Prawa i wolności człowieka – generacja praw człowieka.
Prawa człowieka - zespół praw i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi bez względu na rasę, płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe i społeczne, majątek itp. Prawa człowieka są prawami o charakterze moralnym, zbiorem postulatów domagających się poszanowania wartości najcenniejszych dla człowieka, takich jak życie, godność, wolność, swobodny rozwój (Encyklopedia Wiem, Onet.pl – Portal Wiedzy: prawa człowieka)
Wszyscy ludzie bez względu na pochodzenie mają określone prawa. Dotyczą one takich aspektów życia jak polityka, życie społeczne czy prywatne. Obecnie gwarantami tych praw są międzynarodowe organizacje, jak ONZ czy Europejski Trybunał Praw Człowieka.
Dokumenty opracowane, które w sposób częściowy określają prawa człowieka:
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka – uchwalona 10 grudnia 1948 roku w Paryżu przez ONZ
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych – uchwalone 16 grudnia 1966 roku przez ONZ, a weszły w życie w 1976 roku po ratyfikowaniu przez 35 państw.
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności – uchwalona przez Radę Europy w Rzymie w 1950 roku a obowiązującą od 1953 roku. Polska ratyfikowała te konwencję 1 marca 1993.
Prawa człowieka można podzielić na 3 generacje
I gen.: Związana z prawami indywidualnymi-osobistymi oraz politycznymi. Należą do nich:
- prawo do życia
- prawo do własności
- prawo do informacji
- wolność sumienia i wyznania
- wolność wypowiedzi.
Tutaj dobrze byłoby się zatrzymać, gdyż prawo do wolności wypowiedzi jest nieco ograniczone w naszym kraju i nie do końca respektowane, między innymi przez pewne służby porządkowe jak Policja. W Polsce trzeba uważać na to, co się mówi – nie tylko na szczeblu społecznym, na jakim my – uczniowie, nauczyciele czy pracownicy szkoły - się znajdujemy, ale i na szczeblu politycznym, gdzie siedzą Politycy i inni ludzie, mający służyć dobru państwa. I tu i tu zatem, trzeba trzymać czasem „język na wodzy”, gdyż pewnym ludziom – wpływowym w naszym kraju- może się to nie spodobać i swoją niechęć to owego zdania mogą w różnoraki sposób pokazać; nie zawsze za pomocą mowy.
W Polsce „niby” możemy wyrazić swoje zdanie, ale gdy nie obraża ono innej osoby lub nie godzi w jej przekonania religijne. Ciężko jest zatem skrytykować cokolwiek i być asertywnym, nie idąc za głosem ogółu w kraju, gdzie jedno zdanie, odnoszące się do osoby z życia publicznego, gdy jest inne niż kogoś, może wywołać konflikt na tle fizycznym – przykładem może być tu warstwa ludzi, będących „pod rządami” ks.Rydzyka (tzw. mohery) i ludzie normalni-głównie młodzież, tudzież my, uczniowie- chcący zmienić coś kraju, polepszyć jego sytuację i otworzyć niektórym obywatelom oczy na prawdziwe problemy, jakie dla nich aktualnie mogą nie istnieć lub nie docierać.
W Polsce łatwo o konflikt ze „stróżami prawa”, chociażby przez to, że od kilku lat, są to głównie ludzie młodzi, mający wcześniej problemy rodzinne (patologia) lub mający problemy w czasach szkolnych ze znalezieniem przyjaciół lub byciem zaakceptowanym przez ogół szkolny; mam na myśli rówieśników.
Idą zatem do policji lub innych służb porządkowych, chcąc zemścić się za tamte lata lub dać upust negatywnym emocjom, za pomocą konfliktu ze społeczeństwem (głownie młodym), nie zawsze chcąc rozwiązać owy problem, a czasem prowokując wręcz do powstania nowego.
Wracając do I generacji praw człowieka:
- prawo do wolności osobistej
- wolność od tortur
Tu także się zatrzymam, gdyż owe prawo nie jest przestrzegane choćby przez organy śledcze naszego kraju – policję. Przykładem sytuacji, gdy owe prawo jest naruszane, jest zabieranie ludzi, podejrzanych o coś lub mających pewne informacje, na tzw. ”dołek” – miejsce, gdzie podejrzani są bici i torturowani – psychicznie i fizycznie - przez funkcjonariuszy policji, aby powiedzieli to, co policyjni chcą usłyszeć. Po pobycie na owym „dołku”, trwającym czasem do 24h, podejrzany – nie zawsze winny- ma np. problemy z chodzeniem, gdyż był bity po piętach i kostkach – w miejscach tych nie tworzą się siniaki i ciężko jest cokolwiek stwierdzić jedynie za pomocą oczu.
Dalej:
- równość wobec prawa
I tu trzeba się zatrzymać – czymże jest równość wobec prawa człowieka, który jest posłem w kraju i jedzie w mieście z prędkością 110km/h, gdy dozwolona jest jazda z prędkością 50km/h (wieczorami 60km/h) o czym informują znaki drogowe jak i przepisy (kodeks drogowy).Przypuśćmy, że zostaje on złapany i zatrzymany przez funkcjonariusza policji – okazuje on wtedy swój mandat poselski z prawem jazdy dokumentami, czasem trzymając pod ich wierzchem białą, grubą kopertę w razie, gdyby mandat poselski nie wystarczył a miły Pan Policjant puszcza go dalej i życzy szerokiej drogi – czymże jest zatem równość wobec prawa w tym kraju, skoro jadący tak samo brawurowo obywatel, nie zajmujący wyższego szczebla w kraju, zostaje zatrzymany, dostaje mandat w wysokości powyżej 200zł i x(iks) punktów karnych, a nawet - w razie wykrycia jakichkolwiek innych niezgodności wobec prawa, poza przekroczeniem dozwolonej prędkości w obszarze zabudowanym- może mu zostać zabrane prawo jazdy. Pytam zatem – gdzie równość, określona w Konstytucji? Był to tylko jeden z wielu przykładów braku równości w Polsce.
- swoboda przemieszczania się
- tajemnica korespondencji
- bierne i czynne prawo wyborcze
- prawo do zrzeszania się
- prawo do skargi na organy państwa.
Tak, to prawo byłoby bardzo przydatne, gdyby wszelkie skargi były obiektywnie rozpatrywane, a nikt by nie kręcił w tym temacie. Ale jest nieco inaczej.Nieco.
II generacja praw człowieka odnosi się do praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych. Należą do niej:
- prawo do pracy i wynagrodzenia
- prawo do wypoczynku
- prawo do nauki
Rażącym łamaniem praw człowieka-dziecka jest sytuacja w biedniejszych krajach Afrykańskich. Tam młodzi ludzie nie mają możliwości edukacji. Spowodowane jest to ciągłą walką na najwyższych szczeblach władzy, która zajęta własnymi problemami nie robi nic dla swoich obywateli. Innymi przyczynami są również: walki pomiędzy plemionami, brak wykwalifikowanej kadry i przede wszystkim szkół, które mieszczą się od siebie w znacznych odległościach wystarczających, aby rodzic nie chciał wysyłać tam potomstwa.
- prawo do ochrony zdrowia
- prawo do do uczestniczenia w życiu kulturowym
- prawo do zabezpieczenia społecznego
- prawo do korzystania z osiągnięć cywil.
III generacja odnosi się do praw kolektywnych, czyli tyczących się jakości życia:
- prawo do pokoju
- prawo do demokracji
- prawo do rozwoju
- prawo do zdrowego środowiska naturalnego
- prawo do pomocy humanitarnej.
Przyjmuje się, iż poszanowanie praw człowieka, nie jest sprawą indywidualną określonego państwa, ale powinno stanowić przedmiot troski społeczności międzynarodowej.
Polska jest państwem, która dopiero nabiera siły. Całkowitą wolność mogliśmy poczuć dopiero po roku 1989. Nastąpiło wtedy wiele ważnych zmian. Począwszy od ustroju państwa, skończywszy na gospodarce. Wybierając odpowiednich przedstawicieli państwa mamy pewny sukces.
Każdy z nas ma wpływ na otaczający nas świat. Możemy go niszczyć, ale także tworzyć. Współczesny bez wątpienia próbuje walczyć z narastającą wciąż agresją, przemocą i chęcią zabijania bez skrupułów, ale są to, niestety, nieprzynoszące większych zmian i oczekiwanych skutków, próby. Państwo próbuje zniszczyć agresję i przemoc w państwie tą samą drogą: niszczenie agresji agresją to błędne koło.
Przyczyny łamania praw człowieka mogą być bardzo różne. Wynika to przede wszystkim z odmienności zdań. Przyczyny mogą być najróżniejsze: polityczne, religijne, rasowe. Często przyczyna ich łamania jest konieczność wybrania mniejszego zła. Doskonałym przykładem są kary śmierci stosowane w USA. Każdy człowiek ma prawo do życia, a jednak sądy w niektórych stanach np. Teksasie łamią je i skazują podsądnych na karę śmierci. Nie jest to jednak widzimisię sędziów a skuteczna walka ze wzrastającą przestępczością, która postępuje w Stanach Zjednoczonych. Myślę, że taki pomysł dobrze by było zastosować u nas w kraju, choć wiem, że jest to niemożliwe, patrząc po oburzeniu ludzi podczas wprowadzania o wiele mniej znaczących, zakazów.
Rażącym łamaniem praw człowieka-dziecka jest sytuacja w biedniejszych krajach Afrykańskich. Tam młodzi ludzie nie mają możliwości edukacji. Spowodowane jest to ciągłą walką na najwyższych szczeblach władzy, która zajęta własnymi problemami nie robi nic dla swoich obywateli. Innymi przyczynami są również: walki pomiędzy plemionami, brak wykwalifikowanej kadry i przede wszystkim szkół, które mieszczą się od siebie w znacznych odległościach wystarczających, aby rodzic nie chciał wysyłać tam potomstwa.
Można by podawać wiele przykładów łamania praw człowieka, opierając się na faktach (wydarzeniach) w Europie, jak i na całym świecie, jednak tematem pracy jest jedynie ukazanie tych praw i ich podziału, a zawarte w niej przykłady ich łamania mają być dodatkiem, mającym na celu utwierdzenie każdego czytelnika pracy, że nie jest tak jak być powinno, w naszej Ojczyźnie, jak i poza nią.