckich ze stwierdzeniem „przebaczamy i prosimy o przebaczenie"
1966 Obchody jubileuszu Tysiąclecia Państwa Polskiego i Milenium chrztu Polski
1968 Wydarzenia marcowe
1968 Udział Wojska Polskiego w inwazji Układu Warszawskiego na Czechosłowację
1970 Wydarzenia na Wybrzeżu Zmiany we władzach partyjnych i państwowych Edward Gierek l sekretarzem PZPR
1976 Protesty robotników w Radomiu Ursusie i Płocku Powstaje Komitet Obrony Robotników
1978 Kardynał Karol Wojtyła wybrany na papieża
1979 Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do kraju
1980 Strajk w Stoczni Gdańskiej im Lenina i innych zakładach Wybrzeża Porozumienia sierpniowe Narodziny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność"
1980 Czesław Miłosz laureatem Nagrody Nobla
1981 Ogłoszenie stanu wojennego
1983 Zniesienie stanu wojennego
1983 Lech Wałęsa laureatem Pokojowej Nagrody Nobla
1984 Oficerowie Służby Bezpieczeństwa mordują księdza Jerzego Popiełuszkę, duszpasterza „Solidarności"
1989 Obrady Okrągłego Stołu Początek transformacji ustrojowej i gospodarczej kraju
1989 Premier Tadeusz Mazowiecki tworzy rząd
1990 Lech Wałęsa wybrany na prezydenta Polski
1991 Pierwsze w pełni demokratyczne wybory parlamentarne
1993 Wybory parlamentarne zakończone sukcesem postkomunistów
1995 Aleksander Kwaśniewski wygrywa wybory prezydenckie
1996 Wisława Szymborska laureatką Nagrody Nobla
1997 Powrót „Solidarności" do władzy Na czele rządu koalicji AWS-Unia Wolności staje Jerzy Buzek
1999 Polska zostaje przyjęta do NATO
2000 Rozpad koalicji AWS-Unia Wolności 2000. Wybory prezydenckie wygrane w pierwszej turze przez Aleksandra Kwaśniewskiego