Jeden z francuzów powiedział kiedyś, że "Le munu est l'expression de l'idee francaise de civilisation a table. Il trahit un besoin d'ordre et de duree.", czyli menu wyraża francuską myśl cywilizacji przy stole i zdradza potrzebę porządku i trwałości. Kulinarna tradycja francuska sięga epoki Renesansu, pierwsze restauracje powstały w okresie rewolucji. Kuchnia francuska postrzegana jest jako sztuka, m.in. dzięki tak znanym mistrzom jak Beauvillier, Careme, Escaffier. Mówi się także, że un "vrai" repas, czyli prawdziwy posiłek jest niczym sztuka w 5 aktach, czyli
1. hors- d'oeuvre- przystawka
2. entree- wstęp
3. viande garnie- sztuka mięsa przybrana
4. fromage- ser
5. dessert
Zasadniczo, całodobowo francuzi spożywają następujące posiłki
1. petit- dejeuner- śniadanie, najczęściej składa się ono z tzw. czarki czarnej kawy lub kawy z mlekiem, ew. czekolady; ponadto jedzą rogaliki lub kromki bagietki z masłem, miodem lub konfiturami.
2. casse- croute- drugie śniadanie, jest ono spożywane głównie przez rolników, robotników, uczniów.
3. dejeuner (diner w niektórych regionach)- spożywane w godzinach 12-14 i zasadniczo składa się z 3 lub 4 dań; zazwyczaj spożywa się je w domu, ale bardzo często osoby pracujące i uczniowie jedzą w tzw. "cantine", czyli stołówkach w miejscu pracy i nauki.
4. gouter ou the- podwieczorek, spożywa się go ok. godziny 16, dla dzieci jest to chleb lub czekolada, dla dorosłych herbata czy tosty.
5. diner (souper)- obiadokolacja lub sama kolacja, ok. godziny 19-20, cała rodzina zbiera się przy stole, jest zwyczaj opowiadania o minionym dniu, wtedy spożywa się zupę, rybę, wędliny, warzywa ser i deser (owoce).
Każdy region Francji szczyci się jakąś specjalnością kulinarną, np:
1. w Savoie znana jest zupa o nazwie "la fondue"; sporządzana jest na bazie sera o nazwie "gruyere", białego wina i grzanek.
2. w Alzacji bardzo popularny jest bigos, czyli "la choucrute".
3. w Bourgogne królują ślimaki, czyli "les escargots".
4. w Normandii- flaczki, czyli "les tripes".
5. nad Morzem Śródziemnym, np. w Marsylii, popularna jest zupa rybna o nazwie "la bouillabaisse", a w Toulouse tzw. "ragout" lub inaczej "le cassoulet", czyli gęś, kaczka lub baranina i biała fasola.
Mówiąc o kuchni francuskiej nie można nie wspomnieć o 2 ważnych artykułach spożywczych, a mianowicie serze i winie, które stanowią nierozłączną parę. Ktoś kiedyś powiedział, że "un repas sans vin est une journee sans soleil"- posiłek bez wina jest jak dzień bez słońca, oraz "un dessert sans fromage est une belle a qui il manque un oeil"- deser bez sera jest jak piękna kobieta bez oka.
Jeśli chodzi o wino jest ono nie tylko produktem rolniczym, ale dla francuzów czymś w rodzaju sztuki. Wcale niełatwo jest wyprodukować dobry gatunek tego trunku, ponieważ na jakość wpływa wiele czynników, takich jak czynniki atmosferyczne oraz odpowiednie leżakowanie danego wina. We Francji istnieje cała masa zasad dotyczących tego jak podawać i degustować wino (w innych kieliszkach podaje się wino białe, a w innych czerwone), również temperatura serwowanego wina nie jest bez znaczenia, np.
1. wina czerwone serwuje się w temp. pokojowej, czyli 15-18 oC.
2. wina białe lub różowe schłodzone w temp. 5-12 oC
3. szampana po wcześniejszym umieszczeniu go w pojemniku z lodem, podobnie wina musujące (ew. po wcześniejszym umieszczeniu w pojemniku ze schłodzoną wodą)
Wybór wina do danego posiłku nie może być przypadkowy. I tak:
1. do ryb, ostryg podaje się wino białe wytrawne lub musujące
2. do tzw. entree podaje się delikatne wino białe lub różowe
3. do białego mięsa, grobiu, szlachetne wino czerwone lub wytrawnego szampana
4. do czerwonego mięsa, dziczyzny, serów podaje się wykwintne wino czerwone
5. do deserów serwujemy wino słodkie, musujące
7. do owoców wino łagodne lub wytrawnego szampana
Jeśli chodzi o sery Francja posiada ich niezliczoną ilość. POnad 100 gatunków i 350 różnych rodzajów. Najbardziej popularne z nich to camembert, roquefort, comte... i one też zdobyły największą sławę na świecie.
Należy podkreślić, że francuzie są bardzo wierni swoim tradycjom kulinarnym i nie ulegli jak większość nacji na świecie tzw. restauracjom typu fast-food. Okazuje się bowiem, że tylko 5% korzysta z np. McDonalds'a i jemu podobnych restauracji. Dla francuza posiłek to nie tylko okazja do spożywania pysznych posiłków, ale także czas rozmowy, dyskusji w towarzystwie rodziny i przyjaciół. Jak rzadko który naród francuzie wykorzystują czas posiłku jako okazję do świętowania. Największą popularnością, zwłaszcza wśród starszego pokolenia cieszą się małe, renomowane restauracje, których właściciele doskonale znają gusta swoich stałych bywalców.